خودت را چقدر می‌شناسی؟

با لحظه‌ای تامل متوجه خواهید شد که شناخت خودتان تا چه اندازه می‌تواند در زندگی روزمره برایتان کاربرد داشته باشد. افرادی که بهتر از دیگران روی خودشان شناخت دارند، بهتر می‌توانند در زندگی رفتار کنند و معمولا اعتماد به نفس بالاتری دارند. اگر بتوانم خوبی‌ها و نقاط قوت خودم را بدرستی بشناسم، این مساله به من کمک خواهد کرد تا خودباوری بهتری داشته باشم. اگر از نقاط ضعف خودم آگاه باشم، حتما سعی خواهم کرد برنامه‌ای برای برطرف‌کردن آن بریزم. این شناخت از کجا حاصل می‌شود؟ آیا خودم به تنهایی می‌توانم قضاوت کنم که چه خصوصیاتی دارم؟ آیا به دیگران هیچ ارتباطی ندارد که من چگونه آدمی هستم؟

گاهی اطرافیان شما صفاتی را به شما نسبت می‌دهند که متعجب می‌شوید و منکر آن خواهید شد، اما اگر افراد متفاوت، همان نظر را درباره شما بدهند، حتما نیاز به کمی تامل خواهید داشت؛ زیرا هر فردی از برخی ویژگی‌های خود اطلاع ندارد و به این دلیل ممکن است با دیگران به طور مدام در حال جنگ باشد و بگوید که آنها درباره وی اشتباه می‌کنند.

فراموش نکنید گرچه معیار قضاوت هر کس خود اوست، اما زندگی اجتماعی است و اطرافیان نیز همیشه درباره وی نظر می‌دهند. بنابراین اگر می‌خواهیم خودمان را خوب بشناسیم، شاید لازم باشد که دست به کار شویم و فهرستی از ویژگی‌های مثبت و منفی خود تهیه کنیم. از اطرافیان نزدیکمان نیز بخواهیم که درباره ما نظر بدهند. این فهرست به عنوان راهنمای عملی به ما کمک خواهد کرد تا بهتر خود را بشناسیم. اگر متوجه شدید برخی کاستی‌هایتان را دیگران هم شناسایی کرده‌اند، هراسی به دل راه ندهید، زیرا مسلما برای برطرف‌کردن آن کاستی‌ها اقدام خواهید کرد. گاهی شنیده‌اید که می‌گویند فلانی اعتماد به نفس کاذب دارد. چنین افرادی کسانی هستند که خود را بدرستی ارزیابی نکرده‌اند. بنابراین از همان دوران کودکی لازم است، ویژگی‌های خوب فرزندانمان را به آنها گوشزد کنیم و کاستی‌ها و نقاط ضعفشان را نیز برایشان آشکار سازیم. بزرگسالان نیز می‌توانند این کار را درباره خودشان انجام دهند. هر فردی که خود را بهتر بشناسد، راحت‌تر می‌تواند خواسته‌ها و اهداف زندگی‌اش را نیز شناسایی کند و برای دستیابی به آنها برنامه بریزد.

دکتر مهرنوش دارینی / روان‌شناس و مشاور