تلقی نادرست عمومی درباره یک داروی نام‌آشنا

در اخلاق پزشکی، «درمان بیهوده»، چه به وسیله پزشک و چه به‌ وسیله خود بیمار، به‌‌ همان اندازه که غیر علمی و منطقی است، غیر اخلاقی شمرده می‌شود.
آمار‌ها نشان از جدی بودن بحران مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران دارند. برآورد‌ها نشان می‌دهد مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران، به اندازه قاره اروپاست و ما ایرانی‌ها ۱۶ برابر میانگین جهانی آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنیم. به این آمار باید استفاده نابجا و بظاهر پیشگیرانه آنتی‌بیوتیک‌ها را در دامداری و پرورش مرغ و ماهی و نیز کشاورزی افزود.
عارضه مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک، آن است که هر چه می‌گذرد باید با سلاح قوی‌تری به مصاف بیماری‌های ساده قبلی برویم. یعنی به موازات قوی‌تر کردن سلاح، بیماری را نیز مقاوم‌تر و سهمگین‌تر می‌کنیم. انگار دارو، خودش بیماری می‌زاید تا جایی که دیگر از عهده‌اش برنمی‌آید.
در کشور ما به نظر می‌رسد فهم عمومی و تاریخی درباره آنتی‌بیوتیک‌ها محتاج بازنگری و اصلاح است. تلقی مردمان این دیار از زمان مواجهه با آنتی‌بیوتیک‌ها چنان بوده است که گویی این دارو‌ها، بنیان هر چه آلودگی و چرک و میکروب را می‌خشکانند و عین سلامت و صوابند. حتی واژه «چرک خشک‌کن» هم بیش از آنکه به عفونت مربوط باشد، به سرما‌خوردگی و عوارض آن همچون آبریزش بینی اشاره دارد.
پایین‌آمدن آستانه تحمل افراد در برابر عوارض بیماری‌های ساده‌ای همچون سرماخوردگی، خودتجویزی، تلقی‌های اشتباهی همچون «به بدن من فقط فلان آمپول می‌سازد» و چرخه معیوب توان‌افزایی میکروب‌ها، از عواملی هستند که بحران آنتی‌بیوتیکی را پدید آورده‌اند. بحران، چنان است که از لزوم انقلابی دارویی در ساختن جهان «پست آنتی‌بیوتیک» می‌گویند.
حواسمان باشد با مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها فقط به خودمان آسیب نمی‌زنیم بلکه باعث جهش ژنتیکی‌‌ همان میکروب‌هایی می‌شویم که به مصافشان رفته‌ایم. این اتفاق سلامت همگان را به خطر می‌اندازد.
درنگ کنیم؛ گذار از بحران آنتی‌بیوتیک نیازمند عزمی ملی است. (دکتر حمیدرضا نمازی/سلامت)