در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
بر همین اساس شدت و ضعف رابطه با کشورها نیز به میزان تاثیر رابطه بر منافع ملی آنها باز میگردد.
این مهم موجب شد، پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی، ایران رابطه خود با همه کشورها به استثنای سه کشور آفریقای جنوبی، مصر و رژیم اشغالگر قدس را حفظ کند. آفریقای جنوبی به دلیل حاکم بودن رژیم تبعیض نژادی (آپارتاید) که در اوایل دهه 90 لغو گردید، رژیم صهیونیستی به دلیل غیرقانونی بودن و این که اساسا آن را به رسمیت نمیشناختیم و نمیشناسیم و مصر که در این نوشتار بیشتر به آن میپردازیم.
قطع رابطه با امریکا نیز از سوی جمهوری اسلامی ایران آغاز نشد و دولتمردان این کشور آغازگر قطع رابطه بودند که البته امام راحل(ره) نیز از آن استقبال کردند و آن را از خدمات امریکا به مردم ایران برشمردند و ما امروز برقراری رابطه را در جهت منافع ملی خود ارزیابی نمیکنیم و اما مصر.
همزمان با اوجگیری مبارزات مردم مسلمان ایران با رژیم پهلوی در سال 56 (17 سپتامبر 1978) استراحتگاه رئیسجمهور امریکا معروف به «کمپ دیوید» نظارهگر امضای خیانتبار قراردادی 8 مادهای بین انورسادات، رئیس جمهور وقت مصر و مناخیم بگین، نخستوزیر وقت رژیم صهیونیستی بود.
جهان اسلام به واسطه این خیانت، برای اولینبار شاهد به رسمیت شناخته شدن این رژیم غیرقانونی از سوی یکی از مهمترین کشورهای عربی و اسلامی بود و اگر چه خنده کارتر رئیسجمهور وقت امریکا از انعقاد این قرارداد با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 57 و ترور انورسادات در سال 58 بر لبانش خشکید، اما تلخی این رویداد همچنان در کام مسلمانان مانده است.جمهوری اسلامی ایران به واسطه این خیانت، رابطه خود با مصر را از اردیبهشت 58 و با دستور بنیانگذار جمهوری اسلامی قطع کرد ضمن آنکه روابط ایران و مصر علاوه بر ماجرای کمپ دیوید به دلایلی از جمله پناه دادن مصر به شاه و همچنین حمایتهای دولت مصر از صدام در دوران جنگ تحمیلی تیرهتر هم شد.ایران نیز به تلافی بخشی از این اقدامات، نام خیابان وزرا را به نام عامل اعدام انقلابی انورسادات شهید «خالداسلامبولی» تغییر داد.اما به رغم این مسائل، امروز دو کشور به این احساس و یا باور رسیدهاند که برقراری مجدد رابطه، نه تنها «منافع ملی» دو کشور را تامین میکند، بلکه منافع جهان اسلام را نیز به دنبال دارد.
از نظر مصر، روشن است که بدون ارتباط با ایران به عنوان کانون الهامبخش مسلمانان، نه تنها دستیابی به آرزوی زعامت جهان عرب که بر سر آن، رقابت سختی را با عربستان تجربه میکند ممکن نیست بلکه تقویت رابطه با افکار عمومی داخلی و بخصوص نخبگان این کشور بسیار دشوار خواهد بود.از طرف دیگر مقامات مصری واقعیت تلخ مطالبات روزافزون و بیپایان نظام سلطه از خود را در کاهش حمایت مالی امریکا، متهم شدن به نقض حقوق بشر از سوی پارلمان اروپا و بیاعتنایی و تحقیر از سوی مقامات رژیم صهیونیستی حس میکنند و این بخشی از پاداش همراهی و تابعیت این کشور از سیاستهای نظام سلطه در منطقه و جهان بوده است.متابعتی که به نظر میرسد همچنان مقامات این کشور را از تصمیمگیری مستقلانه و مبتنی بر منافع بلندمدت در مواردی ازجمله برقراری رابطه با جمهوری اسلامی ایران باز داشته است.
جمهوری اسلامی ایران نیز بهرغم گلایههایش از دولتمردان مصر، واقعبینانه مصر را کشور صاحب تمدنی چند هزارساله میداند که اسلام در آن ریشهای عمیق دارد. ظرفیت بالای منابع انسانی این کشور و حضور نخبگان و روشنفکران صاحبنام چون سیدقطب و شیخ محمد شلتوت که موقعیت فرهنگی مصر را در امتداد تمدن دیرینهاش همچنان والا نگه داشته است نیز مورد توجه صاحبنظران و سیاستمداران ایران است.فرهنگی که الازهر باسابقه هزار سالهاش در آن نقش ممتازی داشته است. الازهری که به همت فاطمیون و شیعیان اسماعیلی پایهگذاری شد و به نظر برخی نامش را از «زهرا»(س) یگانه دختر پیامبر عظیمالشان اسلام به عاریت گرفت تا همچون او بدرخشد. مصر را میتوان دروازه ورود به آفریقا هم دانست که ریاست اتحادیه عرب را هم به عهده دارد.به هر حال ایران و مصر به رغم سه دهه قطع رابطه که توام با گلایه؛ و انتظاراتی بوده است امروز میتوانند همانند سال 70 که دو کشور تصمیم به تاسیس دفاتر حافظ منافع گرفتند، تصمیم به برقراری رابطه دیپلماتیک بگیرند و روی برنامه زمانبندی شدهای برای از سرگیری این رابطه به تفاهم برسند.نیاز به زمان برای ازسرگیری رابطه دو کشور روشن است، اما با برنامهریزی و هدفگذاری باید زمان را مدیریت و غنیسازی کرد.البته روشن است که این تصمیم، هم در دو کشور مخالفانی دارد، هم در منطقه و هم در جهان.
مهدی فضائلی
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی «جامجم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توتهای سفید»
یک نماینده مجلس:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»: