نقش هوانوردی بر تغییر اقلیم

با اتکا بر پژوهش‌ها و داده‌های آماری روشن است که انتشار گازهای گلخانه‌ای و بیش از همه کربن‌دی‌اکسید ناشی از فعالیت‌های انسانی در گرمایش زمین و به‌دنبال آن تغییر اقلیم نقش دارد. احتراق سوخت‌های فسیلی برای تامین انرژی و بسیاری از صنایع در زمره اقدامات اقلیمی انسانی قرار می‌گیرد.

در این میان می‌توان به حمل‌ونقل و به‌ویژه صنعت هوانوردی اشاره کرد؛ به گونه‌ای که حمل‌ونقل سهم ۱۴درصدی در انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد. حمل‌ونقل هوایی نیز در دهه‌های اخیر به‌دلیل تاثیر بر ارتباطات در مناطق مختلف جهان و صرفه‌جویی در زمان بسیار مورد توجه بوده است و بدون شک تقاضا و نیاز به این صنعت در آینده نیز افزایش خواهد یافت. با این اوصاف صنعت هوانوردی شامل ترابری هوایی و هوانوردی عمومی و... با توجه به نقش انکار‌ناپذیر در اقتصاد جهانی و سامانه‌های حمل‌ونقل سهم بسزایی بر افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای در آینده خواهد داشت.

زیرا رشد این صنعت به معنای افزایش مصرف و اشتعال سوخت‌های فسیلی بیشتر و افزایش حجم آلاینده‌هایی نظیر کربن‌دی‌اکسید، دوده، گوگرد، اکسیدهای نیتروژن، آلودگی صوتی و تخریب بیشتر محیط‌زیست است. هرچند نوع سوخت مصرفی هواپیماها به مؤلفه‌هایی مانند نوع موتور هواپیما بستگی دارد؛ برای مثال هواپیماهای سبک و فوق‌سبک تک‌موتوره و تفریحی دارای موتورهای درون‌سوز بنزینی هستند و برخی هواپیماها موتور توربینی دارند. به‌طور کل سوخت هواپیماها شامل نفت سفید، هیدروکربن‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد ضد‌انجماد است.

البته هواپیماها هنگام برخاستن از سطح زمین و نشستن، بیشترین میزان سوخت را مصرف می‌کنند و در نتیجه ۲۵درصد کربن‌دی‌اکسید خروجی از هواپیماها را نیز تولید می‌کنند. آمار حاکی از آن است که ۸درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای به صنعت هوانوردی مرتبط است.

پروازی برای مثال از آسیا تا اروپا پنج نفر کربن‌دی‌اکسید معادل با میانگین سالانه تولید کربن‌دی‌اکسید هر فرد تولید می‌کند. این مسأله در فصل‌های گرم‌تر سال افزایش می‌یابد. به علاوه عملیات ساخت فرودگاه‌ها نیز به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر کیفیت محیط‌زیست اثر می‌گذارد. توجه به مسأله فایده و هزینه به طور کل و از منظر محیط‌زیست و امنیت جمعی در انتخاب روش سفر و اشاعه فرهنگ سفرهای کم کربن‌تر و عرضه سیاست‌ها و فناوری‌های گسترده در صنعت هوانوردی با قصد ایجاد تعادل میان فعالیت‌های انسانی و حفاظت از محیط‌زیست و توسعه پایدار یک اولویت است.

روزنامه جام جم