چتری برای همه دست به شاترها

اما ساختار ثابت این رویداد که در همه این سال‌ها تغییر خاصی نداشته از مواردی بود که صمدیان درباره‌اش معتقد است: شکل کلی تغییر نمی‌کند و نباید هم این طور باشد، اما در این دوره بخش‌های مختلفی مثل جوایز برگزیده‌های ده سال اخیر، جدا کردن جوانان زیر 25 سال از بقیه، سفر آثار رویداد به نقاط مختلف و... جزو اتفاقات جدید ماست.
برگزاری نمایشگاه از آثار ده دوره این جشنواره در کشورهای مختلف که به آن اشاره شد هم جزو موضوعاتی است که به گفته دبیر این رویداد جریان زمان‌بری است و باید از همه کارها مجموعه‌ای تهیه شود تا همه جوانب امنیتی هم درنظر گرفته شود. او می‌گوید: البته نکته‌ای که وجود دارد، این است که امروز دیگر دزدی اثر توسط فایل و... اتفاق نمی‌افتد و دیگر این که اصل هر اثری دست من نوعی باشد سودی برایم ندارد. در اینجا سود ما همان جمعی است که در این سال‌ها توانسته بدون آن که ضربه بخورد و تغییر رویه دهد، هر سال شاهد چنین تجمعی باشیم و ماحصل آن را در دنیا به نمایش بگذاریم. این را باید بگویم که بعد از انتشار فیلم‌های یک دقیقه‌ای از آثار جشن تصویر سال، خیلی از کشورها متحیر شدند که در ایران چه انفجاری از استعدادها در حال رخ دادن است.
در کنار همه این صحبت‌ها، با توجه به کنار هم قرار گرفتن همه سلیقه‌ها و دیدگاه‌ها در جشن تصویر سال، نگاه دولت به چنین جشنواره‌ای از آن مقوله‌هایی است که صمدیان علاقه و اعتقادی به آن ندارد و در پاسخ به این‌که آیا تا به حال از آنها کمک و حمایت خواسته‌اند، گفت: تا الان چنین اتفاقی نیفتاده و حتی اگر آنها هم به ما بودجه دولتی دهند، نمی‌پذیریم. دولت سال‌های سال است که هنوز یاد نگرفته وقتی پول ملت که از نفت یا هرچه هست را به نهادی می‌دهد، وظیفه‌اش است و نباید منت بگذارد. متأسفانه همیشه حرکت‌هایی که با بودجه‌های دولتی شکل می‌گیرند، در آن باید گوش به حرف مدیرکل، وزیر و... باشند یعنی کسانی که سیاسی‌کارند تا اهل فرهنگ. به همین دلیل ما برای آن‌که زیر بار این عدم برنامه‌ریزی و روش‌های غلط نرویم، هیچ وقت نه دوست داشتیم بودجه دولتی داشته باشیم و نه از کسی خط بگیریم.
«ما بیشتر خط می‌دهیم»، این جمله‌ای بود که صمدیان در ادامه گفت و اضافه کرد: در این سال‌ها ما در مسیری که داشتیم یاد گرفتیم ذهن و عاطفه هنرمندان قوی‌تر از خیلی از افراد عادی است که در همه جا حضور دارند، به همین خاطر ما از همین‌ها خط مشی می‌گیریم و آن را در جامعه طوری عرضه می‌کنیم که نه دشمنی که در خارج است بتواند سوءاستفاده کند و هم آن که این‌جاست متوجه شود چه عملکردی دارد. در زمانی ما نمایشگاهی از انتخابات یکی از دوره‌های پر سر و صدای ریاست جمهوری گذاشتیم و یک نفر از هیچ جناحی نتوانست بگوید چرا این عکس هست و آن یکی نیست، چون دیدند همه افراد حاضر در آن مجموعه عادلانه دیده و قضاوت شدند. سعی ما هم این است بدون آن که بخواهیم باج دهیم حال هنرمندان را خوب کنیم. این اتفاق فرمول خاصی هم ندارد و فقط باید خودت باشی. اگر بخواهی وابسته باشی و صرفا عقیدتی فکر کنی تا پول درآوری نمی‌توانی در این فضا موفق شوی شمای برگزارکننده باید واقعا و از درون کسی باشی که بتوانی دموکراتیک، انسانی و ملی فکر کنی نه‌فقط تحت عنوان یک بخش خاص.

تلاش برای جشنواره‌ای بدون حاشیه

برنامه‌های شانزدهمین جشن تصویر سال که از جمعه، سوم اسفند کارش را در خانه هنرمندان ایران شروع می‌کند، روز گذشته با حضور دبیر آن، سیف‌ا... صمدیان در جمع اهالی رسانه تشریح شد. میزان استقبال از این دوره و لزوم افزایش فضا با توجه به هنرمندان شرکت‌کننده در این رویداد از مواردی بود که صمدیان در ابتدای نشست از آن گفت.
او با بیان این‌که جشن تصویر سال لقب بزرگ‌ترین گردهمایی را گرفته بیان کرد: در شانزدهمین جشن تصویر سال و جشنواره فیلم تصویر عکاسانی از همه جناح‌های فکری حضور خوبی دارند و این حضور برای ما بسیار خوشایند است که فراتر از سیاست به هنر می‌پردازیم. این حرکت مستقل نشان داده در کشوری که بدون مصلحت‌گرایی جشنواره‌ای برگزار نمی‌شود، می‌توان یک جشنواره بدون حاشیه برگزار کرد.
بخش ویژه ده سالگی هم از قسمت‌هایی است که امسال به یاد محسن رسول‌اف که به جوانان زیر 25 سال اختصاص دارد، به جشنواره اضافه شده. همچنین به مناسبت ده سالگی بخش محسن رسول‌اف در رویداد جشن تصویر سال برگزیده‌های ده سال جشنواره‌ فیلم تصویر مرور می‌شود. در همین بخش ۹ تندیس ویژه علاوه بر تندیس‌های معمول جشن تصویر سال و فیلم تصویر به برگزیدگان اهدا می‌شود که این جوایز شامل دو تندیس در بخش سینما، پنج تندیس در بخش عکاسی، یک تندیس در بخش نگاهی دیگر و یک تندیس در بخش کاریکاتور و کارتون است.
در بخش فیلم تصویر هم امسال دو سالن خانه هنرمندان ایران در پنج سئانس در اختیار جشنواره است و در بخش جشنواره جشنواره‌ها؛ فیلم‌های برگزیده سه جشنواره سینماحقیقت، فیلم کوتاه تهران و جشن خانه سینما اکران می‌شود. طبق آمار ارائه شده امسال ۱۵۶ فیلم در بخش آزاد و ۴۸ فیلم در بخش جوان در جشنواره فیلم تصویر اکران می‌شوند. در مراسم افتتاحیه جشنواره هم فیلم سینمایی قصر شیرین به کارگردانی سیدرضا میرکریمی به عنوان فیلم افتتاحیه اکران می‌شود.
علاوه بر این‌ها انتشار کتاب ایران ما که عنوان یکی از بخش‌های جشنواره است، از دیگر مواردی بود که صمدیان به آن اشاره کرد. در حوزه نشر علاوه بر این کتاب، از سه مجموعه دیگر با عنوان «عکس‌هایی که عکاسی نشد» هم رونمایی می‌شود. این کتاب سه جلدی شامل عکس‌های فیلم‌های سینمایی گاو داریوش مهرجویی، ناخدا خورشید ناصر تقوایی و باد صبا اثر آلبرت لاموریس است که با همکاری تصویر سال و بخش جهانی فیلم فجر از سوی انتشارات تصویر ایران منتشر می‌شود.
لازم به یادآوری است که این دوره از جشن تصویرسال و جشنواره فیلم تصویر بعد از افتتاحیه در سوم اسفند، در هفدهم این ماه برگزیدگانش را می‌شناسد و در نهایت 23 اسفند به پایان می‌رسد.

فاطمه شهدوست
فرهنگ‌و‌هنر