از خارش تا عفونت ناحیه تناسلی

به گزارش جام جم سرا به نقل از هفته نامه سلامت، بدتر از همه اینکه بسیاری از خانم ها، به خصوص دخترخانم هایی که از مراجعه به متخصص زنان شرم دارند، به آنها عمل و مشکلشان را تشدید می کنند.

این یکی از همان صفحات است: خانم های عزیز! اگر از مشکل خارش ناحیه تناسلی رنج می برید اصلا نگران نباشید. ما چند راهکار خانگی به شما توصیه می کنیم که با انجام آنها به سرعت خارشتان برطرف خواهد شد. اول اینکه می توانید 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب را با آب گرم ترکیب کنید و ناحیه تناسلی را با این آب 2 بار در روز به مدت 2 تا 3 روز شستشو دهید. سرکه، واژن را اسیدی می کند و باکتری ها نمی توانند در محیط اسیدی رشد کنند.

شستن واژن با آب نمک غلیظ هم می تواند باکتری ها و قارچ ها را از بین ببرد. شما می توانید وان را با آب گرم پر و نصف فنجان نمک به آن اضافه کنید و در آن چمباتمه بنشینید. حین نشستن سعی کنید آب نمک داخل واژن برود تا باکتری ها به طور موثر کشته شوند. سیر نیز دارای خواص ضدباکتریایی قوی است. جویدن 2 تا 3 حبه سیر در هان و سپس قرار دادن آن در واژن یک تسکین دهنده عالی است. همچنین می توانید مقداری عسل را به مدت 15 تا 20 دقیقه به ناحیه واژن خود بمالید تا علائم بیماری تسکین یابد سپس عسل را پاک کنید و واژن را به خوبی بشویید.»

دختر خانم جوانی که شرح حالش را برای ما ایمیل کرده، در همین رابطه نوشته که: «دختری 32 ساله هستم و به نظافت خود اهمیت زیادی می دهم و مرتب لباس زیرم را عوض می کنم. مدتی پیش تقریبا یک هفته مانده به عادت ماهیانه ام دچار خارش ناحیه تناسلی شدم. به سفارش یکی از دوستانم کمی پماد زدم اما چون چرب بود، بدم آمد و ناحیه را با مایع دستشویی شستم. خارش بدتر شد. در اینترنت خواندم که برای درمان خارش بهتر است در آب و سرکه یا آب و نمک بنشینم یا کمی عسل یا موم به ناحیه بمالم.

همه این کارها را هم انجام دادم اما فایده ای نداشت. به داروخانه مراجعه کردم و دارویی خریدم تا خارشم آرام شود. از شانس بد عادت ماهیانه شدم. بعد از پایان دوره اوضاع بدتر شد زیرا خارش گسترش پیدا کرد و داخل بدنم راه یافت. تحمل خارش و سوزش را نداشتم و با خاراندن زیاد، خود را زخمی کردم. در لباس زیرم خون دیدم اما نمی دانم خون مربوط به دستگاه اداری ام بود یا واژنم زیرا من در کلیه سمت چپم سنگ دارم. چه باید بکنم؟ لطفا مرا راهنمایی کنید.»

عواملی که احتمال ابتلا به عفونت های تناسلی را افزایش می دهند

دکتر اعظم السادات موسوی، متخصص زنان و زایمان: دخترخانم ها هم ممکن است مانند خانم های متاهل دچار عفونت های واژینال شوند و این موضوع اصلا جای تعجب ندارد، فقط میزان شیوع بیماری در دخترها کمتر است ولی این طور نیست که اصلا وجود نداشته باشد زیرا عوامل قارچی از راه های مختلفی می توانند شرایط رشد و تکثیر را در محل پیدا کنند.

قارچ ها یکی از میکرو ارگانیسم هایی هستند که در ناحیه واژینال زندگی می کنند اما در حالت عادی فعالیت بیماری زایی ندارند زیرا محیط طبیعی واژن اسیدی است و فلور طبیعی یا میکروب های غیربیماری زای منطقه اجازه نمی دهند قارچ ها فعالیت داشته باشند اما وقتی به دلایل متعددی فلور طبیعی از بین برود و محیط اسیدی به هم بخورد، شرایط برای رشد و تکثر قارچ ها فراهم می شود و فعالیت آنها در ناحیه واژینال علامت های مهمی مثل خارش و ترشحات زیاد و بودار ایجاد می کند.

این عفونت می تواند به علت گرمای بسیار زیاد، رطوبت بالا، بارداری، مصرف داروهای ضدبارداری، ابتلا به دیابت، پوشیدن شلوارهای تنگ و فاق کوتاه، پوشیدن لباس های زیر تنگ و فانتزی که جنسشان از مواد شیمیایی است، سن بالا، استرس زیاد، رعایت نکردن بهداشت و عوض نکردن به موقع لباس زیر، ضعف سیستم ایمنی بدن به دلایلی مثل استفاده طولانی مدت از داروها به خصوص آنتی بیوتیک ها، مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی و... ایجاد شود.

لازم به ذکر است مصرف مواد قندی زیاد حالت اسیدی مخاط واژن را از بین می برد و باعث رشد و تکثیر عوامل قارچی می شود. به همین دلیل خانم های مبتلا به دیابت ممکن است دچار عفونت های قارچی مکرر در ناحیه تناسلی شوند. قطعا در چنین شرایطی بهترین کار مراجعه به پزشک و مصرف داروهای ضدقارچی است که بلافاصله فعالیت قارچ ها را محدود می کند و علائم را به سرعت از بین می برد. در حالی که استفاده از مواد مختلفی مثل آب نمک، جوش شیرین و... می تواند باعث تحریک مخاط دستگاه تناسلی شود و آن را زخمی کند. زخمی شدن مخاط شرایط بهتری برای حضور و فعالیت قارچ ها فراهم می کند و در نتیجه عوارض تشدید می شود.

علاوه بر مصرف داروها، استفاده از لباس های زیر نخی، خشک نگه داشتن موضع و جلوگیری از ایجاد گرمای زیاد در محل نیز می تواند در رفع یا پیشگیری از بیماری های قارچی موثر باشد. استفاده از داروهای موضعی ضدقارچ برای ریشه کن کردن قارچ ها هم می تواند علاوه بر نکته های بهداشتی ذکرشده به درمان بیماری کمک کند. اگر عفونت به طور مکرر در خانمی عود کند یعنی عوامل بیماری زا به درمان مقاوم شده اند. بنابراین باید ابتدا علت عود بیماری تشخیص داده و سپس درمان مناسب برای بیمار شروع شود.

با توجه به اینکه عفونت این خانم زیاد طول کشیده و در این مدت از مراجعه به پزشک خودداری کرده اند باید قبل از شروع درمان یک آزمایش آنالیز و کشت ادرار بدهند. نکته دیگری که ایشان در شرح حالشان ذکر کرده اند این است که دارویی از داروخانه گرفتم تا خارشم آرام شود. اولا اینکه مصرف خودسرانه هیچ دارویی توصیه نمی شود زیرا ممکن است شرایط بیماری را بدتر و راه درمان را سخت تر کند و مشکلی که می شد با مصرف چند روز دارو درمان کرد، به درمان های جدی تر و طولانی تر نیاز پیدا می کند.

دوم اینکه برخی داروها می توانند با عملکردی که در موضع دارند علامت خارش را کم یا از بین ببرند اما این مساله به معنای از بین رفتن یا درمان علت اصلی نیست، بنابراین به محض اینکه دارو قطع شود علائم به سرعت و با شدت بیشتری برخواهند گشت. ضمن اینکه مصرف داروهای کورتون دار که به خوبی می توانند علائم بیمار را کنترل کنند عوارض بسیار زیادی به دنبال خواهند داشت که به هیچ وجه به صلاح بیمار نخواهد بود.

به بهانه اینکه از مواد طبیعی استفاده می کنید، خوددرمانی نکنید

دکتر ملیحه تبرایی، متخصص طب سنتی: به نظر می رسد امروزه موارد مقاوم و عودکننده عفونت های دستگاه تناسلی زنان افزایش پیدا کرده هرچند میکروارگانیسم های مختلفی مانند قارچ ها و باکتری ها در ایجاد این عارضه دخالت دارند اما امروزه ثابت شده وضعیت بدنی و Ph واژن هم نقش قابل توجهی در این زمینه ایفا می کنند. از نظر حکمای طب سنتی، علت اصلی این مساله استعدادی است که در بدن فرد به وجود می آید. آنها 2 علت اصلی را در زمینه بروز این استعداد دخیل می دانند؛ علت اول ضعفی است که در دستگاه تناسلی زنان ایجاد شده و دومین علت فضولات و مواد زائدی است که در نتیجه عوامل مختلفی از قبیل تغذیه نامتعادل، بی تحرکی و استراحت ناکافی، حالت های روحی- روانی نامناسب در بدن تجمع می یابند.

از این رو، در طب سنتی با در نظر گرفتن این 2 علت اصلی به درمان بیماری پرداخته می شود. یعنی اگر ضعفی در دستگاه تناسلی ایجاد شده باشد آن را تقویت می کنند و اگر بدن دچار تجمع مواد زائد شده باشد، به کمک داروها و تدابیر مناسب آن را پاکسازی می کنند.

از نظر طب سنتی، درمان خودسرانه بیماری ها به هیچ وجه توصیه نمی شود بنابراین اینکه فردی هنگان مواجهه با بیماری در اینترنت جستجو و راه حلی را پیدا کند و به کار ببندد کاملا نادرست است زیرا طبع و مزاج افراد با یکدیگر تفاوت دارد و نمی توان یک درمان کلی را به همه پیشنهاد داد. یک راه درمانی ممکن است در یک فرد خیلی موثر باشد و خوب جواب بدهد اما همان راه درمانی در فرد دیگری با همان مشکل عارضه ایجاد کند. به عنوان مثال مصرف عسل در عفونت های دستگاه تناسلی برای بسیاری از افراد خوب است اما در افرادی که مواد بدنی آنها دارای حدت بیشتری است مشکل ایجاد می کند یا اگر میزان مصرف آن از حد مشخصی بیشتر شود، می تواند آزاردهنده باشد.

توصیه ما به همه خانم هایی که دچار چنین مشکلی می شوند این است که خیلی سریع به پزشک مراجعه کنند زیرا تاخیر در درمان، باعث شدت بیماری می شود و فرد را ناگزیر می کند برای تسکین علائمش کارهای مختلفی انجام بدهد که ممکن است برخی از آنها نادرست باشند و بر شدت بیماری بیفزایند. یکی از راه های تسکین دهنده و در عین حال کم عارضه خارش ناحیه تناسلی در زنان، نشستن در تشت آب ولرمی است که یک استکان سرکه و یک استکان گلاب در آن ریخته شده باشد. این کار به طور موقت خارش را کاهش می دهد تا بیمار خود را به پزشک برساند اما درمان اصلی بیماری نیست.

لازم به ذکر است طول مدت درمان با توجه به شدت بیماری و زمان آن در طب سنتی متفاوت است. قطعا درمان کامل یک بیماری به خصوص اگر مزمن شده باشد به زمان بیشتری نیاز دارد و نمی توان انتظار داشت در مدت کوتاهی بهبود کامل حاصل شود.

از کجا بفهمیم ریشه مشکل مان تناسلی است یا ادراری؟

دکتر فرزانه شریفی اقدس، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی: با توجه به علائمی که این خانم ذکر کرده اند به راحتی می توان تشخیص داد مشکل مربوط به ناحیه واژن است و ارتباطی به مجرای ادرار ندارد. مسائل و مشکل های ادراری که آن هم هنگام ادرار کردن و وقتی ادرار از مسیر مجرای ادراری عبور می کند ایجاد می شود، نه در حالت معمولی. این بهترین راه تشخیص عفونت ادراری از عفونت دستگاه تناسلی است. ضمن اینکه افرادی که دچار عفونت ادراری می شوند تکرر ادرار هم خواهند داشت.

بیماری که سنگ دارد علاوه بر اینکه ممکن است در ادرارش خون ببیند علائم دیگری هم خواهد داشت. مثلا بیمار از درد شدید پهلو رنج می برد که میزان آن کم و زیاد می شود و برخلاف بسیاری از دردها با استراحت بهبود پیدا نمی کند. توجه داشته باشید زدن مواد مختلف به هر قسمتی از بدن ممکن است عوارض مختلفی از جمله حساسیت، قرمزی، التهاب و... ایجاد کند اما ین کار در مورد ناحیه تناسلی شدیدتر خواهد بود زیرا ممکن است به داخل گسترش پیدا کرده و زخم ایجاد کند. به خصوص استفاده از شوینده ها باعث تحریک مجرای ادراری و ناحیه تناسلی می شود.

بهترین کار برای شستشوی ناحیه ادراری- تناسلی استفاده از آب به تنهایی و سپس خشک کردن ناحیه است تا رطوبت در محل باقی نماند و فضا برای رشد میکرو ارگانیسم ها مهیا نشود. در صورتی که فردی بخواهد ناحیه تناسلی را هر چند وقت یکبار با شوینده ای بشوید می تواند از صابون یا شامپوی بچه استفاده کند. صابون بچه خاصیت قلیایی و اسیدی ندارند و کاملا خنثی است. هم جنبه بهداشتی دارد و محل را تمیز می کند و هم اینکه باعث تحریک مخاط آ« ناحیه نمی شود و فلور طبیعی آن قسمت را هم از بین نمی برد.

نکته مهم دیگر اینکه عفونت های مجاری ادراری معمولا به دنبال عفونت تناسلی طول کشنده که درمان آنها به تعویق افتاده یا درمان مناسب انجام نشده ایجاد می شوند. یکی از راه های ایجاد عفونت تناسلی به خصوص در دختر خانم ها میکروب هایی است که به طور طبیعی در پوست ناحیه مقعد زندگی می کنند. اگر به دلایلی تعداد این میکروب ها افزایش پیدا کند، ناحیه واژینال را درگیر می کنند و در آنجا تکثیر می شوند. اگر عفونت تناسلی به موقع درمان نشود و میکروب های بیماری زا از بین نروند به تدریج به سمت مجرای ادرار در می آیند و از نوک مجرا وارد می شوند.

با توجه به اینکه مجرای ادراری در خانم ها کوتاه و حدود 3 تا 4 سانتی متر است میکروب ها به سرعت آن را طی می کنند و وارد مثانه می شوند. بنابراین خانم هایی که به عفونت مزمن ناحیه تناسلی مبتلا هستند حتما مشکل ادراری هم پیدا خواهند کرد.

در ناحیه تناسبی از مواد شوینده استفاده نکنید

دکتر مریم کاشانیان، متخصص زنان و زایمان گفت: معمولا قبل و بعد از عادت ماهانه بدن مستعد ابتلا به قارچ می شود. اتفاقی هم که برای این خانم افتاده تقریبا یک هفته قبل از عادت ماهیانه شان بوده است. یعنی این خانم به قارچ مبتلا شده و براساس علائمی که داشته اند کار خوددرمانی را شروع کرده اند. متاسفانه درمان هایی که انجام داده اند برایشان موثر نبوده است.

توصیه ما در مسائل زنان و زایمان همیشه به خانم ها این بوده که به محض بروز مشکل به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید و از گوش دادن به توصیه دوستان یا درمان هایی که در اینترنت گذاشته شده بپرهیزید زیرا علامت بیماری ها در افراد مختلف با توجه به شرایط گوناگونی که هر فرد به تنهایی دارد با هم تفاوت می کند، بنابراین هرگز نمی توان یک دارو را به طور مشترک برای همه تجویز کرد یا توصیه مشترکی به بیماران داشت. تجویز دارو و ارائه راهکار درمانی نیازمند بررسی و معاینه پزشک و در صورت نیاز آزمایش یا سایر راه های تشخیصی است.

بسیاری ازخانم ها به خصوص دخترخانم ها از اینکه به پزشک متخصص زنان مراجعه و مشکلشان را مطرح کنند خجالت می کشند. واقعیت این است که برای متخصصان زنان یا کسانی که در این حیطه کار می کنند اعضای بدن همگی مثل هم هستند بنابراین برای ما معاینه دستگاه تناسلی با معاینه سایر قسمت های بدن تفاوتی ندارد. بنابراین از مراجعه به پزشک متخصص زنان برای معاینه خجالت نکشید. قطعا این کار خیلی بهتر از این است که با کارهای غیرعلمی سلامتتان را به خطر بیندازید.

بسیاری از خانم ها بر این باورند که اگر ناحیه تناسلی خود را با شوینده های مختلف شستشو بدهند عوامل میکروبی را از بین می برند و احتمال آلودگی را کاهش می دهند، در حالی که این کار بسیار نادرست است و نتیجه برعکس می دهد. زیرا مواد شوینده، هم می توانند حساسیت ایجاد کنند و هم میکروب هایی را که به طور طبیعی در آن ناحیه زندگی می کنند و مدافع واژن هستند از بین ببرند. در نتیجه سایر عوامل بیماری زا فرصت رشد و تکثیر پیدا می کنند و بدتر باعث عفونت می شوند. بنابراین خود را با مواد شوینده نشویید، در بتادین، جوش شیرین و سایر مواد ننشینید . Ph منطقه را به هم نریزید.