به گزارش جام جم، اگر تا همین چند روز گذشته گردوغبار استان سیستان و بلوچستان را درنوردیده و آسمانش را تیره و تار و زندگی را بر مردمانش سخت کرده بود، از غروب شنبه تا روز گذشته، گردوغبار خود را به 9 استان دیگر کشور هم رساند و سایه سنگین خود را بر سر مردمانش آوار کرد. البته با یک تفاوت بزرگ، و آن اینکه، منشاء گردوغبار سیستان و بلوچستان، بادهای 120 روزه این استان است که هر ساله از اواسط خرداد وزیدن می گیرد، اما منشاء گردوغبار استان های دیگر، کانون های ریزگرد در کشور عراق بود که موجی از آن به هوا برخاست و پس از ورود به کشور از طریق کرمانشاه، مسیر استان های لرستان، همدان، اراک، قم، تهران، سمنان، اصفهان و کهگیلویه و بویراحمد را پیمود و البته هرچه به عمق خاک کشور و نقاط داخلی همچون استان تهران نزدیکتر می شد، شدت و غلظت آن نیز کاهش می یافت.
احد وظیفه، مدیر مرکز هواشناسی کشور روز گذشته و در گفت و گو با جام جم یادآور شد که اوج این گردوغبارها غروب و شامگاه روز شنبه بود و طی روز گذشته در همه استان های مذکور، شاهد کاهش غلظت ریزگردها بودیم.
منشاء گردوغبار در 10 استان کشور ( بادهای 120 روزه در شرق و ریزگردهای عراق در غرب) هم نکته ای بود که وظیفه به آن اشاره کرد و البته خاطرنشان کرد: موجی که از عراق وارد کشور شده، فعلا فروکش کرده، اما احتمال برخاستن موج یا موج های دیگری از گردوغبار از آن کشور و ورودش به کشور به دلیل شرایط اقلیمی نامناسب عراق همواره وجود دارد، اگرچه دستگاه های سنجش هواشناسی دست کم تا آخر هفته جاری مورد خاصی را پیش بینی نمی کنند.
مدیر مرکز هواشناسی کشور درخصوص گردوغبار سیستان و بلوچستان هم گفت این گردوغبار از روز رو به کاهش نهاده، اما از آنجا که منشاء آن بادهای 120 روزه است و وزش این بادها تا اواسط شهریور با نوسان ادامه دارد، بنابراین احتمال به هوا برخاستن گردوغبار و شدت گرفتن دوباره آن حتی در هفته جاری وجود دارد.
تداوم گردوغبار در سیستان و بلوچستان
وزش گردوغبار شدید در سیستان وبلوچستان که از اواخر هفته گذشته شدت گرفته و عملا زندگی مردم این منطقه را با اختلال شدید مواجه کرده بود، همچنان ادامه دارد و در روز گذشته نه تنها دامنه آن از سیستان در شمال استان به جنوب استان در جنوب کشیده شد، بلکه باعث کاهش شدید دید افقی و باز و بسته شدن مکرر راه های ارتباطی شد و آمار مراجعه کنندگان به مراکز درمانی را نیز بالا برد.
در همین ارتباط و حدود ساعت 9 صبح دیروز علی ملاشاهی، کارشناس هواشناسی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با ایرنا به کاهش دید افقی طی 24 ساعت گذشته ( صبح شنبه تا صبح روز گذشته) در مناطق مختلف این استان از جمله، زاهدان، میرجاوه، زهک، نصرت آباد، سراوان، خاش، زابل و ایرانشهر اشاره کرد و افزود: وزش بادهای شمالی از هفته گذشته تاکنون تداوم داشته و پیش بینی می شود تا روز چهارشنبه نیز با شدت زیاد همراه با گرد و خاک در شمال سیستان و بلوچستان و با شدت کمتر در نواحی مرکزی و جنوبی استان تداوم داشته باشد.
به گفته وی دست کم از روز شنبه تا صبح دیروز حداکثر سرعت باد در زابل ( در شمال استان) به 80 کیلومتر بر ساعت و در زاهدان ( در جنوب استان) به 70 کیلومتر بر ساعت رسید که البته بر شدت سرعت وزش باد در زاهدان افزوده خواهد شد.
سردرگمی رانندگان در شمال سیستان وبلوچستان
بسته شدن 2 مسیر اصلی زاهدان ـ زابل و زابل ـ نهبندان خراسان جنوبی بر اثر طوفان شن و کاهش شعاع دید نیز موضوعی بود که غلامرضا اربابی، مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان روز گذشته به آن اشاره کرد. البته ساعاتی بعد یعنی حدود 12 ظهر روز گذشته پلیس راه اعلام کرد که با فروکش کردن گردو غبار راههای یادشده بازگشایی شده، اما رفت و آمد با احتیاط و کندی انجام می شود و این درحالی بود که از صبح دیروز دستگاههای دست اندرکار در سه نوبت باز و بسته شدن این محورها را اعلام کرده بودند که همین باعث سرگردانی رانندگان در این مسیرها شد. ظاهرا این سردرگمی در امروز و روزهای آینده نیز ادامه خواهد یافت، زیرا اداره راهداری و پلیس راه سیستان و بلوچستان اعلام کرد باوجود بازگشایی محورهای یادشده احتمال بسته شدن دوباره این راهها بر اثر توفان شن وجود دارد.
تصادف زنجیره ای در مسیر زابل – زاهدان
مسدود شدن راه های این استان به تصادف زنجیره ای هم منجر شد. در همین زمینه حسین سارانی، یکی از رانندگانی مسیر زاهدان است به ایرنا گفت: براثر توفان و شدت گردوغبار تصادف زنجیره ای در محدوده تاسوکی تا دوراهی دشتک اتفاق افتاد که در این حادثه پنج دستگاه خودرو با یکدیگر برخورد کردند.
سرهنگ کشواد بهروزی، فرمانده پلیس راه شمال سیستان وبلوچستان نیز ضمن اذعان به این تصادف زنجیره ای در محدوده شیله تا تاسوکی مسیر زابل - زاهدان در شمال استان گفت: در این تصادف زنجیره ای پنج دستگاه خودرو با هم برخورد کردند و سه تا چهار نفر در این سانحه رانندگی مجروح شدند که به دلیل جزئی بودن جراحت سرپایی درمان شدند.
اربابی، مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان ضمن درخواست از رانندگان برای اینکه در مسیر زاهدان ـ زابل احتیاط کنند، تصریح کرد: در برخی ساعات ممکن است که این مسیر به علت وزش باد مسدود شود، اما سعی می شود که جاده بصورت کامل بسته نشود.
اربابی با تاکید بر اینکه تمام دستگاههای امدادی و اجرایی سیستان و بلوچستان در آماده باش کامل برای مقابله با بحران گرد و خاک و طوفان هستند، یادآور شد: 21 نقطه ماسه گیر در شمال استان شناسایی و ماشین آلات راهداری برای امدادرسانی به حادثه دیدگان احتمالی در مواقع طوفان گرد و خاک در این نقاط مستقر شده است.
مدیر کل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان به این آمار هم اشاره کرد که از ابتدای اردیبهشت امسال تاکنون به چهار هزار و 308 خانوار طوفان زده ساکن 59 روستا در منطقه سیستان واقع در شمال استان امدادرسانی شده است. سیستان و بلوچستان با 19 شهرستان و بیش از 2 میلیون و 800 هزار نفر جمعیت، پهناورترین استان کشور محسوب می شود که امکان دارد همزمان چندین پدیده از جمله طوفان، بارندگی، سیل و مواج شدن دریا را تجربه کند.
تغییر ساعات کار ادارات سیستان و بلوچستان
و درنهایت اینکه طه هاشمی،استاندار سیستان وبلوچستان از روز گذشته طرح تغییر ساعات کاری ادارات این استان را به منظور بهینه سازی مصرف برق، اجرایی کرد. این طرح براساس مصوبه هیئت دولت در روز 7تیرماه به منظور ضرورت صرفه جویی در مصرف برق انجام شد. استاندار سیستان و بلوچستان گفت: اجرای این طرح نیازمند بررسی های لازم برای دارا بودن شرایط قید شده در این مصوبه بود که با توجه به کارشناسی های صورت گرفته این طرح از امروز در استان اجرا شد. به گفته هاشمی، بر این اساس ساعات کاری ادارات در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 6:30 تا 13:30 و روزهای پنجشنبه از ساعت 6:30 تا 12:30 خواهد بود.
وی در خصوص ساعات کار مراکز خاص نیز یادآور شد: ساعات کار بیمارستانها، مراکز درمانی، امداد رسانی و شرکت های خدمات رسانی تغییری نخواهد کرد. ضمن اینکه تعیین ساعت کار بانک های استان نیز بر اساس تصمیمات شورای سیاست گذاری بانک ها خواهد بود.
ذرات معلق اراک در وضع قرمز
اراک از جمله استان هایی بود که طی روزهای گذشته مورد هجوم ریزگردهای خارجی (عراق) قرار گرفت. در همین زمینه سعید محمودی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی روز گذشته با بیان اینکه میزان ذرات معلق در هوای اراک برای دومین روز متوالی در هفته جاری بالاتر از استانداردهای زیست محیطی و در وضعیت قرمز قرار گرفت، به مردم این استان توصیه کرد که در این روزها از تردد در فضاهای باز خودداری کنند.
رضا مرادی، مسئول پیش بینی اداره کل هواشناسی استان مرکزی نیز گفت: اگرچه توده اصلی گرد و خاک از استان خارج شده، اما به دلیل ماندگاری ذرات معلق در جو، پدیده گرد و خاک همچنان تداوم دارد، ولی بتدریج از شدت آن کاسته می شود.
افزایش گرد و غبار و سوزش چشم ها در قم
شهروندان استان قم هم در روز گذشته شاهد افزایش چشمگیر گردوغبار و کاهش دید افقی بودند.
محمد جواد ترابیان، کارشناس پیش بینی اداره کل هواشناسی استان قم دراین باره به ایسنا گفت: شدت گرد و غبار از دیشب کاهش یافته، اما همچنان تا امروز تداوم دارد و فردا (دوشنبه) نسبت به امروز با گرد و غبار کمتری مواجه خواهیم بود. برخی از شهروندان قمی هم از گردوغباری گفتند که باعث سوزش چشمان آنها شده است. حدود یک هفته پیش روزنامه جام جم در گزارشی نسبت به وقوع گردوغبارهای نمکی با منشاء دریاچه نمک خشک شده قم هشدار داده بود.
گردوغبار در دیگر استان ها
شهرستان گچساران در کهگیلویه و بویراحمد، شهرهای خرمآباد، کوهدشت، پلدختر و رومشکان در استان لرستان، برخی نقاط استان تهران و استان همدان نیز از جمله مناطقی بودند که گزارش هایی از وقوع گردوغبار و ایجاد شرایط ناسالم برای گروه های مختلف سنی، در آنها طی روز گذشته در خبرگزاری ها انعکاس یافت. درخصوص استان تهران حسین شهبازی، مدیر واحد پیشبینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اشاره به افزایش غلظت ذرات معلق به دلیل وزش باد شدید و احتمال وقوع پدیده گرد و خاک، از برقراری شرایط ناسالم برای گروههای حساس طی امروز (دوشنبه) خبر داد و گفت: شرایط هوای ناسالم که از دیروز در استان برقرار بوده، امروز هم ادامه خواهد یافت.
فاطمه مرادزاده
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد