هشدارهای پکن به توکیو

افزایش خریدهای تسلیحاتی از آمریکا و کشورهای اروپایی، امضا توافقنامه با ناتو، توسعه همکاری با کشورهای منطقه از جمله سفر آبه نخست‌وزیر ژاپن به فیلیپین و دعوت از سینگ نخست‌وزیر هند به توکیو و ... از جمله این اقدامات است. در نقطه مقابل، چین نیز در کنار اعلام اعتراض رسمی به وضعیت نظامی ژاپن و تهدید دانش آن برای منطقه، با رویکرد به توسعه روابط با کشورهای پیرامونی نظیر کره شمالی، پاکستان و توسعه مناسبات نظامی با روسیه که در نتیجه آن دومین رزمایش دو کشور در ماه‌های اخیر در حال برگزاری است، در مقام پاسخگویی به اقدامات نظامی ژاپن برآمده است.

با توجه به روند تحولات این سوال مطرح است که چرا چین نسبت به تحرکات نظامی ژاپن چنین حساسیتی دارد و چرا حاضر به کوتاه آمدن در برابر آن نمی‌باشد؟ در پاسخ به این پرسش در کنار مناقشات سنتی میان دو کشور بر سر جزایر مورد اختلاف چند محور قابل توجه است نخست آنکه چین در حوزه تاریخی چندان خاطرات خوشی از ژاپن ندارد و اقدامات ژاپنی‌ها در منچوری همچنان در اذهان مردم چین باقی مانده است.

 چینی‌ها بر این عقیده‌اند که هر زمان ژاپن به توان نظامی دست یابد برای سلطه بر منطقه گام برمی‌دارد که تهدیدی برای ثبات و امنیت منطقه می‌باشد. در همین حال رویکرد‌های نظامی ژاپن می‌تواند به رقابت تسلیحاتی در منطقه منجر شود که از یک سو امنیت منطقه را تهدید می‌کند و هم به جایگاه اقتصادی شرق آسیا بر عرصه جهانی تاثیر منفی دارد خصوصا اینکه غرب تلاش دارد تا با سوق دادن شرقی‌ها به خریدها و رقابت تسلیحاتی بودجه‌های اقتصادی آنها را صرف هزینه‌های نظامی نماید تا از مسیر توسعه و پیشرفت باز بمانند.

دوم آنکه پکن تاکید دارد که پشت پرده اقدامات نظامی ژاپن، آمریکا قرار دارد که با نقاب توکیو به دنبال تقویت حضور نظامی در شرق و بحران‌سازی در منطقه است. در اصل پکن تاکید دارد که اعتراض‌ و تقابل‌های آن با ژاپن، رویارویی با آمریکا می‌باشد و به همین دلیل نیز حاضر به عقب‌نشینی از مواضع خود نمی‌باشد. آمریکایی که شرق آسیا را محور راهبرد خود تا سال  2025 قرار داده و در این راه از هیچ اقدامی به ویژه بحران‌سازی امنیتی در منطقه فروگذار نمی‌باشد.

در جمع‌بندی کلی از آنچه ذکر شد می‌توان گفت که تقابل‌های میان چین و ژاپن در کنار ریشه‌های تاریخی و امنیتی بیش از هر چیز برگرفته از تحرکات آمریکا در منقطه است که برای رسیدن به منافع خود بحران‌سازی و حمایت‌های نسبی از برخی کشورها را در دستور کار قرار داده است. بر این اساس است که پکن حاضر به کوتاه آمدن در برابر نظامی‌گری ژاپن نمی‌باشد و برای مقابله با آن به هر اقدامی از جمله هشدار درباره نظامی‌های ژاپن مبادرت می‌ورزد.

قاسم غفوری-جام جم آنلاین