حرکت در دنیای تصویر با فناوری بومی

یکی از این شرکت‌های دانش‌بنیان با تولید تجهیزاتی همچون سه‌پایه‌ دوربین و ریل تراولینگ، توانسته‌است به سرعت جایگزین محصولات خارجی شود و به این ترتیب مزایای زیادی را برای سینماگران ایرانی به وجود آورد. در همین راستا و برای آشنایی با چگونگی استفاده از فناوری در صنعت سینما، با محمدرضا فیروزفر، مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان گفت‌وگو کرده‌ایم.

تجهیزاتی همچون سه‌پایه و نگه‌دارنده دوربین، اسلایدر، اسکوتر، سه‌پایه پدستال و سیستم‌ تراولینگ از جمله تجهیزاتی است که در ساخت آن از دانش مهندسی مکانیک استفاده می‌شود. محمدرضا فیروزفر که به عنوان مهندس مکانیک از ۵۰سال قبل در زمینه قالب‌سازی، ماشین‌سازی و راه‌اندازی خطوط‌تولید فعال است،‌ امروز شرکت تولیدکننده تجهیزات استودیویی را مدیریت می‌کند. او با تجربه‌ای که در زمینه ساخت تجهیزات داشت از سال۱۳۶۹ وارد صنعت سینما و ساخت قطعات فیلمبرداری شد و توانست تجهیزاتی را که پیشتر از کشورهای دیگر وارد می‌شد، در ایران بسازد و به بازار عرضه کند.

اهمیت محصولات دانش‌بنیان در صنعت سینما
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان به عنوان یک مهندس مکانیک باسابقه همراه تیم خود، مجموعه‌ای را راه‌اندازی کرده که از پیشگامان ساخت تجهیزات استودیویی در ایران است. فیروزفر درباره پروژه‌های حوزه مهندسی مکانیک می‌گوید: «در مهندسی مکانیک پروژه‌های بسیار وسیعی تعریف می‌شود و باید مراحلی همچون طراحی، نقشه‌کشی، قالب‌سازی، قطعه‌سازی،‌ مونتاژ قطعات، آزمایش و ... انجام شود تا محصول نهایی به دست بیاید. چنین پروژه‌هایی ممکن‌ است چند سال طول بکشد تا به نتیجه مطلوب برسد.»
به گفته مدیرعامل این شرکت، از میان پروژه‌هایی که این مجموعه اجرا کرده،‌ ‌سه تولید فناورانه به عنوان محصول دانش‌بنیان ثبت شده‌است. این محصولات در شرکت‌های انگشت‌شماری در دنیا ساخته می‌شود و به عنوان یک شرکت‌ ایرانی در زمینه ساخت تجهیزات استودیویی پیشرو هستیم.
تجهیزات استودیویی این شرکت دانش‌بنیان در دو حوزه نور و حرکت ارائه می‌شود. در زمینه نور، سیستم‌های نورپردازی سافت و معمولی تولید شده و در حوزه تجهیزات حرکتی، سه‌پایه‌ها و سیستم‌های هیدرولیک به بازار عرضه شده‌است. فیروزفر اضافه می‌کند: «در سینما باید حرکت در بی‌حرکتی وجود داشته باشد و کنترل و حذف حرکت‌ها و ارتعاشات بسیار اهمیت دارد. کوچک‌ترین ارتعاش در دست فیلمبردار و در نتیجه دوربین، فیلم‌ نهایی را دچار مشکل می‌کند و در نتیجه روی پرده سینما لرزش‌های زیادی دیده می‌شود. بنابراین تجهیزات باید با حساسیت بالا و به گونه‌ای طراحی شود که ارتعاشات را دفع کند.»
مدیرعامل این شرکت درباره محصولات دانش‌بنیانی که در مجموعه آنها تولید شده، توضیح می‌دهد: «یکی از محصولات دانش‌بنیان ما هد و سه‌پایه دوربین است که در ساخت آن از سیستم هیدرولیک استفاده شده تا بر اثر حرکت‌های دست فیلمبردار، هیچ لرزشی در تصویر ثبت نشود. این سیستم سرعت‌های مختلفی برای حرکت‌های پن و تیلت دارد. حرکت تیلت، حرکت دوربین حول محور افقی به طرف بالا یا پایین و حرکت پن، حرکت حول محور افقی در جهت راست یا چپ است. یکی دیگر از تجهیزات ما پدستال‌های استودیویی است که معمولا کاربرد آن را در شبکه‌های خبر می‌توان دید. پایه ستونی یا پدستال با کمک صفحه چرخان، پایه و چرخ‌ها امکان حرکت نرم و یکنواخت دوربین فیلمبرداری به سمت بالا و پایین را فراهم می‌کند.»
دیگر محصول دانش‌بنیان این مجموعه وسیله‌ای کوچک به نام اسکوتر است که امکان حرکت در اطراف سوژه را فراهم می‌کند. این وسیله برای ثبت نماهای حرکتی روی سطوح صاف طراحی شده‌است. فیلمبردار می‌تواند محور اسکوتر را برای حرکت دوربین به‌صورت دایره‌ای و به دور سوژه در یک درجه خاص تنظیم کند. به علاوه این وسیله را می‌توان برای تصویربرداری در زیر خودرو نیز استفاده کرد.

محصولات داخلی به جای تجهیزات خارجی
این شرکت دانش‌بنیان با حدود ۱۸محصول سینمایی و استودیویی بخش زیادی از نیاز صنعت سینمای ایران را پاسخ می‌دهد. فیروزفر اضافه می‌کند:«در ایران نیز شرکت‌هایی وجود دارند که چنین محصولاتی را تولید می‌کنند اما تفاوت مجموعه ما این است که بیشتر مراحل تولید محصولات در داخل ایران انجام می‌شود. در این بین تنها یک درصد قطعات را از خارج وارد می‌کنیم و همه مراحل طراحی، ساخت قالب‌، برنامه‌نویسی‌، قطعه‌سازی، مونتاژ و تست مونتاژ در کارخانه خودمان و توسط متخصصان داخلی اجرا می‌شود.»
صنعت سینما و تجهیزات سینمایی در دنیا بسیار مهم است و می‌تواند نشان‌‌دهنده قدرت یک کشور باشد. به گفته فیروزفر، رقبای خارجی متفاوتی برای محصولات این شرکت وجود دارند و برای رقابت با این تجهیزات، آنها تلاش می‌کنند کیفیت‌ تولیدات خود را به اندازه محصولات اروپایی بالا ببرند.
به‌علاوه قیمت محصولات این شرکت ۴۰ تا ۵۰ درصد محصولات خارجی است و این یک مزیت رقابتی برای تجهیزات استودیویی داخلی در بازار به حساب می‌آید. فیروزفر اضافه می‌کند: «ما امروز در حال آماده‌سازی شرایط برای شروع فعالیت در پارک فناوری پردیس هستیم اما نیاز به حمایت‌های بیشتری در این حوزه وجود دارد.»
تولید تجهیزات استودیویی در داخل، لزوم استفاده از محصولات خارجی را کاهش داده‌است. فیروزفر می‌گوید: «هر یک از محصولات ما با ورود به بازار، جلوی حضور محصولات خارجی را گرفته‌است.
همچنین تولیدات ما سه مزیت نسبت به تجهیزات خارجی برای کاربر ایجاد می‌کنند؛ اول این‌که اگر قطعه‌ای در محصول خریداری شده از ما خراب شود،‌ خریدار می‌تواند برای ما ارسال کند تا تعمیر کنیم. با این حال امکان تعمیر یا تعویض قطعه در محصولات خارجی وجود ندارد و از آنجا که نمایندگی یا تعمیرگاه اختصاصی برای این محصولات در ایران وجود ندارد، با خرابی یک قطعه کوچک کل سیستم غیرقابل استفاده می‌شود. همچنین قیمت محصولات ما بسیار پایین‌تر از تجهیزات خارجی است و به این ترتیب هزینه‌ پروژه‌های سینمایی کاهش می‌یابد.»
فیروزفر با اشاره به این‌که صنعت سینمای هر کشور از جمله صنایعی است که به سرعت در دنیا شناخته می‌شود، درباره سومین مزیت تجهیزات تولید شده در این شرکت دانش‌بنیان توضیح می‌دهد: «باید به این نکته توجه داشت که استفاده از محصولات داخلی اعتبار ویژه‌ای برای سینمای ایران به ارمغان می‌آورد. زمانی که شرکت‌های فیلم‌سازی پروژه‌های مشترکی را در کشورهای دیگر انجام می‌دهند، حضور تجهیزات ایرانی در فرآیند تولید و فیلمبرداری، به سینمای ایران اعتبار می‌دهد.»