جلوگیری از ابتلا به پولیب بی‌نشان روده

به گزارش جام جم سرا؛ در حالی که دکتر اکرم پورشمس می‌گوید هیچ کس نباید از شنیدن اینکه پولیپ روده دارد، بترسد و نگران آن شود؛ زیرا احتمال پیدایش پولیپ روده با افزایش سن بیشتر می‌شود، اما زمانی که پولیپ کوچک است و مشکلی برای فرد ایجاد نکرده، براحتی می‌توان آن را طی کولونوسکوپی درآورد.
بنابراین داشتن پولیپ روده جای نگرانی ندارد، اما اصلا پولیپ روده چیست و چرا ایجاد می‌شود؟ این پزشک فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد در گفت‌و‌گو با جام جم، پولیپ‌های روده را چنین تعریف می‌کند: اگر بخواهیم به سادگی این موضوع را توضیح دهیم، می‌توانیم بگوییم پولیپ روده مانند خال‌های گوشتی است که در بدن افراد مختلف وجود دارد.
وی با اشاره به افزایش سن و نقش آن در ایجاد پولیپ یادآور می‌شود: مهم‌ترین عاملی که در ایجاد پولیپ‌های روده ایفای نقش می‌کند، افزایش سن است. به طوری که تقریبا می‌توان گفت این موضوعی مرتبط با رشد و افزایش سن بوده و‌‌ همان طور که سفید شدن مو‌ها، چروک خوردن پوست صورت و ضعیف شدن چشم‌ها در اثر افزایش سن طبیعی به حساب می‌آید، ایجاد پولیپ روده هم به طور عادی و در بزرگسالان با بیشتر شدن سن و سال ارتباط پیدا می‌کند. بنابراین به طور خلاصه می‌توان گفت پولیپ‌های روده در بزرگسالان پدیده‌ای سنی است و با افزایش سن احتمال پیدایش آن نیز بیشتر می‌شود.

پولیپ نشانه‌ای ندارد

فکر می‌کنید اگر پولیپ روده داشته باشید با چه مشکلاتی مواجه خواهید شد؟ انتظار درد دارید یا تصور می‌کنید خونریزی می‌تواند نشانه‌ای از وجود پولیپ باشد؟ آن طور که این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید پولیپ روده که مانند خال‌های گوشتی است و در روده بزرگ تشکیل می‌شود، در بیش از ۹۰ درصد موارد وقتی پولیپ کوچک است، هیچ علامتی ندارد.
اما زمانی که پولیپ‌ها بزرگ‌تر می‌شود، احتمال مواجه شدن با مشکلاتی جدی‌تر هم افزایش می‌یابد. دکتر پورشمس در این باره خاطرنشان می‌کند: زمانی که پولیپ بزرگ و اندازه آن بیشتر از دو سانتی متر می‌شود، با افزایش اندازه آن احتمال اضافه شدن سرطان، خونریزی یا علامت دارشدن پولیپ نیز افزایش پیدا می‌کند. از طرفی هم شایع‌ترین علامتی که در اثر بزرگ شدن اندازه پولیپ مشاهده می‌شود، همین خونریزی است و در غیر این صورت نشانه مشخص دیگری ندارد.
تشخیص بموقع مهم است
ه‌مان طور که گفته شد، پولیپ روده علامت خاصی ندارد و تا زمانی که بزرگ نشده باشد، مشکلی ایجاد نمی‌کند. با این حال نباید منتظر بمانیم تا پولیپ‌ها علامت دار شود و پس از آن به فکرشان باشیم.
دکتر پورشمس نیز در این باره یادآور می‌شود: برای پیشگیری و در غربالگری سرطان روده بزرگ توصیه می‌شود افراد از سنین حدود چهل و پنج، پنجاه سالگی کولونوسکوپی شوند، زیرا در این سنین تعداد قابل توجهی از مراجعان دچار پولیپ روده هستند و البته نکته مثبت این است که این پولیپ‌ها کوچک بوده و براحتی می‌توان آن‌ها را هنگام کولونوسکوپی برداشت. با چنین کاری از بزرگ‌تر شدن پولیپ و در نتیجه افزایش احتمال ابتلا به سرطان پیشگیری می‌شود.
دکتر پورشمس با اشاره به اینکه در ابتدا چند سال زمان لازم است اندازه پولیپ روده به حدود یک سانتی متر برسد، توضیح می‌دهد: برای ایجاد پولیپی به اندازه حدود یک سانتی متر تقریبا سه تا پنج سال زمان لازم است، اما زمانی که پولیپ یک سانت شد، بسرعت رشد می‌کند و سریع‌تر از قبل بزرگ می‌شود. البته این موضوع درباره پولیپ‌های آدنوم مطرح می‌شود، زیرا پولیپ‌ها از نظر بافت‌شناسی نیز در چند دسته متفاوت قرار می‌گیرند. بر همین اساس این استاد دانشگاه توصیه می‌کند: منتظر نمانید تا زمانی که پولیپ علامت دار شود و پس از آن تازه به پزشک مراجعه کنید. بلکه خوب است پس از چهل و پنج یا پنجاه سالگی به طور منظم معاینات مورد نیاز را انجام دهید تا به موقع بتوانید مشکل را تشخیص داده و آن را درمان کنید. بنابراین کولونوسکوپی غربالگری به منظور شناخت پولیپ‌ها و برداشتن آن‌ها قبل از زمانی که مشکلی برای بیمار ایجاد شود، ضروری است.

چطور از ایجاد پولیپ پیشگیری کنیم؟

درباره پولیپ‌های روده هم مسلما بهتر است بتوانیم به شیوه‌ای از ایجاد آن‌ها پیشگیری کنیم، اما خیلی‌ها ممکن است تصور کنند پولیپ روده در هر صورت ایجاد می‌شود و قابل پیشگیری هم نیست. البته دکتر پورشمس، نظر دیگری دارد و می‌گوید با روش‌های ساده‌ای می‌توان از پیدایش پولیپ‌ها جلوگیری کرد یا سرعت رشدشان را کاهش داد. این فوق تخصص بیماری‌های گوارش در این زمینه چنین توضیح می‌دهد: برای پیشگیری از ایجاد پولیپ‌های روده باید ورزش و فعالیت‌های فیزیکی را به برنامه زندگیتان اضافه کنید. طوری که حداقل یک روز در میان یا روزانه و به مدت ۳۰ دقیقه مشغول انجام دادن یکی از انواع ورزش‌های سرعتی شوید.
وی با تاکید بر اهمیت کنترل وزن مناسب یادآور می‌شود: پولیپ‌های روده در افراد چاق بیشتر است و به همین دلیل برای پیشگیری از بروز آن باید وزن را در محدوده مناسب حفظ کرد. علاوه بر این، استفاده از رژیم‌های غذایی که مقدار گوشت و روغن‌های چرب آن بسیار زیاد است نیز احتمال بروز پولیپ را افزایش می‌دهد و این افراد در مقایسه با کسانی که در بخشی از رژیمشان میوه و سبزی مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند. بر همین اساس توصیه می‌شود تعداد دفعات مصرف گوشت را در رژیم غذایی کاهش دهید. در کنار این‌ها افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات هم نکته‌ای است که نباید آن را فراموش کنید.
دکتر پورشمس با بیان اینکه منظور از این مورد افزایش تعداد دفعات مصرف سبزیجات است و نه مقدار زیاد آن، توضیح می‌دهد: آنتی اکسیدان‌ها و مواد مفید دیگری که در میوه‌ها و سبزیجات وجود دارد و ما به آن‌ها نیاز داریم، با مقدار کم میوه و سبزی نیز تامین می‌شود. بنابراین همین که یک عدد نارنگی یا نصف سیب بخوریم یا همراه با چای دو عدد خرما مصرف کنیم، کافی بوده و لازم نیست مقدار زیادی میوه و سبزی مصرف شود، اما با توجه به اینکه طول اثر موادی مانند آنتی اکسیدان‌ها که بدن به آن‌ها نیاز دارد کوتاه است، توصیه می‌شود روزانه پنج تا هفت مرتبه میوه و سبزیجات مصرف کنید.
>> جام جم