در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
برخی مطالعات نشان میدهد که سهچهارم گونههای گیاهی و جانوری روی خشکی در برخورد شهابسنگی بزرگ به زمین منقرض شدند، اما این میزان در زیست بوم دریایی حدود 50 درصد و در زیست بوم آبهای شیرین بین 10 تا 22 درصد بود. برای نمونه حدود 10 درصد از گروههای اصلی ماهیان استخواندار منقرض شدند، حال آنکه هر شش گروه اصلی لاکپشتها از انقراض جان سالم به در بردند.
دانشمندان برای درک دلیل این تفاوت فاحش، به بررسی دو دوره مختلف بعد از برخورد شهابسنگ پرداختند؛ دوره اول که کوتاهتر بود، دمای هوا پس از برخورد بشدت افزایش یافت، اما دوره دوم به خاطر سرمای شدیدی که به خاطر به وجود آمدن گرد و غبار شدید و در نتیجه مسدود شدن مسیر نور خورشید شکل گرفته بود، ایجاد شد.
نرسیدن نور خورشید و کاهش چشمگیر دما، سبب ایجاد سه تغییر مختلف در زندگی موجودات زیست بومهای دریایی و آب شیرین شد. نخست آنکه به خاطر امکانپذیر نبودن پدیده فتوسنتز، زنجیره غذایی این موجودات از هم پاشید. کاهش حجم اکسیژن محلول در آب و نیز کاهش دما، دومین و سومین تغییر ایجاد شده بود، اما پژوهشگران در این پژوهش دریافتند که موجودات حاضر در زیست بومهای آب شیرین به چند دلیل از این مشکلات تاثیر کمتری را متحمل شدند. پیش از این مشخص شده بود که پس از برخورد شهابسنگ به زمین، نور خورشید تا چند ماه به زمین نرسید. این مساله برای بسیاری از گیاهان و میکروارگانیزمها که فتوسنتز انجام میدادند، مرگبار بود. بررسیها نشان داده که همه موجوداتی که وزنی کمتر از 100 گرم و طولی کمتر از 10 سانتیمتر داشتند، بین سه تا شش ماه پس از برخورد شهابسنگ و به خاطر نرسیدن نور خورشید تلف شدند، اما در این میان یک استثنا هم وجود داشت و آن هم گونههایی بود که به خاطر زندگی در محیطهایی با شرایط سخت و سرمای زیاد، خود را با این شرایط دشوار انطباق داده بودند.
برای نمونه اجداد پستانداران کنونی، فقط به این دلیل که هنگام برخورد شهابسنگ و گرمای شدید ناشی از آن و نیز دوره سرمای شدید، در میان غارها و شکافهای عمیق زندگی میکردند، از این حادثه جان سالم به در بردند. این امر شباهت زیادی به سازگاری بسیاری از گونههای جانداری که در دریاچهها یا رودهای سرزمینهایی با ارتفاع زیاد زندگی میکردند، با شرایط سخت محیط خود دارند. این موجودات میتوانند در آب با دمای بسیار پایین و روزها و هفتهها تاریکی به زندگی خود ادامه دهند.
در نهایت اینکه پس از کاهش شدید دما پس از برخورد شهابسنگ بزرگ، دمای آب در زیست بومهای آب شیرین تا حدی از این تغییر مصون ماند. شاید اصلیترین دلیل این امر، تامین آب این زیست بومها از منابع آبی زیرزمینی باشد که دمای آنها مستقل از دمای سطح زمین است.
sciencemag / مترجم: صالح سپهریفر
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
برای بررسی کتاب «خلبان صدیق» با محمد قبادی (نویسنده) و خلبان قادری (راوی) همکلام شدیم