بازدید ‌از ‌نمایشگاه‌ عکس‌های‌ قدیمی ‌‌در ‌خانه ‌هنرمندان

تماشای‌ طهران ‌قدیم ‌در ‌78 ‌فریم

اگر می‌خواهید بدون قطار زمان سفری به تهران قدیم داشته باشید، این روزها بازدید از نگارخانه خانه هنرمندان ایران بهترین فرصت برای این کار است.هفته گذشته، نمایشگاه عکس‌های سید محمود پاکزاد در خانه هنرمندان ایران گشایش یافت تا در قالب 78 اثر سیاه و سفید، تهران سال 38 دیدنی‌تر از همیشه در چشم مخاطبان امروزی‌اش بنشیند. محمود پاکزاد 8 سال پیش درگذشت و این نمایشگاه حاصل نگاتیوهای نادیده‌ای از این هنرمند است که به گفته فرزندانش در حال فرسودگی بودند و به همین دلیل تصمیم به چاپ و اسکن عکس‌ها برای نمایش در یک نمایشگاه گرفتند.

کد خبر: ۳۱۲۳۰۶

البته 3 سال پیش، بخش بسیار محدودی از این عکس‌ها در نگارخانه میرمیران این خانه به نمایش آمد که البته در همان سال نیز مورد توجه قرار گرفت.

جالب آن است که عنوان طهران قدیم را نیز مرحوم پاکزاد در زمان حیاتشان برای این عکس‌ها انتخاب کرده است.

نکته بارز بسیاری از آثار به نمایش درآمده در این نمایشگاه، وجه مستندنگارانه آنهاست که این هنرمند سعی کرده در آثارش به آنها توجه کند.شاید بتوان محمود پاکزاد را یکی از پیشرو‌ترین عکاسان مستند اجتماعی در کشورمان دانست که آثارش به عنوان اسناد مردم نگاری تهران و حتی دهه 20 و 30 هجری شمسی به شمار رود.او در واقع از نسل عکاسان خود ساخته‌ای است که عکاسی به شیوه امروزی را در خارج از ایران فرا گرفتند و پس از بازگشت به ایران با نگاهی نو در راه مستندنگاری سعی در ثبت لحظات کردند.این عکاس که متولد سال 1303 بود در نوجوانی عکاسی را نزد فردی به نام حسین آقا اکونومی که عکاسخانه داشت به صورت سنتی یاد گرفت؛ اما پس از 2 سال نزد غلامرضا خان رفت و در آنجا ظهور و چاپ عکس را فرا گرفت. سال 1319 یک دوربینAGFA به قیمت 10 تومان (که در آن سال مبلغ قابل توجهی بود) خرید تا بتواند خودش عکاسی کند.

حدود سال‌های 1324 تا 1325 روزهای جمعه به لشکرک و آبعلی می‌رفت و از پیست اسکی و اسکی بازها و مناظر زیبای آنجا عکس می‌گرفت. او با اجاره کردن اتاقی، یک تاریکخانه راه انداخت کرد و به ظهور و چاپ عکس‌ها پرداخت.

پس از مدتی مغازه کوچکی خرید و به دلیل علاقه‌اش به ورزش، آنجا را اسپرت فیلم نام نهاد. در سال 1334 توسط نمایندگی آگفا به لورکوزن آلمان رفت و پس از فراگیری دوره آموزشی عکاسی به ایران بازگشت تا دومین لابراتوار چاپ عکس رنگی را راه‌اندازی کند. این لابراتوار در فروشگاه اسپرت فیلم راه‌اندازی شد. با رونق گرفتن کار، اسپرت فیلم معروف‌تر و بزرگ‌تر و سرشناس شد؛ اما محمود پاکزاد همچنان به گرفتن عکس از تهران و ایران مشغول بود. او در کنار تمام فعالیت‌های خود، از گوشه و کنار ایران بخصوص تهران عکاسی می‌کرد، از جمله شهرهایی که برای عکاسی به آنجا سفر کرده می‌توان به اصفهان، شیراز،‌ تبریز، گرگان، اهواز، آبادان، خرمشهر، همدان، آذربایجان، قم و شهرهای شمالی ایران از جمله گیلان، رامسر، آبعلی و... اشاره کرد. همچنین کوه دماوند و شیراز و تخت جمشید از نگاه دوربین او دور نمانده و با دقتی خاص از آنها عکس‌ انداخته است.