میوه و سبد مصرف خانوار

با این‌که هر سال دولت‌های وقت برای افزایش قدرت خرید خانوارها حقوق‌ها را افزایش می‌دهند، اما رشد قیمت‌ میوه به گونه‌ای است که فاصله زیادی را با رشد حقوق و درآمد ایجاد می‌کند. قیمت میوه هر سال حداقل 20 درصد افزایش می‌یابد. شاید اگر تا چند سال پیش با ده هزار تومان وارد یک مغازه میوه‌فروشی می‌شدیم، می‌توانستیم چند نوع میوه با مقدار مورد نیاز تهیه کنیم، اما اکنون با این مبلغ تنها می‌توانیم هشت تا ده پرتقال را خریداری کنیم. برخی مسئولان مسائلی مانند هزینه‌های حاشیه‌ای را در این کار موثر می‌دانند در صورتی که حضور دلالان در این بازار یکی از عوامل اصلی گرانی میوه است.

عوامل موثر در گرانی میوه

میوه‌ای که در یک مغازه میوه‌فروشی به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد چند هزینه را متحمل شده است. هزینه‌هایی که گفته می‌شود خارج از سم، کود و بذری است که باید مورد استفاده باغدار قرار بگیرد. یکی از این هزینه‌ها، هزینه چیدن میوه است. یکی دیگر از بخش‌های هزینه‌ای حمل و نقل است. حمل و نقل به دلیل افزایش قیمت حامل‌های انرژی هر سال افزایش چشمگیری دارد که این رشد قیمت در میوه محاسبه می‌شود. هزینه نگهداری میوه در سردخانه نیز بخش دیگری از هزینه‌ها را تشکیل می‌دهد. همچنین بسته‌بندی و انتقال آن به بازار توزیع هزینه‌ای را شامل می‌شود. در این میان نباید از افرادی به نام دلال چشم‌پوشی کرد که عامل اصلی گرانی میوه هستند. چراکه آنان بااستفاده از قدرت مالی پایین کشاورز و نداشتن سرمایه در گردش برای تقبل هزینه‌های تولید میوه پیش از برداشت این هزینه‌ها را به کشاورز پیش‌پرداخت کرده و در مقابل میوه او را سلف‌خر یا پیش‌خرید به قیمت ناچیزی می‌کنند. روشن است که با توجه به رشد سالانه قیمت میوه، آن سرمایه‌گذاری اندک سلف‌خر و انبار میوه‌ها در سردخانه‌هایی که معمولا متعلق به این افراد است، چه سود‌های باد‌آورده‌ای برایشان به ارمغان می‌آورد. با این‌که تمام دولت‌ها از این چرخه اقتصادی ناسالم مطلع هستند، اما تاکنون تلاش موثری در این خصوص انجام نشده است.

میانگین تغییر قیمت برخی میوه‌ها در سال‌های مختلف در میدان میوه و تربار

قیمت‌ها به کیلو‌/‌ تومان است.