جام جم سرا: به بیان دیگر غده مردانهای به نام پروستات که به اندازه یک فندق است و در ناحیه لگن و زیر خروجی مثانه قرار گرفته است، قابلیت زیادی برای سرطانیشدن دارد. این غده که نقش بسیار مهمی در تولید مثل بازی میکند با افزایش سن مردان و از حدود ۴۰ سالگی بزرگ میشود و گاه آن قدر زیاد که راه ادرار را میببندد. به همین دلیل به همه مردان توصیه میشود پس از ۴۰ سالگی و بویژه در سنین بالای 50 سالگی به طور سالانه برای اطمینان از سلامت پروستات خود تحت نظر پزشک باشند. چگونه پروستات سرطانی میشود؟
دکتر محمدعلی زرگر، جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری در گفتوگو با جامجم با تاکید بر این که مردان نباید از مشکلات مربوط به پروستات و حتی سرطان پروستات بترسند چرا که در صورت تشخیص سریع و آغاز درمان، بهبود در بیماریهای مربوط به پروستات، صد درصد است، میگوید: نشانههایی وجود دارد که باید از سوی آقایان نسبت به وجود مشکلات پروستات جدی گرفته شود؛ علائمی چون نیاز فوری به ادرار کردن، مشکل در شروع ادرار کردن، درد حین ادرار، جریان ضعیف ادرار و قطرهقطره آمدن ادرار، قطع و وصلشدن جریان ادرار، احساس تخلیه نشدن کامل مثانه بعد از ادرار کردن و تکرر ادرار در طول شب. همچنین خون در ادرار و کاهش وزن از علائمی است که میتواند نشاندهنده خطراتی برای پروستات باشد.
خطر سرطانی شدن پروستات با افزایش سن
دکتر زرگر با اشاره به این که سرطان پروستات اکنون دومین علت شایع مرگ در مردان است، میگوید: هر چه سن آقایان بالاتر رود احتمال سرطانی شدن پروستات بیشتر میشود. عامل خطر اصلی این بیماری شامل سن زیاد، تمایلات ژنتیکی، عوامل خطر محیطی یعنی نوع تغذیه، رفتارهای جنسی غیرمتعارف، مصرف الکل و تماس با اشعه بویژه در برخی مشاغل میشود.
این اورولوژیست درباره بزرگی خوشخیم پروستات توضیح میدهد: اگر فردی پروستات بزرگ داشته باشد، ممکن است به نوعی سرطان خوشخیم پروستات مبتلا شده باشد که با استفاده از درمانهای دارویی، درصد زیادی از مبتلایان به بزرگی پروستات بهبود مییابند. توجه داشته باشید سرطان پروستات ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد یا علائمی مانند بند آمدن ادرار، شب ادراری، زور زدن هنگام ادرار کردن را داشته باشد که در بزرگی خوش خیم پروستات هم دیده میشود.
تشخیص زودهنگام سرطان
مهمترین توصیه از سوی متخصصان آن است که مردان از 50 سالگی به بعد برای تشخیص زودهنگام سرطان پروستات به طور سالانه تست PSA بدهند و پروستات شان نیز معاینه شود.
به گفته دکتر زرگر، با اندازهگیری آنتیژن اختصاصی خون یا PSA و همچنین معاینه میتوان به تشخیص زودهنگام هر نوع مشکل در پروستات و درمان موثر آن اقدام کرد. البته افرادی که سابقه خانوادگی سرطان پروستات دارند باید از 40 سالگی تحت معاینات و بررسیهای سالیانه قرار بگیرند. توجه داشته باشید استفاده از تست PSA کمک میکند که بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود و هر نوع مشکل در پروستات و از جمله سرطانی شدن این عضو به طور قطعی درمان شود.
این متخصص تاکید میکند: سرطان پروستات به انواع کم خطر، با خطر متوسط و پرخطر تقسیم میشود.سرطانهای پروستات با میزان PSA بیشتر از 20 جزو سرطانهای پرخطر است که درمان آن از طریق جراحی و رادیوتراپی صورت میگیرد.
افرادی با میزان PSA کمتر از ده مبتلا به سرطان کم خطر و با میزان PSA ده تا 20 مبتلا به سرطان پروستات با خطر متوسط هستند. هرچه سرطان پروستات زودتر و نزدیک به مرحله کم خطر تشخیص داده شود احتمال درمان قطعی آن بیشتر است.
چربی و گوشت قرمز کمتر مصرف کنید
دکتر زرگر با تاکید بر این که مصرف زیاد از حد گوشت قرمز از یک سو و سابقه خانوادگی بیماری از مواردی است که سبب افزایش بروز سرطان پروستات در مردان میشود، میگوید: کاهش مصرف مواد پروتئینی (پروتئین حیوانی) و چربی برای پیشگیری از سرطان پروستات باید مورد توجه جدی قرار بگیرد. بعلاوه امروزه ثابت شده افراد چاق بیشتر از لاغرها به سرطان پروستات دچار میشوند.
این اورولوژیست تاکید میکند: بررسیها نشان داده است که گوجهفرنگی هم به دلیل داشتن مادهای به نام لیکوپن ممکن است از سرطان پروستات پیشگیری کند. مصرف ترکیباتی که سلنیوم دارد (مانند گردو، جگر، ماهی و میگو) نیز در پیشگیری از سرطان پروستات موثر است.
برداشتن پروستات گاهی اوقات ممکن است باعث شود ترشحات تناسلی خارج نشود، اما از بین رفتن مردانگی مبنای علمی ندارد، زیرا همانطور که میدانید هورمونهای جنسی در بیضهها ساخته میشوند. این قبیل باورهای نادرست از کماطلاعی ناشی میشود.
پونه شیرازی / گروه سلامت
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد