مقصر وضعیت امروز افغانستان

در ماه جاری، جمهوریخواهان مجلس نمایندگان آمریکا گزارشی با عنوان شکست راهبردی منتشر کردند که به تصمیم سال گذشته دولت بایدن برای خروج نیروهای آمریکایی باقی‌مانده از افغانستان و خروج آشفته نیروهای ناتو از افغانستان می‌پرداخت. کاخ سفید این گزارش را «حزبی» و عوام فریبانه خواند و محکوم کرد. شورای امنیت ملی آمریکا هم یادداشتی در دفاع از اقدامات دولت منتشر کرد.

این فضای دو قطبی در آمریکا ادامه‌دار خواهد بود به‌ویژه این‌که پیش‌بینی می‌شود جمهوریخواهان در انتخابات میاندوره‌ای نوامبر، کنترل یک یا هر دو مجلس کنگره را در دست بگیرند. حتی برخی تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند همچون حوادث بنغازی لیبی -که یک هیات برای تحقیقات از وزارت خارجه آمریکا تشکیل شد - در ماجرای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان نیز یک هیات تحقیق تشکیل شود که این اتفاق می‌تواند برای دموکرات‌ها خبر ناگواری باشد.

با این‌حال پیدا کردن مقصر در ماجرای شکست آمریکا در افغانستان یک موضوع داخلی در آمریکاست که بیشتر به درد تسویه حساب‌های داخلی دو حزب دموکرات و جمهوریخواه می‌خورد اما هیچ‌یک از اینها دردی از مردم افغانستان دوا نمی‌کند؛ مردمی که بسیاری از آنها یک سال پس از خروج خفت‌بار سربازان آمریکایی با بحران‌های ناشی از ۲۰سال حضور اشغالگرانه واشنگتن و متحدانش در افغانستان دست و پنجه نرم می‌کنند. بر اساس گزارش ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان، حدود نیمی از جمعیت افغانستان برای تامین غذا با مشکل مواجه هستند و نرخ فقر در افغانستان تا پایان سال ۲۰۲۲ ممکن است به ۹۷درصدبرسد.

با وجود این مشکلات، مردم افغانستان که نتیجه مستقیم اشغالگری آمریکاست نه تنها این کشور در قبال رنج مردم افغانستان پاسخگو نیست و اقدامی در این زمینه انجام نمی‌دهد بلکه دولت بایدن هفت میلیارد دلار از ذخایر ارزی افغانستان را در ایالات متحده مسدود کرده و وکلای مدافع خانواده‌های قربانیان ۱۱سپتامبر از قاضی خواستند تا این مبلغ را به‌عنوان غرامت برای موکلان خود بپردازند. جو بایدن چند ماه قبل دستوری اجرایی صادر کرد که در آن ۳.۵میلیارد دلار به‌عنوان غرامت بالقوه برای خانواده‌های ۱۱سپتامبر اختصاص داد و بقیه را نیز برای آینده احتمالی در نظر گرفت.

آمریکا فارغ از این‌که چه حزبی، کاخ سفید را در اختیار داشته باشد قطعا مقصر بخش عمده‌ای از مشکلاتی است که مردم افغانستان این روزها با آن روبه‌رو هستند و در پیشگاه افکار عمومی بین‌المللی باید در قبال رنجی که این روزها مردم افغانستان تحمل می‌کنند، پاسخگو باشد و برای کاهش این رنج اقدام کند و بداند که نمی‌توان مشکلات انباشته شده را در افغانستان با تبلیغات، به‌عهده حکومت یک‌ساله طالبان انداخت. این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که تداوم مشکلات در افغانستان و افزایش مهاجرت از این کشور به سمت اروپا می‌تواند در‌ آینده دامنگیر این کشورها شود. رشد تروریسم در فضای بحران‌زده افغانستان نیز از دیگر مشکلاتی است که در صورت ادامه وضعیت فعلی در این کشور در آینده مشکل‌زا خواهد شد.