فرزندآوری چگونه طلاق را کاهش می‌دهد؟

آماری به‌تازگی منتشر شده که نشان از ارتباط تعداد فرزندان با طلاق دارد. شما این مساله را چطور ارزیابی می‌کنید؟ به نظر شما چنین آماری درست است؟
مسلم است که تعداد فرزندان با آمار طلاق ارتباط دارد. خیلی روشن است که این ارتباط وجود دارد. وقتی تعداد بچه‌ها بیشتر است، پدر و مادر حساسیت‌شان روی قربانیان طلاق بیشتر می‌شود. اما اگر بخواهیم این را به‌عنوان وسیله‌ای برای کاهش طلاق قرار دهیم و بگوییم تعداد فرزندان را بیشتر کنیم که طلاق نگیریم، کار غلطی است.
تعداد فرزندان بیشتر طلاق را کاهش می‌دهد، اما اگر عکس آن را بگوییم؛ یعنی بگوییم که فرزندان‌تان را بیشتر کنید که طلاق نگیرید، درست نیست و با آن مخالف هستم. یعنی بچه‌ها را فدا کنیم تا میزان مناقشات ما در خانواده کم شود. اتفاقا خانواده‌هایی که خیلی مناقشه داشته و مسائل اساسی در حوزه طلاق دارند، نمی‌توانند از چنین چیزی تاثیر بگیرند. در خانواده‌هایی که مشکلات جدی ندارند و قدری از شکم سیری طلاق می‌گیرند شاید موثر باشد. این مساله کار کارشناسی شده است و باید ابعاد مختلف آن مورد بحث قرار گیرد. روشن است وقتی کسی چهار بچه دارد دیگر وقت نمی‌کند که به برخی مسائل ابتدایی بپردازد. مسائل اینچنینی به حاشیه می‌رود و تربیت و نشاطی که بچه‌ها به خانواده می‌آورند مورد توجه قرار گرفته و مسائل دیگر اصلا مورد توجه قرار نمی‌گیرد. در حقیقت سرگرم مسائل جدی‌تری می‌شوند. چون مساله تربیت انسان است. اما وقتی یک بچه باشد هر کدام مشغول کار خود هستند. آن یک فرزند هم در مهد کودک یا جای دیگر است و والدین سراغ کارهای خود می‌روند.
برای همین این عبارت دو برداشت می‌تواند داشته باشد؛ آن برداشتی که ما فرزندان‌مان را زیاد کنیم تا طلاق نگیریم، در حقیقت قربانی بطلبیم، اشتباه است. اما برداشت دیگری که تعداد بچه‌ها وقتی بیشتر باشند به مسائل دیگر می‌پردازیم، بحث درستی است. البته پیشنهاد من به خانواده‌ها این است که به این بحث‌های مشاوره‌ای که می‌گویند تا پنج سال بچه‌دار نشوید و...، چندان توجه نکنند. فرصت را از دست ندهند. کتابی با عنوان «غریزه مادری» در ایران ترجمه شده. در این کتاب عنوان می‌شود که مادر شدن قبل از این‌که بخواهد به فرزند ثمر برساند، به مادر سود می‌رساند و او را متعالی می‌کند. اگر به فواید فرزندآوری توجه کنیم، خودمان تلاش می‌کنیم نسل پاک و خوب و فرهیخته تربیت کنیم.
اما زیرساخت‌ها کجا مشکل دارد که در برخی موارد آنطور که باید هوای خانواده‌ها با تعداد فرزند بالا را نداریم؟ مثلا خانواده‌های دارای چندقلو که همین حالا هم خدارا برای خانواده چندین نفره‌شان شکر می‌کنند اما مادر خانواده افسردگی گرفته ...
دستگاه‌های مسؤول که امکانات دارند نباید کم بگذارند. این مساله باید توسط مجلس هم مورد سوال قرار گیرد که چرا امکانات درست در اختیار این خانواده قرار نگرفته. ولی مساله افسردگی بعد از زایمان برای هر مادری پیش می‌آید و مقطعی است. در حقیقت به‌دلیل به هم ریختگی هورمون‌هاست. چون مادر در این مدت آماده شیردهی و ارتباط با فرزند می‌شود. اگر پنج قلو باشد این مساله ضربدر پنج می‌شود. چندقلویی جزواستثناءهاست. به‌خصوص پنج فرزند. ممکن است در عرض چند سال اتفاق بیفتد. دستگاه‌های مسؤول که امکانات دارند مثل معاونت امور خانواده و زنان جزو وظایفش است که به این مساله بپردازد.
اما این موارد شاید چند سال یکبار اتفاق بیفتد و این‌که این مساله را به مسائل عادی مردم تعمیم دهیم نمی‌تواند منطقی باشد. ضمن این‌که باید به آنها رسیدگی شود. دستگاه‌های مسؤول باید در این زمینه پاسخگو بوده و نظارت کافی داشته باشند. حتی در مورد کودکانی که بی‌دلیل سقط می‌شوند و به اشتباه به مادران گفته می‌شود که قلب بچه تشکیل نشده و می‌توانید سقط کنید. وزارت بهداشت هم در این زمینه مسؤول است تا مداخله و پیگیری کند تا این امکانات در اختیار چنین خانواده‌هایی قرار گیرد. نمایندگان خانم دنبال مسائلی هستند که مساله و دغدغه اصلی نیست.
پس شما معتقدید نموداری که اخیرا منتشر شده و ارتباط تعداد فرزندان با طلاق را نشان می‌دهد، درست است؟
نمودار درست است. از نظر روان‌شناسی هم معقول است که چنین تحلیلی از مساله شود. چون مادری که
سه یا چهار فرزند دارد خیلی درگیرتر از کسی است که چنین دغدغه‌هایی را ندارد. شاید کسی که چنین دغدغه‌ای ندارد زندگی خود را راحت‌تر به چالش می‌کشد.

یکتا فراهانی