به گزارش خبرنگار جامجم، وزیر جهاد کشاورزی که اخیرا وزارتخانهاش مسئولیت صدور مجوز واردات مواد غذایی و کالاهای اساسی و کشاورزی را به عهده گرفته است از اواخر سال گذشته و اوایل امسال واردات هر گونه میوه و مرکبات به کشور را ممنوع اعلام و تصریح کرده است تولید میوههای مختلف در داخل کشور کافی است و نیاز کشور را تامین میکند، بنابراین نیازی به واردات نیست.
این وزارتخانه حتی بارها تصریح کرده برای شب عید امسال نیز میوه به اندازه کافی ذخیره شده و برای این ایام پرتقاضا نیز نیازی به واردات میوه نداریم.
با این حال این ممنوعیت قانونی ظاهرا نتوانسته است جلوی ورود کانتینرهای میوه به کشور را بگیرد به طوری که هماکنون انواع و اقسام میوههای خارجی در بازار کشور موجود است و آزادانه به فروش میرسد.
جالب است که میوههای خارجی قاچاق بیشتر شامل اقلامی است که بیشتر در کشور تولید میشود. مانند سیب و پرتقال! حتی این میوهها در مناطقی که مرکز تولید میوه کشور است مانند مازندران و مشهد نیز به چشم میخورد.
این گزارش میافزاید: بررسیهای میدانی خبرنگار جامجم نشان میدهد که میزان میوههای خارجی موجود در بازار با میوههای تولید داخل برابری میکند. این موضوع را میتوان از وفور میوههای قاچاق خارجی و برابری آن در قفسههای میوهفروشی با میوههای تولید داخل متوجه شد. از سیبهای سبزی که به نام سیب فرانسوی فروخته میشود تا نارنگیهایی که به نام پاکستانی و پرتقالهایی که به نام پرتقال مصری معروف هستند در بازار یافت میشود.
هم اکنون نارنگی پاکستانی قاچاق در بازار با قیمت 5000 تا 6000 تومان عرضه میشود. همچنین پرتقال مصری با قیمت 6000 تا 7000 تومان به دست مشتریان میرسد.
سیب فرانسوی هم بین هشت تا 10 هزار تومان در بازار عرضه میشود. از دیگر میوههای قاچاق موجود در بازار میتوان به انبه پاکستان، دراگو، آناناس و انگور مصری نام برد.با این حال هیچکس نمیداند با وجود ممنوعیت واردات میوه، این میوهها چگونه وارد کشور میشوند.
توجه به این نکته ضروری است که میوه کالایی نیست که از سوی مسافر یا کولبرهای مرزی وارد کشور شود، چون ارزش و فسادپذیری سریع این کالا ایجاب میکند که در حجم بالا و از سوی کامیون یا کانتینرهای یخچالدار وارد کشور شود بنابراین واردات میوه چندان قابل مخفی کردن نیست و ادامه عرضه آن در میوهفروشیها نشان میدهد قاچاق میوه بهطور دائم بوده و به یک رویه تبدیل شده است.
حال پرسش اینجاست که با این ویژگیها یک چنین قاچاق گسترده و عیانی چگونه و از سوی چه کسانی انجام میشود؟ آنان کیستند که قابل ردگیری و شناسایی نیستند؟ ظاهرا هیچکس پاسخ این پرسش را نمیداند.
سبزالدین نیاورانی، نایبرئیس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان میوه ایران در این باره به جامجم میگوید: خاصیت میوه طوری است که وزن آن زیاد و ارزش آن کم است بنابراین میوه نمیتواند به صورت کولهای یا از سوی مسافر وارد کشور شود. همچنین حمل آن مثلا از کوههای غرب کشور نیز به صرفه نیست بنابراین میوههای موجود در بازار قاعدتا باید از سوی کامیون و از راههای متعارف وارد کشور شود.
وی افزود: واقعا نمیدانیم این قاچاق میوه از سوی چه کسانی انجام میشود فقط مثلا مبدا قاچاق برخی میوهها مشخص است. مثلا سیب سبز فرانسوی بیشتر از مرزهای جنوبی و جزیره قشم وارد کشور میشود یا میوههای کمیابی چون دراگو به صورت مسافری میآید.
وی اظهار کرد: واردات این میوهها دو ضرر دارد. اولین و مهمترین ضرر، موضوع غیر بهداشتی بودن این میوهها و آفتدار بودن آن است. ضرر دوم هم پرداخت نشدن عوارض دولت و بر هم خوردن تعادل بازار داخل و ضربه به باغداران است.
وی تصریح کرد: حتی در مواردی دیده شده میوههایی که به دلیل استفاده بیش از حد از سم، از کشورهای دیگر دیپورت شده به ایران قاچاق شده است.
نیاورانی افزود: ما به عنوان مقامات صنفی به قاچاق میوه اعتراض داشته و خواستار برخورد با آن هستیم. اما از سوی دیگر وقتی میبینیم این میوهها وارد بازار میشوند از سوی مردم خریده میشوند و برایشان تقاضا وجود دارد این پیشنهاد را قابل طرح میبینیم که دولت بهجای ممنوعیت صرف، واردات قانونی و مدیریت شده این میوهها را برقرار کند تا دستکم از نظر بهداشتی خیالمان راحت باشد.
همچنین مصطفی دارایینژاد، رییس اتحادیه بارفروشان به جامجم گفت: میوههای خارجی موجود در بازار که از مبادی غیرقانونی وارد کشور میشود غیربهداشتی و ناقل بیماری است زیرا این میوهها قرنطینه نشده و بعد از کشت وارد بازار شده است.میوهها بعد از تولید باید در حوضچههای قرنطینه قرار بگیرند. در حوضچه اول میوهها شستشو و در حوضچه دوم ضدعفونی میشوند. بعد از آن به مدت 15 روز در قرنطینه قرار میگیرند و میوههای سالم از ناسالم تفکیک میشود اما میوههای قاچاق هیچکدام از این مراحل را نمیبینند و بدون واسطه قاچاق میشوند که یکی از عوامل ناقل بیماری به دلیل غیربهداشتی بودن آن نیز است.
دارایینژاد تصریح کرد: این میوهها از سم و بذر استاندارد کشت نشدهاند و با روشی کاملا غیربهداشتی تولید شده است.
رییس اتحادیه بارفروشان گفت: ثبت سفارش تنها برای میوه موز، صادر میشود و میوههای خارجی دیگر موجود در بازار قاچاق هستند.
وی افزود: میوههای قاچاق در سراسر کشور موجود است و همچنان روند تصاعدی دارد. اکنون سیب و پرتقال و نارنگی بیشترین حجم قاچاق میوه را به خود اختصاص دادهاند.
دارایینژاد اضافه کرد: در دولت قبل به مرزنشینان مجوزهایی داده میشد که آنها میتوانستند با این مجوز حجمی از کالا را بدون تعرفه گمرکی وارد کنند اما این مجوز در دولت یازدهم قطع شد. دولت یازدهم معتقد است کشاورزی ایران باید مورد حمایت قرار بگیرد به همین دلیل واردات میوه را برخلاف دولت قبل که همه نیازها را از طریق واردات تامین میکرد، ممنوع کرد.
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار جام جم مبنی بر اینکه ممکن است این قاچاق از سوی مرزنشینان اتفاق بیفتد، گفت: من کسی را متهم نمیکنم و این را نمیگویم اما باید واحدهای نظارتی با توجه به گستردگی مرز تلاش بیشتری داشته باشند.وی اضافه کرد: اکنون از شهرهای سیستان و بلوچستان، کردستان، ارومیه و بوشهر انواع و اقسام میوه وارد میشود و بعد به اصفهان، شیراز و حتی مشهد که زمینهای کشاورزی بسیاری دارد، منتقل میشود.
این مقام صنفی اظهار کرد: چگونه است که وقتی میخواهید یک دوچرخه وارد کشور شود باید ثبت سفارش شود و از مبادی قانونی و گمرک وارد کشور شود اما این حجم میوه وارد کشور میشود اما هیچکسی پاسخگو نیست.
مسئول مبارزه با قاچاق میوه کیست؟
در همین حال خبرنگار جامجم برای روشن شدن موضوع قاچاق میوه با دستگاههای دخیل در این موضوع چون وزارت صنعت، معدن و تجارت، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و وزارت جهاد کشاورزی تماس گرفت و خواستار پاسخگویی آنان شد.
وزارت صنعت نیز اعلام کرد چون بتازگی اختیار صدور مجوز واردات کالاهای اساسی و کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی واگذار شده، این وزارتخانه باید در این خصوص پاسخگو باشد.
در این باره، ابوالقاسم حسنپور، مدیرکل دفتر میوههای گرمسیری و نیمهگرمسیری وزارت جهاد کشاورزی در این خصوص به جامجم گفت: رسیدگی به موضوع قاچاق میوه در حیطه مسئولیت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز است و وزارت صنعت یا جهاد کشاورزی نمیتواند در این زمینه اقدام قانونی انجام دهد.
وی افزود: ما تنها میتوانیم میوههای قاچاق را به این ستاد گزارش دهیم تا برخوردهای لازم انجام شود. همچنین ما با اختیارات قانونی که داشتهایم، ورود این میوهها را ممنوع اعلام کردهایم.
حسنپور اضافه کرد: تولید میوه کشور به اندازهای است که حتی نیازی به واردات قانونی نیست و لذا باید روی موضوع قاچاق میوه با جدیت بیشتری کار کرد. اکنون تولید مرکبات کشور پنج برابر سرانه جهانی است، به این معنا که در جهان به ازای هر نفر در سال حدود 10 کیلو مرکبات تولید میشود. این در حالی است که در ایران با در نظر گرفتن جمعیت 80 میلیون نفری سالانه 20 کیلوگرم مرکبات به ازای هر نفر تولید میشود.
وی گفت: میوههای قاچاق دارای آفت و بیماری هستند و همچنین میتوانند به اقتصاد کشاورزی و باغداری ایران آسیب بزنند، لذا ما خواهان برخورد جدی بااین پدیده هستیم.
از جنوب کشور با اسناد جعلی بارگیری میشود
همچنین مدیرکل مبارزه با قاچاق کالاهای هدف ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این باره به خبرنگار جامجم گفت: مطابق مقررات، واردات مرکبات در کشور ممنوع و در طول سال در یک محدوده زمانی امکان واردات قانونی وجود دارد که با توجه به میزان برداشت ممکن است صادر شود و در زمان غیرممنوعیت صرفا با مجوز وزارت جهاد کشاورزی و دریافت مجوز قرنطینه امکان ورود دارد، اما اگر چه میزان قاچاق مرکبات نسبت به تولید داخل بسیار کم میباشد، لیکن به لحاظ امکان ورود آفات گیاهی و تاثیر بر سلامتی مردم و کاهش درآمدهای دولت، ستاد با جدیت فراوان آن را دنبال میکند.
عباس نخعی افزود: برخی از این مرکبات نظیر نارنگی در محمولههای کوچک توسط مترددین مرزی از مسیرهای غیرمجاز مرز پاکستان وارد و در معدود دفعاتی نیز از طریق جنوب کشور بارگیری و با استفاده از اسناد جعلی حمل و نقل به استانهای دیگر وارد میشود که کشفیاتی در این خصوص در محورهای جنوبی گزارش شده است.
وی تصریح کرد: جابهجایی برخی از میوههای گرمسیری (نارگیل، آناناس و انبه) را داریم که از طریق مرزنشینان وارد میشود و باید در همان استانهای محل ورود مصرف شود که در برخی موارد و متاسفانه بدون رعایت مقررات وارد سایر استانها میشود و البته یک مشکل قانونی هم وجود دارد که درصدد رفع این مشکل هستیم. میزان جابهجایی یا قاچاق این نوع میوهها نسبت به مرکبات بیشتر است.
این مقام مسئول افزود: بتازگی زیتون هم به این محمولهها افزوده شده که از غرب کشور شاهد واردات آن بودیم و به نیروی انتظامی و سایر دستگاههای کاشف ابلاغ شده با قاچاق همه گونههای مختلف میوه و ترهبار با جدیت برخورد کنند بخصوص این که برخی از میوههای وارداتی غیرمجاز برای باغات کشور بسیار خطرناک است. از دیگر موارد قاچاق اعلام شده کنجد است که با ابلاغ بموقع از واردات غیرمجاز آن جلوگیری شده است.
سیب و پرتقال شب عید در 10 روز پایانی سال عرضه میشود
رییس سازمان مرکزی تعاون روستایی گفت: میوه سیب و پرتقال شب عید در 10 روز پایانی سال و هفتههای نخست سال جدید عرضه میشود.
به گزارش واحد مرکزی خبر، حسین صفایی در نشست خبری دیروز با اشاره به اینکه امسال سازمان مرکزی تعاون روستایی، سیب و پرتقال شب عید را به اندازه کافی خریداری و ذخیرهسازی کرده است، افزود: سیب و پرتقال شب عید به میزان قابل توجهی در مقایسه با سالهای اخیر؛ در شبکه تعاونیهای روستایی، واحدهای صنفی شهری و سازمان میادین میوه و ترهبار عرضه خواهد شد.
وی گفت: ذخیرهسازی سیب و پرتقال قابل توجه است و گرچه امسال برای واردات این دو محصول فضاسازی شد، اما وزارت جهاد کشاورزی توجهی نکرد و واردات ممنوع شد.
رییس سازمان مرکزی تعاون روستایی تصریح کرد: واردات میوه به کشور باید محدود و ممنوع شود و نباید ارزی که با مشکلات بسیاری به دست میآید، برای واردات محصولی خارج شود که در داخل به اندازه کافی و گاه مازاد بر نیاز تولید میشود.
صفایی گفت: ذخیرهسازی میوه شب عید براساس نظر کمیته تنظیم بازار میوه شب عید با حضور استانداریها، سازمانهای صنعت، معدن و تجارت، مدیریت سازمان تعاون روستایی و سازمانهای جهاد کشاورزی انجام شده است.
وی اظهار کرد: ذخیرهسازی محصولات کشاورزی فقط ویژه پایان سال نیست و در مواقعی هم که قیمت محصولی بیرویه افزایش یابد، اجرا و قیمتها کنترل و مدیریت میشود.
رییس سازمان مرکزی تعاون روستایی گفت: ذخیرهسازی گوشت قرمز و گوشت مرغ نیز کافی است و به طور کامل پاسخگوی نیاز بازار شب عید خواهد بود.
وی همچنین گفت: خرید حمایتی شیر خام از دامداران تا سال آینده ادامه مییابد.
صفایی با اشاره به اینکه طرح خرید حمایتی شیر خام در کشور از دو ماه پیش آغاز شده است، افزود: روزانه حدود 3000 تن شیرخام با قیمت هر کیلوگرم 1440 تومان با چربی 3.2 درصد از دامداران خریداری و برای تولید شیرخشک، خامه و کره در اختیار کارخانهها قرار میگیرد.
هیچ نیازی به واردات شکر و برنج نداریم
از سوی دیگر، وزیر جهاد کشاورزی گفت: واردات برنج و شکر تا اطلاع ثانوی ممنوع است و هیچ نیازی به واردات این دو محصول نداریم.
به گزارش ایرنا، محمود حجتی دیروز در حاشیه آیین امضای تفاهمنامه توسعه همکاریها با وزیر کشاورزی و منابع آب اقلیم کردستان عراق، افزود: اینکه عدهای همچنان به دنبال واردات برنج و شکر هستند، جزو طبیعت آنهاست و ما نیز به عنوان متولی تولید و تامین محصولات مورد نیاز کشور وظیفه خودمان میدانیم تا از واردات بیرویه این دو محصول جلوگیری کنیم.
وی تصریح کرد: به صورت روزانه و مستمر واردات محصولات کشاورزی از جمله برنج و شکر را رصد میکنیم و از شورای اقتصاد نیز در این باره مجوزی دریافت کردهایم، اما آنچه مسلم است نباید محصولات کشاورزی خارجی ارزانتر از محصولات داخلی باشد، بنابراین مجوزی برای واردات شکر برای عرضه به صورت آزاد داده نخواهد شد و واردات آن ممنوع است.
وی تاکید کرد: هماکنون واردات برنج نیز ممنوع است، اما در صورت نیاز برنج از سوی دستگاههای مربوطه وارد خواهد شد.
وی درباره ادعای وزیر صنعت درباره اینکه شرکت بازرگانی دولتی ایران کماکان تحت نظر وزارت صنعت است، گفت: دولت چهار ماه پیش واگذاری شرکت بازرگانی دولتی ایران به وزارت جهاد کشاورزی را تصویب و نهایی کرد و اکنون وزارت جهاد کشاورزی مسئول و متولی شرکت بازرگانی دولتی ایران است.
محمدحسین علیاکبری - گروه اقتصاد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد