باورهای اشتباه در مورد دیابت

عسل: تبلیغ می‌شود که عسل قند را بالا نمی‌برد. در بررسی‌ای که در بسیاری از بیماران انجام داده‌ام بعد از خوردن یک قاشق غذاخوری عسل، قند خون بین 100 تا 300 واحد بالاتر می‌رود. علت این اشتباه این است که در فرآیند تولید عسل طبیعی زنبورها از شهد گل، عسل تولید می‌کنند و این ماده مغذی ترکیباتی دارد که در مسیر جذب گوارشی بخوبی قند را تنظیم می‌کند. در حالی که برای تولید صنعتی عسل، زنبورها به نحو دیگری تغذیه می‌شوند و عسل به دست آمده تفاوت چندانی با مربا ندارد! البته برخی زنبورداران در جواب این مطلب خواهند گفت آنان به زنبورهایشان شکر نمی‌خورانند و عسل آنها طبیعی است. متاسفانه به دلیل سختی تولید عسل طبیعی، این موضوع واقعیت ندارد و عسل طبیعی در واقع در بازار موجود نیست.

نان جو: همین امروز بیماری به مطب مراجعه کرد که فروشنده انواع نان‌های رژیمی ازجمله نان جو بود. او که مبتلا به دیابت است برای صبحانه به میزان دلخواه از نان جو و پنیر خورده بود و پس از صبحانه قند خونش به 347 رسیده بود در حالی که قند ناشتایش 145 بود. در این مورد چند نکته اساسی وجود دارد. اول این که آرد جو قند کمتری از نان گندم دارد. همین موضوع در مورد آرد سبوس‌دار نیز نسبت به آرد سفید صادق است.

نکته مهم البته این است که شما چه میزان از این نان‌ها را در یک وعده می‌خورید. بیماری که مثال زدم طبق عادت یک برش بزرگ در حد یک نیمه نان جو خورده است. اگر او نصف این مقدار نان گندم می‌خورد بدون شک برایش بهتر بود، زیرا تفاوت نان جو و گندم حداکثر 20 درصد است و وقتی فرد در مصرف آن حد را رعایت نکند قند خون بسیار بالایی خواهد داشت. در مورد نان‌های مختلف مثل سنگگ و بربری نیز چنین است. وقتی نان سنگگ را با خمیری مشابه بربری می‌پزند و فقط شکل متفاوتی به آن می‌دهند، خاصیت آن از نظر میزان قند موجود نیز مشابه خواهد بود! در واقع روند تهیه نان از نام نان مهم‌تر است و مقدار مصرف از همه چیز اهمیت بیشتری دارد.

بیسکویت ساقه طلایی و نان سوخاری: هر دوی این محصولات دارای سبوس هستند و متاسفانه بیماران دیابتی به باور این که اینها قند را بالا نمی‌برند به وفور از آنها استفاده می‌کنند و خوردن این شیرینی‌ها یکی از دلایل کنترل نشدن دیابت است. در هر دوی این مواد شکر به کار رفته و خوردنشان فقط در حد یک لقمه مجاز است وگرنه قند بشدت بالا می‌رود.

مثال‌های اینچنینی زیاد است و از حوصله این مبحث خارج. توصیه می‌کنم با تست قند خون قبل و بعد از مصرف هر ماده غذایی که ادعا می‌شود قند را بالا نمی‌برد از صحت ادعا مطمئن شوید.

دکتر رضا کریمی

‌ فوق‌تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم