سفر به کربـلا بـا بــوم و رنــگ

تماشای عکس‌های راهپیمایی اربعین

در چند سال اخیر که شرکت در راهپیمایی اربعین، حضوری میلیونی را رقم زده، عکاسان هم بیکار ننشسته‌اند و هر سال به ثبت لحظات این حماسه شکوهمند می‌پردازند. اگر در این چندساله در این راهپیمایی شرکت کرده باشید، لابد آنها را دوربین به دست لابه‌لای جمعیت دیده‌اید که با شوق حاصل از این شکوه و بزرگی، قاب می‌بندند و حماسه را به تصویر می‌کشند. همین باعث می‌شود هر سال در همین ایام، چندین نمایشگاه از عکس‌های راهپیمایی اربعین در تهران و دیگر شهرها برپا ‌شود. امسال هم، شاهد برپایی نمایشگاه عکس گروهی با عنوان «روایت اربعین» هستیم. این نمایشگاه از 13 آبان در نگارخانه دانشجوی دانشگاه تهران آغاز به کار کرده است. در این نمایشگاه که همزمان با فرارسیدن ایام اربعین حسینی برگزار شده، 30 عکس با موضوع اربعین و راهپیمایی اربعین روی دیوار رفته است. همه آثار این نمایشگاه در ابعاد 100 در 70 سانتی‌متر و به صورت رنگی ارائه شده‌اند. امروز فقط فرصت دارید از ساعت 9 تا 16 خودتان را به نگارخانه دانشجوی دانشگاه تهران، واقع در خیابان 16 آذر، بعد از خیابان ادوارد براون، باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران برسانید و این عکس‌ها را ببینید.

تهران با هنر سیاهپوش می‌شود

اما بی‌تردید بزرگ‌ترین رویداد هنری مرتبط با عاشورا و اربعین حسینی ـ که این روزها در حال برگزاری است ـ یازدهمین سوگواره بین‌المللی هنر عاشورایی است. محمدرضا دوست‌محمدی، نام آشنای هنرهای تجسمی و البته مطبوعات، دبیر هنری این دوره است. برای شرکت در این رویداد، لازم نیست خودتان را به هیچ گالری یا نگارخانه‌ای برسانید؛ ماجرا در سطح شهر اتفاق می‌افتد و در حرکتی بزرگ، 1235 اثر از 431 هنرمند ایرانی، عراقی، لبنانی، اردنی و افغانستانی به نمایش درمی‌آید. البته قرار است این آثار از 22 تا 30 آبان در گالری ابوالفضل عالی و گالری خانه عکاسان حوزه هنری هم نمایش داده شوند. مجموع آثار ثبت شده در این دوره از سوگواره در بخش تصویرسازی 199 اثر، در بخش نقاشی 177 اثر و بخش ویژه‌ای هم که امسال اضافه شده با عنوان مدافعان حرم که 30 اثر در این بخش به این سوگواره ارسال شده است.

ولی ماحصل این رویداد بزرگ در حوزه تصویرعاشورایی، کتابی با مضمون تصویرگری دینی با عنوان «گرافیک مذهبی» خواهد بود که آماده چاپ است.

حالا اگر از آن دسته هستید که در راهپیمایی اربعین حسینی شرکت کرده‌اید و دلتان می‌خواهد این آثار را ببینید، نگران نباشید! چیزی را از دست نداده‌اید، چرا که ده مجموعه از آثار این نمایشگاه در راهپیمایی اربعین در چند موکب در راه نجف تا کربلا به نمایش گذاشته شده است و آنجا هم می‌توانید این تصاویر را تماشا کنید.

کتیبه‌نویس عاشورا در موزه امام علی

اما هنر عاشورایی این روزهای تهران، محدود به عکس، نقاشی و تصویرسازی نیست. می‌توانید از تماشای آثار نمایشگاه کتیبه‌نوشته‌های علی شیرازی که بر اساس ترکیب‌بند معروف محتشم کاشانی صورت گرفته نیز لذت ببرید. این نمایشگاه در موزه هنرهای دینی امام علی(ع) برپا شده است.

آثار علی شیرازی که در زمره آثار گنجینه موزه است در طول دو سال به نگارش درآمده‌اند و توسط سه تیم تذهیب‌کار به مدیریت استادان رامین مرآتی، محسن آقامیری و داریوش جلیلیان تذهیب و قطعه‌سازی شده‌اند. در طول برگزاری این نمایشگاه، نشست‌های تخصصی و سخنرانی توسط استادان و کارشناسان هنری در محل این موزه نیز برگزار می‌شود. برای تماشای این آثار باید به موزه هنرهای دینی امام علی (ع) به نشانی خیابان ولیعصر، بلوار اسفندیار، پلاک 35 بروید و برای این کار تا 9 آذر هم وقت دارید.

آینه‌کاری خوزستان در نجف اشرف

نوشتیم اگر در تهران نیستید و به راهپیمایی عاشقان حسینی به سمت کربلا پیوسته‌اید، غصه نخورید، چون آثار یازدهمین سوگواره عاشورایی علاوه بر تهران، در مسیر نجف ـ کربلا نیز به نمایش درخواهد آمد. حالا این را هم بخوانید اگر در عراق به سر می‌برید، قرار است همزمان با اربعین حسینی، اثر نفیس آینه‌کاری هنرمندی خوزستانی به موزه آستان مقدس نجف ‎ اشرف اهدا شود. این اثر به دست داریوش پیرمحمدی خلق شده که بیش از 25 سال است در کار آینه‌کاری است. در این طرح حماسی و ولایی، تمثال امیرالمؤمنین علی (ع)، همراه شمشیر ذوالفقار و اسب دُل‎ دُل به تصویر کشیده شده است. در حاشیه زیرین این اثر نیز جمله «لافتی الا علی، لا سیف الا ذوالفقار» کار شده که به گفته خالق اثر، برای حک این جمله کوتاه چند برابر بیش از تمثال، زمان صرف شده است. این اثر آینه‌کاری به یکی از موز‌ه‌های آستان مقدس نجف اشرف اهدا شده است.

بیرون از تهران چه خبر؟

البته که همه برنامه‌های هنرهای تجسمی در رابطه با عاشورا و اربعین به تهران محدود نیست و در شهرستان‌ها هم نمایشگاه‌هایی برپاست؛ از جمله در هرسین کرمانشاه و قم. همزمان با فرارسیدن اربعین حسینی، نمایشگاه خوشنویسی «حدیث عشق» از آثار صابر اوحدی در شهرستان هرسین برپا شده است. در این نمایشگاه 20 اثر از این هنرمند در نگارخانه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان هرسین در معرض دید عموم قرار گرفته است. اما مشابه نمایشگاه عکسی که نوشتیم این روزها در تهران در حال برگزاری است، نمایشگاه عکس اربعینی هم در قم برپاست. این نمایشگاه به منظور نمایش جلوه‌هایی از مسیر پیاده‌روی اربعین در موکب آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها در عمود 1080 برپا شده است. در این نمایشگاه 23 مورد از تصاویر برجسته حماسه پیاده‌روی سال گذشته که توسط عکاسان ایرانی و عراقی ثبت شده، مورد استفاده قرار گرفته است.