ادای احترام به شهدا از نوعی دیگر

اتفاقا به دلیل مقدس بودن این واقعه، تا سال‌ها پس از پایان جنگ تحمیلی بسیاری از حکایت‌های آن ناگفته ماند تا زمان بتواند آنها را از پستوی خاطرات بیرون آورد.

یکی از آنها حکایت رزمنده ایرانی است که با مرارت و سختی تصمیم می‌گیرد در کارزار نبرد و میان آتش و دود و خون جان افسر عراقی را نجات دهد و این کار را می‌کند تا افسر عراقی به همت سرباز جوان ایرانی از مرگ بگریزد و به اسارت پناه برد، دو سال بعد جنگ پایان می‌گیرد و دو دهه بعد این دو به شکل عجیبی همدیگر را در یک سرزمین بیگانه ملاقات می‌کنند.

یا همین داستان احمد غلامی: «من قاتل پسرتان هستم». قتل سرباز ایرانی توسط فرمانده‌اش تا موقعیت آنها در وضعیتی عجیب لو نرود.

همه اینها اما اتفاق‌هایی است که زشتی جنگ را در بستر احساسات بشری و انسانی نشان می‌دهد. موقعیت عجیب انسان در کارزار کثیفی به نام جنگ، اما جنگ گذشته است و آدم‌های پس از جنگ مانده‌اند.

کارزار اصلی انگار آغاز شده باشد برایشان. هشت سال دفاع کردند و حالا دو دهه است که می‌جنگند.

بگذریم، هفته گذشته در خبرگزاری‌ها عکسی منتشر شد که مورد توجه روزنامه‌ها قرار نگرفت، دیده نشد چراکه به باور رسانه‌ها جذابیت موضوعی و البته بصری نداشت، اما برای نسلی که نه آنقدر بزرگ شده بود که جنگ را به صورت ملموس تجربه کرده باشد (این‌که سلاح به دست بگیرد و به جبهه‌ها برود)‌ و نه آنقدر کوچک بود که آن را به یاد نیاورد، این عکس موقعیتی عجیب داشت. موقعیتی انسانی که برای ذهن نسل سومی‌ها غریب می‌آمد.

نسلی که جنگ را با آژیر ممتد و هراسناک قرمز، زیرزمین‌های تاریک و نمور و شیشه‌های چسب خورده به یاد می‌آورد.

این عکس ساده روایت ادای احترام وزیر دفاع عراق به شهدای ایرانی جنگ عراق و ایران است،‌ وزیری که شاید دو دهه پیش جزو فرماندهان اصلی ارتش عراق بوده است و در همین جنگی که به کشته‌هایش ادای احترام می‌کند شرکت داشته حالا قبر شهید ایرانی را غرق در گلایل کرده است.

در میان همه اتفاق‌های ریز و درشت سیاسی این روزها از نیویورک بگیرید تا جار و جنجال‌های فوتبالی، این عکس را جایی در گوشه‌ای از کامپیوترتان ذخیره کنید که موقعیت درون عکس یکی از ماندگار‌ترین تصویرهای سال ایران است.

این‌که جنگ تمام شده است و می‌توان به صلح امید بست. صلحی که چند روز پیش در مقر سازمان ملل از زبان رئیس جمهور ایران فریاد شد کاش در ایران هم از سوی او تاکید شود.

میثم اسماعیلی - جام‌جم