این روزها کسانی چون محمدحسین مهدویان، فریدون جیرانی و برخی سینماگران واگذاری زعامت شبکه نمایشخانگی به ساترای صداوسیما را مرگ آن دانسته بودند ولی روابطعمومی ساترا اعلام کرده آنها خودشان مشغول کار با مجوز ساترا هستند. VODها در این سالها در نبود هیچ نوع نظارت بر محتوایشان شروع به تولید و انتشار محتوایی مثل ترویج مصرف سیگار، مشروبات الکلی و روابط غیرشرعی و غیراخلاقی کردند. این ضدیت با فرهنگ ایرانی ــ اسلامی منحصر به سبک زندگی نمیشود بلکه در بخشهای دیگر ورود کرده است. نمونه پیشرو سریال «سقوط» بود که یک روایت وارونه از مدافعانحرم و یاران حاجقاسم را به نمایش گذاشت. البته داستان سقوط از سریال سوئدی «خلافت» کپی گرفته شد و حتی با فرار و پناهندهشدن فرخنژاد، بازیگر نقش اول فیلم نیز پخش گردید. البته مسأله فقط این سریال نیست، این رویه فیلیمو است. مجموعه نمایشخانگی «میخواهم زنده بمانم» بدون هماهنگی و اخذ مجوزهای لازم از اداره سینمایی معاونت فراجا تهیه و تولید و پس از پخش مشخص شد هدف آن انتقام از کمیته انقلاب اسلامی و وارونهنمایی از اتفاقات دهه ۶۰ بوده است. این پلتفرم حتی در زمینه جعل تاریخ و سفیدسازی از دشمنی چون رژیمصهیونیستی هم ید طولایی دارد. سریال «جیران» که در آن دست به تحریف شخصیتها زده شد یا سریال «خاتون» که در آن از رضاشاه یک قهرمان تصویر کرد و فیلمی است که کارگردان آن روسیه را هدف گرفته است. البته در استعمارگری روسیه در آن زمان شکی نیست اما این اصرار و پرداخت از باب روایت تاریخ نبوده و صرفا بیان کینه نویسنده بوده است. در نمایش انیمهها و انیمیشنها نیز بهصورت خیلی نرم و خزنده محصولات کمپانیهایی را منتشر میکنند که در آن بهصورت محسوس به ترویج همجنسگرایی پرداخته میشود. اینها بخشی از محتواهای این VODها هستند.
نظارت دقیق
البته دقت کنید، انتقاد به محتوا و عدم نظارت بر این حوزه است. اگر این حوزه بتواند نقش خود را بهخوبی ایفا کند میتوان در مقیاس بزرگ از آن استفاده و حتی برخی شبکههای حاکمیتی را با نظارت دقیق به این حوزه واگذار کرد اما متاسفانه نهتنها این امکان را فراهم نمیکنند که در لجاجت با نظام تمام تلاش خود را به کار میبرند. پلتفرمهای نمایشخانگی در ایام قضایای فتنه سال قبل فضا را برای شورشها با محوریت زنان آماده کردند. سریالهایی مثل «شبکه مخفی زنان» از پلتفرم نماوا با شعار «زن، قدرت، شکوه» که نسخه آزمایشی شعار «زن، زندگی، آزادی» بود در ۴ شهریورماه دستکم یکماه قبل از آشوبهای سراسری منتشر شد. پیش از این شعار «زن، زندگی، آزادی» در فیلم «دختران آفتاب» (اوا حسون) با بازی گلشیفته فراهانی رونمایی شده بود. ملودرام تاریخی خاتون با نویسندگی و کارگردانی تینا پاکروان و تهیهکنندگی علیاسدزاده در پلتفرم نماوا ازجمله سریالهایی است که بسیاری از بخشهای آن با طراحیهای گوناگون کاربران فضای مجازی برای توسعه مطالبات جریانهای هرجومرجطلب مورد استفاده قرار گرفت.
روایت این دو سریال، با دو شخصیت «خاتون» و «شیرزاد ملک» یکی از افسران ارتش با اشغال ایران از شهریور ۱۳۲۰ آغاز میشود.«خاتون» ویژگیهایی دارد که با زنان دوران خود شباهت چندانی ندارد و بر اساس اظهاراتش خواستار تغییرات فراوانی در زندگی شخصی و نحوه اداره کشور است و مطالبه جایگاه واقعی زنان (با گرایش فمینیستی) یکی از اهداف و خواستههای اوست. کاراکتری که با تفسیری سمبلیک با رخدادهای آنارشیستی اخیر ارتباط برقرار میکند. یکی از بریدههای مهم سریال خاتون که همزمان با آغاز آشوبهای ۱۴۰۱ منتشر شد، بخشی از این سریال است که خاتون و دوستش پروین مشغول قدمزدن هستند و او رو به دوستش میگوید: «پروین، آدم یه وقتایی یه چیزهایی میبینه که باورش نمیشود.»
-پروین پاسخ میدهد:«ما اصلا تو این مملکت به دنیا آمدیم که هر روز چیزهایی ببینیم که باورمان نشود.»
سریال با یک نقطهزنی کاملا تمثیلی بدون آن که متهم به این همانی با گفتمان معارض اخیر شود، در قالب دیالوگ و شیوه «این همانی تاریخی» مخاطب را در بوته آزمون تطبیق رخدادهای روز و وقایع گذشته قرار میدهد. در تحلیل سریال شبکه مخفی زنان اشاره شد که هدف اصلی آثار تاریخی ساختهشده در شبکه نمایشخانگی، گذشتهسازی برای آینده است. این موارد فقط بخشی از کوه یخی است که پلتفرمهای خانگی علیه نظام خانواده و امنیت کشور نشانه میرود و ضرورت نظارت دقیق بر آن را میرساند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد