نرخ جریمه های رانندگی بازدارنده نیست

جریمه دیگر کارساز نیست

در اغلب کشورهای دنیا جریمه های رانندگی بسیار سخت و سنگین است به طوری که در قانون از ابطال گواهینامه تا زندان نیز پیش بینی شده است ، اما در کشور ما مجازات رانندگان پرخطر چندان بازدارنده نبوده و هزینه تخلف در ایران پایین است.

بنابراین برای یک جوان قانون گریز متمول ، جریمه مانعی نیست که بخواهد از ترس آن رانندگی خود را اصلاح کند و دست به ماجراجویی نزند.

این درحالی است که نگاهی اجمالی به وقوع سالانه بیش از 20هزار کشته در تصادفات رانندگی در کشور، افزایش تخلفات رانندگی و به تبع آن افزایش صدور قبض های جریمه برای رانندگان متخلف ، همگی بیانگر این واقعیت است که قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی از کارایی لازم برخوردار نبوده و میزان جرایم فعلی راهنمایی و رانندگی از قدرت بازدارندگی کافی در رعایت قوانین و مقررات رانندگی و جلوگیری از اعمال تخلفات توسط رانندگان متخلف برخوردار نبوده است.

پیشنهاد افزایش 2 برابری جریمه های رانندگی

افزایش تخلفات رانندگی و صدور قبض های متعدد جریمه از سوی ماموران راهنمایی و رانندگی از یک سو و به تبع آن افزایش تصادفات خسارتی ، جرحی و فوتی درون شهری و برون شهری در سال های اخیر موجب شد تا طی این چند سال بحث افزایش 2یا چند برابری میزان جرایم راهنمایی و رانندگی بارها از سوی مسوولان و متولیان امور ترافیکی و راهنمایی و رانندگی مطرح شود؛ اما هر بار با موضعگیری موافق و مخالفی که نسبت به این طرح وجود داشت همچنان در حد یک پیشنهاد باقی ماند و جامه عمل به خود نپوشانید.

اما چندی پیش معاون راهنمایی و رانندگی ناجا بار دیگر از ارائه پیشنهادی به دولت به منظور افزایش جریمه های رانندگی در سال آینده تا سقف 35هزار تومان خبرداد.

به گفته سردار محمد رویانیان ، در صورت تصویب دولت ، سقف جریمه ها در موارد حادثه ساز مانند سرعت بیش از حد مجاز که در حال حاضر 20هزار تومان است به 35هزار تومان و همچنین جریمه تخلفات بسیار خطرناک رانندگی مانند سرعت های زیاد، لایی کشی و مارپیچ رفتن ، 2تا 5/2 برابر افزایش خواهد یافت . بدبینانه ترین دیدگاهی که در این زمینه وجود دارد، این است که هدف اصلی از افزایش مبلغ جریمه های رانندگی در واقع افزایش درآمد راهنمایی و رانندگی و دولت است . این در حالی است که مسوولان با اشاره به کل مبلغ جرایم اخذ شده که سالانه در حدود 40میلیارد تومان است ، معتقدند این پول هزینه ساختن فقط حدود 40کیلومتر اتوبان است.

کاهش 30 درصدی تخلفات با افزایش مبلغ جرایم رانندگی

یک حقوقدان و مدرس دانشگاه با تاکید بر این که افزایش مبلغ جرایم راهنمایی و رانندگی قطعا در بازدارندگی رانندگان از ارتکاب تخلفات رانندگی بسیار موثر خواهد بود، تصریح می کند: طی 2 3سال گذشته نیز در 2مرحله افزایش میزان جرایم راهنمایی و رانندگی اتفاق افتاد که بر اساس آمار ارائه شده توسط راهنمایی و رانندگی ، نتیجه مثبت اجرای این طرح کاهش 30درصدی میزان تخلفات و تصادفات بود.

300 دلار جریمه عبور از چراغ قرمز در کانادا

وی همچنین به مقایسه میزان جرایم رانندگی در ایران با تعدادی از کشورهای دنیا پرداخته و می افزاید: در حال حاضر میزان جریمه عبور از چراغ قرمز در امریکا و کانادا 300دلار معادل 300هزار تومان است و جالب این که در این کشورها میزان مزد یک کارگر ساده در ساعت 15دلار است . یعنی جریمه عبور از چراغ قرمز 20برابر دستمزد یک کارگر ساده است و قطعا مسوولان این کشورها با همین بالا بودن مبلغ جریمه های رانندگی است که توانسته اند میزان تخلفات و تصادفات را کنترل کنند.

بلغاری معتقد است که وجوه اخذ شده از جرایم راهنمایی و رانندگی کمتر از 2درصد هزینه های حمل و نقل را تشکیل می دهد که این هزینه ها نیز در کشورهای دیگر صرف اتوبان و راهسازی ، اصلاح و تکمیل شبکه های حمل و نقل عمومی مانند مترو و اتوبوسرانی ، اجرای سیستم ها و چراغ های راهنمایی هوشمند، اجرای طرح ها و پروژه های ترافیکی و... می شود.

ابطال گواهینامه و توقیف خودرو در انتظار رانندگان خطرناک

از سوی دیگر محمد دهقان ، عضو کمیسیون حقوقی قضایی مجلس نیز در گفتگو با خبرنگار ما با اعتقاد به این که افزایش مبلغ جرایم رانندگی به تنهایی نمی تواند به عنوان عامل بازدارنده ای در ارتکاب تخلفات رانندگی محسوب شود بر ضرورت تعیین مجازات های سنگین تر علاوه بر افزایش مبالغ جریمه ها برای آن دسته از رانندگان خاطی که تعداد دفعات ارتکاب تخلفات رانندگی شان زیاد و رانندگی های خطرناک برایشان عادی شده است ، تاکید می کند. به گفته وی ، بر همین اساس لایحه ای نیز در مجلس طرح و در شور دوم به تصویب رسید، اما تصویب نهایی آن احتمالا به دور جدید مجلس موکول خواهد شد.

دهقان همچنان که ارائه جزئیات بیشتر در خصوص این طرح را به تصویب نهایی آن در آینده نزدیک موکول می کند، می گوید: در صورت تصویب نهایی ، رانندگان خاطی که به دفعات سابقه ارتکاب تخلفات حادثه ساز و رانندگی های خطرناک را داشته باشند علاوه بر پرداخت جریمه های سنگین ، توقیف خودرو و ابطال گواهینامه نیز در انتظارشان خواهد بود.