تلویزیون دولتی عراق دیروز در گزارشی اعلام کرد نیروهای امنیتی این کشور حمله گروه تکفیری داعش به شهر کرکوک را دفع کرده و کنترل کامل این شهر را به دست گرفته‌اند. به این ترتیب مقامات عراقی مقررات منع آمد و رفت را که از روز جمعه بر این شهر اعمال شده بود، برداشتند. بامداد روز جمعه چند بمبگذار انتحاری وابسته به گروه داعش چند نقطه را به‌طور همزمان هدف قرار دادند تا به این وسیله عملیات بزرگ آزادسازی موصل را با مشکل مواجه کرده یا ارتش عراق را مجبور به عقب‌نشینی کنند. کرکوک در 290 کیلومتری شمال بغداد و 170 کیلومتری جنوب شرق موصل واقع شده است.
کد خبر: ۹۵۹۲۴۸

از آغاز عملیات موصل تاکنون 95خودروی بمبگذاری شده، 352 بمب، انبار سلاح و تجهیزات و مواد منفجره دیگر منهدم شده است. به گفته فرماندهی عملیات مشترک عراق این نیروها همچنین 473داعشی را از پای درآورده و 22 تن را بازداشت کرده‌اند. در حمله گروه تکفیری ـ صهیونیستی داعش به شهر کرکوک نیز 46 نفر کشته شدند که اکثریت آنها را نیروهای امنیتی تشکیل می‌دهند. ناظران بر این باورند که گروه تروریستی داعش به جبران شکست‌های وسیع اخیر خود در عراق غیرنظامیان و نیروهای امنیتی این کشور را هدف عملیات انتحاری و تروریستی قرار می‌دهد. اما آنچه که مشخص است وضعیت در موصل برای داعش و هم‌پیمانانش بسیار پیچیده است و اما شاتل دیپلماتیک به بغداد و آنکارا نشان از برنامه ریزی دقیق برای نجات آنها از این مهلکه دارد.

کارتر در آنکارا و بغداد «ماموریت غیرممکن»؟

روز جمعه اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا وارد ترکیه شد تا با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه درباره موصل و آینده مشارکت آنها در این عملیات گفت‌وگو کند. بلافاصله پس از آن اعلام شد که توافق‌هایی برای مشارکت ترکیه در حمله به موصل صورت گرفته است و این اعلام در حالی بود که طرف دیر توافق تا آن زمان هیچ واکنشی نشان نداده بود. اما پس از آن منابع عراقی آنچه را با عنوان «توافق عراق و ترکیه» برای مشارکت در نبرد موصل اعلام شده بود تکذیب کرده و بار دیگر تاکید کردند که ترکیه نباید هیچ نقشی در آزادسازی موصل داشته باشد.

اشتون کارتر در ابوظبی نیز گفته بود: ترکیه باید در نبرد موصل نقش داشته باشد.

وی همچنین گفت: این موضوع اما به موافقت دولت عراق نیازمند است و ما در حال بررسی جنبه‌های عملی یک توافق هستیم.

وزیر دفاع آمریکا روز گذشته به همین مناسبت وارد بغداد شد تا ضمن بررسی پیشروی‌ها در موصل به این موضوع نیز بپردازد. آمریکایی‌ها استدلال می‌کنند که در نبرد با داعش در عراق و سوریه به همکاری ترکیه نیاز داشته و هم اکنون نیز بخشی از هواپیماهای ائتلاف از پایگاه اینجرلیک در ترکیه استفاده می‌کنند. ترکیه نیز با استناد به توافق‌نامه‌های تاریخی بین دو کشور استدلال می‌کند که اتفاقات موصل برای امنیت ملی این کشور حیاتی است و باید در روند آن حضور داشته باشد. این در حالی است که مقامات عراقی، ترکیه را متهم به طمع ورزی کرده و می‌گویند هدف ترکیه از مشارکت در عملیات موصل مبارزه با تروریسم یا داعش نیست بلکه ترکیه اهدافی دراز مدت در سرداشته و قصد اشغال مجدد بخش‌هایی از خاک عراق را دارد. آنها نیز به همان توافق‌نامه‌های تاریخی استناد کرده و می‌گویند در زمان کمال آتاتورک وی وعده داده بود سرفرصت استان موصل را باز پس خواهد گرفت. اردوغان در چند روز گذشته در سخنرانی‌های خود علنا به این موضوع و «میثاق ملی» ترکیه اشاره کرده که رویکرد آن الحاق موصل به خاک ترکیه است. موضوعی که «حیدرالعبادی» دیروز در افتتاحیه نهمین اجلاس شورای عالی مجمع جهانی بیداری به آن پرداخت.

چندی پیش پارلمان عراق نیز حضور نظامیان ترکیه‌ای در خاک عراق را «اشغالگری» خوانده و دولت حیدر العبادی به همراه مردم عراق تاکنون بارها بر لزوم خارج شدن این نظامیان تاکید کرده‌اند. تا اینجا میانجیگری آمریکایی‌ها نتیجه نداده است، حال باید دید آیا اشتون کارتر در سفر خود به بغداد موفق می‌شود رضایت عراقی‌ها را به‌دست آورد یا خیر. طبیعی است که این رضایت در صورتی به‌دست خواهد آمد که آمریکا بتواند تضمین‌های دقیقی مبنی بر عقب‌نشینی نیروهای ترکیه از خاک عراق در تاریخی معین ارائه دهد در غیر این صورت مقامات عراقی اصرار دارند که به هیچ وجه برای آزادی موصل نیازی به ترکیه نداشته و سربازان این کشور باید هرچه زودتر خاک عراق را ترک کنند.

آخرین وضعیت جبهه موصل

نیروهای ارتش عراق به همراه نیروهای مردمی این کشور از روز دوشنبه گذشته عملیات بزرگی را برای آزادسازی موصل شروع کرده‌اند. آنها تاکنون موفق شده‌اند تعدادی از روستاهای اطراف موصل را پاکسازی کرده و راه خود را به سوی مرکز موصل هموار سازند. خبرهای دیروز حکایت از ورود ارتش عراق به شهرستان استراتژیک «حمدانیه» داشت. برخی درگیری‌ها در این شهر همچنان ادامه دارد. حمدانیه به دلیل نزدیکی با شهر موصل در واقع کلید آزادی این شهر محسوب می‌شود و براساس برنامه‌های ارتش عراق در آینده مهم‌ترین جبهه برای ورود نیروهای عراقی به شهر موصل خواهد بود. ارتش عراق همچنین شهرستان «تلکیف» در شمال موصل را محاصره کرد تا عملیات آزادی آن از چنگ داعش را آغاز کند.

عملیات داعش در کرکوک یک ضد حمله نبود

دکتر سید رسول موسوی

کارشناس مسائل ترکیه

آیا می‌شود عملیات کرکوک را یک ضدحمله داعش تلقی کرد؟ آیا احتمال تشدید این گونه حملات در آینده نیست؟

باید توجه داشت که عملیات کرکوک یک اقدام تروریستی بود نه یک حمله آفندی که توسط این گروه تکفیری انجام شد. مشابه این اقدامات تا زمانی که گروه‌های تروریستی‌ای وجود دارند و دولت‌هایی هستند که از این گروه‌ها حمایت می‌کنند هر زمان می‌تواند در هر نقطه‌ای به وقوع بپیوندد. اما شواهد بخوبی نشان می‌دهد که قدرت ارتش عراق برای تامین امنیت روز به روز افزایش می‌یابد و در مقابل به اضمحلال داعش در عراق نزدیک می‌شویم. عملیات کرکوک در واقع واکنش تروریست‌ها به شکست‌های سنگینی بود که در موصل خورده بودند.

اخیرا آمریکا تلاش دارد بین ترکیه و عراق میانجیگری کند و به اختلافات آنها پایان دهد. هدف آمریکا از این کار چیست و آیا می‌تواند موفق شود؟

تصمیم‌گیری درباره سیاست داخلی و خارجی یک کشور جزو حقوق مسلم یک ملت و حاکمیت بر آمده از آن است. عراق هم از این مورد مستثنا نیست. موصل و کرکوک هم متعلق به مردم این کشور است و هیچ کشور دیگری نمی‌تواند دولت قانونی عراق را از حق اعمال حاکمیت در درون سرزمین خود محروم یا با مانع روبه‌رو کند. این مانع چه از طرف کشورهای همسایه چه قدرت‌های فرامنطقه‌ای با هیچ دلیلی پذیرفته شده نیست. البته ممکن است عراق بنا به موقعیت ویژه‌ای در مقاطعی از دولتی تقاضای کمک مستشاری کند. در رابطه با میانجیگری آمریکا میان ترکیه و عراق باید گفت اساسا آتش برافروخته شده در عراق را آمریکا با حمله و مداخله نظامی در این کشور به وجود آورده است. یکی از دلایل برآمدن گروه تروریستی داعش هم نتیجه خروج نیروهای آمریکایی بود. حالا ترکیه با احساس خسارت از همکاری نکردن با آمریکا در جنگ سال 2003 و همچنین با شکست سرمایه‌گذاری عظیم مالی، تسلیحاتی و حیثیتی در سوریه برای سرنگون کردن بشار اسد، به فکر جبران مافات برآمده است. شاید آمریکایی‌ها موفق شوند که در این صورت یکی از نتایج آن واگذاری عملیات هوایی ضدداعش به ترکیه خواهد بود.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها