واکسن آنفلوآنزای ضعیف یا ویروس‌های قوی؟

اما آیا چنین وضعی در کشور ما هم که وارد کننده واکسن آنفلوآنزاست، صدق می‌کند؟

دکتر محمود نبوی، معاون مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در گفت وگو با جام جم در این باره می‌گوید: توجه داشته باشید که واکسن آنفلوآنزا در پیشگیری از ابتلا به ویروس آنفلوآنزا صددرصد موثر نیست. هر ساله سازمان جهانی بهداشت از طریق 104 مرکز ویروس شناسی در سراسر دنیا گزارش‌هایی را جمع آوری می‌کند که حاصل بررسی‌های آزمایشگاهی روی اثرات ویروس‌های جدید و افزایش ایمنی‌زایی واکسن‌ها در مقابل آنهاست. ما هم صرفا واکسن آنفلوآنزا را از کارخانه‌های دارویی می‌خریم که با توجه به تحریم‌ها به ما دارو بفروشند و تائید سازمان جهانی بهداشت را نیز گرفته باشند. در نتیجه هر نوع اظهار نظر در مورد ضعیف بودن یا عارضه داشتن واکسن آنفلوآنزای تولیدی کارخانه یا کشور خاصی باید به تائید سازمان جهانی بهداشت برسد تا از نظر ما نیز مورد تائید باشد.

وی با تاکید بر این که مورد خاصی از ابتلا به آنفلوآنزای شدید یا عوارض خاصی در سالجاری در کشور پس از تزریق واکسن دیده نشده است، می‌افزاید: اصولا احتمال ابتلا به آنفلو آنزای شدید فقط دو درصد کل افراد جامعه وجود دارد. در بسیاری موارد، مردم ابتلا به سرماخوردگی شدید با عوارضی چون تب و سرفه را با آنفلوآنزا اشتباه می‌گیرند. در حالی که از نظر ما فقط موارد شدید ابتلا به آنفلوآنزا نباید پس از تزریق واکسن آن اتفاق بیفتد.

نکته مهم دیگر آن است که ابتلا به آنفلوآنزای شدید را نیز پس از بستری شدن بیمار در بیمارستان و فقط با بررسی‌های آزمایشگاهی روی ساختار ژنتیکی ویروس عامل ابتلا می‌توان تائید کرد.

جهش ویروس‌های آنفلوآنزا

خیلی‌ها معتقدند از آنجایی که ویروس‌های آنفلوآنزا هر ساله دچار جهش می‌شوند، ضریب موثر بودن واکسن‌ها بر علیه آنها نیز کاهش پیدا می‌کند.

دکتر نبوی چنین تصوری را درست نمی‌داند و توضیح می‌دهد: در ویروس آنفلوآنزا جهش‌های بسیار دیر به دیر اتفاق می‌افتد. به همین علت اگر فردی برای سه تا چهار سال متوالی، واکسن آنفلوآنزا تزریق کند و مبتلا به این بیماری نشود، می‌تواند تا یکی دو سال از تزریق واکسن اجتناب کند زیرا در بدنش ایمنی ایجاد خواهد شد. معاون مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت تاکید می‌کند: هیچ واکسنی نمی‌تواند ایمنی صددرصد در برابر یک بیماری ایجاد کند و در مورد واکسن آنفلوآنزا هم این مساله صادق است. هدف از تزریق واکسن آنفلوآنزا در واقع، ایجاد ایمنی در افرادی است که به دلایلی، سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند تا این افراد در صورت ابتلا به اشکال ضعیف‌تر آنفلوآنزا مبتلا شوند.

واکسن آنفلوآنزا عوارض جدی ندارد

دکتر نبوی با اشاره به شایعاتی مبنی بر ایجاد عوارضی به دنبال تزریق واکسن آنفلوآنزای یکی از شرکت‌های بزرگ اروپایی می‌گوید: گرچه ما تاکنون عارضه جدی و خاصی را در کشورمان به‌دنبال تزریق واکسن آنفلوآنزا به‌جز واکنش‌های حساسیتی جزئی قابل انتظار در برخی افراد، مشاهده نکرده‌ایم، اما برای پذیرش شایعات شنیده شده نیز منتظریم تا نتایج بررسی‌ها از سوی سازمان بهداشت جهانی اعلام شود. بی‌شک ما صرفا واکسن‌هایی را وارد می‌کنیم که تائیدیه این سازمان را داشته باشد. وی تاکید می‌کند: ابتلا به عوارضی شبه آنفلوآنزا پس از تزریق واکسن آنفلوآنزا به معنای آلودگی با ویروس این بیماری نیست، بلکه ممکن است آلودگی با ویروس‌های دیگری اتفاق افتاده باشد که عوارضی شبیه به آنفلوآنزا را دارد. از سوی دیگر، تزریق واکسن آنفلوآنزا، زودتر از زمان تعیین شده یعنی پیش از اوایل پاییز نیز می‌تواند از اثر بخشی این واکسن در ماه‌های پایانی زمستان بکاهد.

پونه شیرازی ‌/‌ گروه سلامت