بودجه نظامی کشور در بوته نقد

تقویت بنیه دفاعی و همچنین اجرای طرح های تحقیقاتی ملی و توسعه فن آوری نوین در زمینه تجهیزات دفاعی و نظامی در کشور به عنوان دکترین جمهوری اسلامی ،امروز این نوید را برای ملت به همراه دارد که علیرغم تهدیدات و تحریم ها،نیروهای مسلح به عالی ترین شکل توانسته‌اند دستاوردهای ارزشمندی کسب کرده وبه اطلاع مردم برسانند.

حال با توجه به کسب افتخارات گسترده در بخش دفاعی کشور برخی از مقامات نیروهای مسلح از کاستی بودجه در این بخش خبر داده و با مقایسه آماری اعلام کردند که ایران بین 16 کشور منطقه از نظر بودجه نظامی رتبه 15 را دارد و این رقم تناسبی با تهدیدات دشمنان نداشته و جا دارد که دولت و مجلس در این زمینه تجدید نظر کنند.

امیر محمدحسین دادرس رئیس ستاد مشترک ارتش در تشریح بودجه دفاعی کشور گفته علیرغم کافی نبودن بودجه و تحریمی که امروز متوجه نظام جمهوری اسلامی ایران شده ، در صنایع دفاعی و بنیه دفاعی کشور توانمندی بسیار زیادی موجود است که اگر این توانمندی بتواند با تدبیر و توانمندی صنعتی کشور یک رابطه معنایی داشته باشد، قطعاً ما یک جهش بسیار ارزشمند در عبور از تحریم ها خواهیم داشت.

در بودجه سال 1392،مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به جزئیات لایحه بودجه مبالغی از محل مازاد ارز حاصله از فروش صادرات نفت برای تقویت بنیه‌ دفاعی و همچنین اجرای طرح‌های تحقیقات ملی و حمایت از فناوری پیش‌بینی شد.

 براین اساس مقرر شد از معادل ریالی مازاد ارز حاصله از فروش و صادرات ،معادل ریالی 5 میلیارد دلار برای تقویت بنیه دفاعی و معادل ریالی 400 میلیون دلار برای مدیریت و اجرای طرح‌های تحقیقاتی کلان ملی و معادل ریالی 100 میلیون دلار برای ارتباط صنعت و دانشگاه، تقویت و توسعه شبکه آزمایشگاه علمی ایران و حمایت از فناوری اختصاص ‌یابد که با این وجود اعلام شده هنوز این بودجه کفاف بنیه دفاعی کشور را نمی‌دهد.

براین اساس برخی از نمایندگان مجلس که بودجه کشور باید به تصویب آنان برسد عقیده دارند که با وجود فشارهای اقتصادی بودجه خوبی به این بخش اختصاص یافته و برخی نیز تأکید دارند که همه  بخش های کشور با محدودیت بودجه روبه رو هستند.

بودجه دفاعی افزایش نداشته است

اسماعیل کوثری رئیس کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه غیر از سال 90 که تبصره‌ای گذاشته شد که 2 در صد از درآمد مازاد برای تقویت  دفاعی کشور عملی شد گفت: دربقیه سالها آنطور که باید وشاید بودجه نیروهای مسلح دربخش دفاعی افزایش نیافته است.

وی با بیان اینکه نیروهای مسلح با فداکاری خود توانستند همیشه آماده باشند و مأموریت خود را انجام دهند افزود:این فداکاری و خلاقیت نیروهای مسلح است که توان نظامی را بالا برده است وگرنه بودجه در مقابل تهدیدات مناسب نیست.

نماینده تهران گفت: در دولت ،کمیسیون تلفیق یا مجلس، بیشتر توجه به بحثهای عمرانی وشهری است ونتیجه این می شود که زمانی که قصد داریم در مورد بودجه دفاعی رأی گیری کنیم مبالغ مد نظر عملی نمی‌شود.

عضو کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی افزود:درست است که امسال 5 میلیارد دلار بودجه مد نظر قرار گرفته اما از میزان تحقق آن هنوز اطلاعی در دست نیست.

وی با تایید خبر رئیس ستاد مشترک ارتش گفت: دقیقاً سخنان آقای دادرس درست است و من به عنوان رئیس کمیته دفاعی مجلس این سخن را در مورد بودجه دفاعی کشور تایید می‌کنم .

کوثری در مورد وضعیت دفاعی کشور با چنین بودجه ای گفت:در زمان دفاع مقدس هم این اتفاق افتاد و بودجه ای که باید داده می‌شد پرداخت نشد البته دراین زمینه هم مجلس و دولت مقصر هستند.

وی تحریم ها را در کاهش بودجه نظامی بی تاثیر دانست و گفت:متأسفانه این تفکر سیاسیون است. 

بودجه قابل ترمیم است

محمد صالح جوکار دیگر عضو کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی نیز گفت:توجه کردن به مسائل دفاعی باتوجه به تهدیدات یکی از ضرورت‌ها در کشور است و دولت‌ها باید ارتقا توانمندی نیروهای مسلح را بصورت جدی پیگیر شوند.

وی با اشاره به اینکه بودجه امسال که از ناحیه دولت ارائه شد در مجلس بازنگری شد افزود: مجلس آنچه از ناحیه دولت در مورد بخش دفاعی آمده بود تغییر داد که این نوید خوبی بود که کمیسیون ومجلس به آن پرداخت.

نماینده یزد گفت:اما در شرایط فعلی باید به روز رسانی تجهیزات نیروهای مسلح  با افزایش اعتبارات صورت گیرد که این نیازمند بودجه و اعتبارات بیشتر است که البته دولت آینده می‌تواند با ترمیم بودجه از مجلس بخواهد که این نگرانی را برطرف کند.

وی با بیان این که مجلس به افزایش بودجه دفاعی تمایل داشت اما باید بودجه به تناسب در میان دستگاه‌ها افزایش یابد افزود:با توجه به تحریم، نیروهای مسلح این توانمندی را دارند که با اندک اعتبارات با روش های نوین خودکفایی را در بحث نظامی داشته باشند.

بودجه در حد مقدورات بود

 منصورحقیقت پورنایب رئیس کمیسیون امنیت ملی اما حرف دیگری دارد و عقیده دارد که اگر بودجه کمی به بخش دفاعی داده شده بخاطر این بوده که همه دستگاه‌ها از بودجه ناکافی برخورداند.

نماینده اردبیل تأکید کرد:این مقایسه درستی نیست که بودجه دفاعی کشور را باکشورهای دیگر مقایسه کنیم چون هر کشوری متناسب با دکترین کشورش بودجه دفاعی را تعریف می‌کند.

وی با اشاره به اینکه ایران توان نظامی خود را بومی کرده گفت:باید مقدورات کشور را دید.ما در بودجه امسال از محل فروش مازاد نفت مبلغ مناسبی را برای بحث نظامی قرار دادیم که اصلاً در لایحه بودجه  دولت نبود.

حقیقت پور افزود: بالاخره در بودجه بهداشت و درمان وحتی عمرانی مشکل داریم اما مجلس در حد مقدورات بودجه خوبی برای نیروهای مسلح مشخص کرده است.

بودجه متناسب تهدیدات نیست

محمد اسماعیلی دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی نیز گفت:با توجه به اینکه شرایط اقتصادی کشور متفاوت است می‌توان گفت کل بودجه سازمان ها و نهادها تا حدودی متناسب با شرایط اقتصادی کشور برنامه ریزی شده است.

نماینده زنجان افزود:البته دولت باید توجه بیشتری به مسایل دفاعی و در نظر گرفتن شرایط کشور می‌کرد و تهدیدات را مد نظر قرار می‌داد .چون مجلس کار خاصی نمی‌تواند بکند و تنها مجلس می‌تواند تغییرات جزئی در بودجه بدهد نه تغییرات کلی.

وی در ادامه گفت:متأسفانه دقت لازم در این بخش صورت نگرفته و این سخن که بودجه نظامی کشور مناسب شرایط نیست حرف درستی است.

فاطمه امیری-خبرنگار جام جم آنلاین