نگاهی به هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن

این نمایشگاه که از 17 مرداد آغاز به کار کرده تا 12 شهریور ماه، یعنی 23 ماه مبارک رمضان ادامه خواهد داشت. امسال ریاست نمایشگاه به عهده حجت‌الاسلام حمید محمدی، قائم مقام قرآنی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است؛ نمایشگاهی که سعی داشته با گنجاندن بخش‌های مختلف و متنوعی در برنامه‌ریزی‌هایش، تعداد بیشتری از بازدیدکننده‌ها را راضی روانه خانه کند. بخش‌های آموزش، حوزه، دانشگاه، ترجمه‌های قرآن کریم، بخش‌های مختلف هنری مانند نمایش تئاتر و برگزاری نمایشگاه‌های هنرهای تجسمی، بین‌الملل،‌ 8 سال دفاع مقدس و... قسمت‌های مختلف نمایشگاهی را تشکیل می‌دهند که از ساعاتی قبل از افطار آغاز شده و برگزاری آن تا ساعت 24 ادامه دارد. البته بجز روزهای تعطیل که آغاز به کار آن از ساعت 14 است.

یکی از بخش‌های مهم دیگر نمایشگاه نمونه دستخط 6 نفر از ائمه(ع) است که همراه نمایش شاخص‌ترین قرآن‌های دست‌نویس توسط آستان قدس رضوی است که با استقبال بسیار زیادی از سوی بازدیدکننده‌ها همراه بوده ‌است.

بیش از 90 بخش نرم‌افزاری، 70 شرکت تولیدکننده آثار هنری، برگزاری تئاتر خیابانی و تئاتر صحنه‌ای با موضوع خانواده و نوجوان و برگزاری نزدیک به 150 نشست علمی که ضبط تلویزیونی می‌شوند و زمان پخش آنها در طول سال خواهد بود، از جمله برنامه‌های مهمی است که در هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در حال برگزاری است.

هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن با شعار «قرآن، کتاب زندگی» برگزار شده است. این نامگذاری در جلسه شورای سیاستگذاری نمایشگاه و با حضور سیدمحمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شده ‌است. در واقع تاکید نمایشگاه امسال و برنامه‌هایی که برگزارکنندگان نمایشگاه تدارک دیده‌اند براساس همین شعار بوده است. مثلا برگزاری تئاترهایی با موضوع خانواده و نوجوان یا نشست‌های تخصصی که بخش دانشگاهی نمایشگاه برگزار می‌کنند از این نمونه‌اند؛ البته با تاکید بر این مساله که محوریت و محتوای کلی تمام برنامه‌ها، قرآن و داستان‌های قرآنی ‌است.

اما مهم‌ترین تاکید برگزارکنندگان این نمایشگاه بر وجهه هنری آن است.

به اعتقاد برگزارکنندگان هرمفهومی که با زبان هنر بیان شود، قابلیت بالاتری برای درک دارد. هنرهای تجسمی و هنرهای نمایشی از جمله گزینه‌هایی بودند که برای ارائه مفاهیم قرآنی در نمایشگاه هجدهم انتخاب شدند. همچنین هنرهای دیگری از جمله نمایش فیلم و‌ هنر گرافیک ـ که می‌تواند ارتباط بسیار نزدیک و ملموسی با مفاهیم قرآنی داشته باشد ـ جایشان در نمایشگاه قرآن خالی به نظر می‌رسد.

یکی دیگر از شرایط خاص نمایشگاه امسال 10 برابر شدن بودجه قرآنی سازمان‌ها و ادارات دولتی است. به گفته حجت‌الاسلام حمید محمدی، رئیس هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن به این ترتیب مسوولان سازمان‌های گوناگون امکان بیشتر و بهتری برای خرید دارند و می‌توانند با فراغ‌بال بیشتری از نمایشگاه خرید کنند. او در سخنرانی مراسم افتتاحیه هم گفت اکنون زمان خوبی است که مسوولان با بازدید از نمایشگاه اقدام به جذب نیم‌درصد بودجه قرآنی خود در ادارات کنند.

از سیاست‌های کلان نمایشگاه امسال علاوه بر تاکید بر وجه هنری نمایشگاه، می‌توان به تسهیل حضور نهادها در نمایشگاه، خدمات مردمی خوب، تجمیع ظرفیت‌های ملی و بین‌المللی و بین‌المللی‌کردن حقیقی نمایشگاه با حضور حداقل 35 کشور دنیا از روز اول برپایی نمایشگاه اشاره کرد.

علاوه بر اینها 343 ناشر داخلی و 15 ناشر بین‌المللی از اولین روز نمایشگاه با ارائه کتاب‌هایی در زمینه قرآن و عترت، حضور خود را به ثبت رساندند و غرفه‌های شلوغ این ناشران بویژه بعد از ساعات افطار این بخش‌ نمایشگاه را پر رفت و آمد کرده است.

هنر برای انسان‌ها و بخصوص جوان‌ها جذابیت دارد و اثر هنری می‌تواند فرد را به سوی خود جلب و او را برای مطالعه بیشتر و درک بهتر مفهوم تشویق کند. بخش هنری نمایشگاه آنقدر مورد تاکید قرار گرفته است که بتوان به صورت جداگانه آن را مورد بررسی قرار داد. توجه و علاقه جوانان به هنر می‌تواند یکی از دلایلی باشد که برگزارکننده‌ها بخش‌ هنری نمایشگاه را تا این اندازه جدی گرفته‌اند.

به گفته رئیس نمایشگاه، درک مفاهیم قرآنی از طریق هنر به شکل راحت‌تری امکان‌پذیر است. بر این اساس تئاتر خیابانی و بخش هنرهای تجسمی از بخش‌های جالب توجه و بااهمیت نمایشگاه است. از روز آغاز نمایشگاه هر روز نمایش‌ تازه‌ای به صورت نمایش خیابانی اجرا می‌شود و تعداد 200 تابلوی مهم هنری با موضوعات قرآنی در نمایشگاه ارائه شده است.

با این‌که برپایی یک کارگاه کوتاه‌مدت منبت‌کاری یا خوشنویسی یا هر هنر دیگری در زمان برگزاری نمایشگاه قرآن،‌ نمی‌تواند تضمینی برای یادگیری خوب آن هنرها باشد،‌ اما مزیت برگزاری چنین کارگاهی، آشنا کردن خانواده‌ها و نوجوانان و جوانان مراجعه کننده، با این نوع هنرهاست؛ آن هم به‌صورت عملی. هیچ بعید نیست که شما در یکی از 6 کارگاه آموزشی نمایشگاه شرکت کنید و بعد از یک ماه متوجه شوید که همیشه در هنر تذهیب استعداد داشته‌اید و خودتان خبر نداشتید. به هر حال در نمایشگاه قرآن کارگاه‌های خوشنویسی، تذهیب، گل و مرغ، معرق، منبت و مشبک به آموزش هنر قرآن‌نگاری می‌پردازند و شما می‌توانید به صورت رایگان در این کارگاه‌های آموزشی شرکت کنید.

اجرای 2 نمایش صحنه‌ای «یکی از هزاران» و «فال» نوشته سیروس همتی و به کارگردانی کورش زارعی هم از بخش‌های خوب نمایشگاه است که هر روز به صحنه می‌روند. برپایی مجدد بخش شعر و ادب و برپایی بخش‌های کودک و نوجوان به صورت مجزا با هدف توجه به جایگاه و خواسته‌های این دو گروه، از دیگر بخشهای مهم نمایشگاه هجدهم است.