طبابت عاشقانه

ماه محرم تنها به نذری دادن و برپایی هیات‌ها خلاصه نمی‌شود و هر فردی به هر شکلی که بتواند، از خدمت‌گزاری دریغ نمی‌کند. پزشک‌ها نیز از این امر مستثنا نیستند و برخی از آنان به صورت داوطلبانه راهی کربلا می‌شوند تا اگر زائری به کمک آنها نیاز داشت، بتوانند مرهمی برای او باشند. «دکتر رضا افشار»، متخصص داخلی و فوق‌تخصص نفرولوژی، یکی از همین پزشکان است که سال‌های زیادی است، داوطلبانه به کربلا می‌رود.

چند سال است که به عنوان پزشک به کربلا می‌روید؟

چند سالی را به‌عنوان زائر به کربلا مشرف می‌شدم تا این‌که در سال 1390، دوستان گفتند که هلال‌احمر به همکاری تعدادی پزشک در ایام محرم و سایر ایام زیارتی، نیاز دارد. در نتیجه برای این منظور اعلام آمادگی کردم و از آن سال به بعد هر سال در مناسبت‌های مختلف مثل عاشورا، نیمه شعبان، اربعین و عرفه، به عنوان پزشک عازم کربلا می‌شوم.

بین زمانی که به عنوان زائر به کربلا می‌رفتید و الان که به عنوان پزشک می‌رویدچه تفاوت‌هایی وجود دارد؟

زمانی که به عنوان زائر مشرف می‌شدم، وقت بیشتری برای زیارت وجود داشت ولی در قالب پزشک، به‌دلیل حجم بالای کار درمانی بویژه در ایام اربعین و تاسوعا و عاشورا، زمان کمتری برای زیارت وجود دارد و حدود 8 تا 10 ساعت در شبانه روز مشغول خدمت‌رسانی به زائرین می‌شوم. هر کدام از این‌ها حال و هوای خاص خودش را دارد ولی همین که چنین توفیقی نصیبم شده که به عنوان پزشک بتوانم خدمتگزار مهمانان عزیز آقا اباعبدا... باشم، برایم بسیار ارزنده است و این مساله را لطف خدا می‌دانم.

خانواده و اقوام‌تان نسبت به این‌که شما هر سال در مناسبت‌های مختلف راهی کربلا می‌شوید، چه واکنشی نشان می‌دهند؟

ما در تهران مراسم مذهبی برگزار می‌کنیم، در سال‌های اول که به صورت مستمر می‌رفتم، همه کنجکاو بودند که چرا هر سال می‌روم، ولی الان دیگر همه می‌دانند که من در بازه‌های زمانی خاصی کنارشان نیستم و این مساله برایشان عادی شده است البته اگر شرایط مساعد باشد، حتما خانواده‌ام هم من را همراهی می‌کنند و می‌آیند.

این‌که شما پزشک فوق‌تخصص هستید و برای خدمتگزاری در کربلا حاضر می‌شوید، برای مردم عجیب نیست؟

فضایی که در کربلا وجود دارد با شرایط عادی خیلی متفاوت است و فارغ از سمت و مرتبه علمی، همه پزشکان در کنار هم هر کمکی که از دست‌شان بربیاید انجام می‌دهند و پاسخگوی مردم هستند. به نظرم مقام خدمتگزاری زوار اباعبدا...الحسین(ع) با هیچ مرتبه دنیوی ولو علمی قابل قیاس نیست .

خاطره خاصی هم از رفتن به کربلا دارید؟

رفتن به کربلا پر از خاطره است ولی بهترین خاطره‌ام مربوط به چند سال قبل می‌شود که با دوست جراحم دکتر حمیدی، این توفیق را پیدا کردیم که در شب نیمه شعبان، سامرا باشیم. تصورش را کنید که در اوج درگیری‌ها و حضور داعش، ما عازم سامرا شدیم. ساعت 2 بعد از ظهر ‌دنبال‌ما آمدند در یک اداره مستقر شدیم و تا 4 بعد ازظهر به دوستان گفتیم می‌خواهیم به سامرا برویم و آنها گفتند الان که دیر شده فردا عازم شوید. فردای آن روز در کربلا نوبت کاری داشتیم و نمی‌توانستیم برویم به همین دلیل کلی اصرار کردیم و قبول کردند که ما را به سامرا ببرند. یک وانت دو کابین دنبال ما آمد و شبانه با چراغ خاموش در جاده‌ای که هیچ‌کسی نبود، به سمت سامرا رفتیم. خوشبختانه هیچ اتفاقی هم نیفتاد و ما این توفیق را داشتیم آن شب را در سامرا باشیم. صبح روز بعد از آن هم به کاظمین رفتیم و در نهایت قبل از ظهر به کربلا برگشتیم.

مردمی که به پزشکان مستقر در کربلا مراجعه می‌کنند، بیشتر با چه مشکلاتی مواجه هستند؟

مشکلات با توجه به فصل متفاوت است ولی در اربعین بیشتر مراجعه‌کنندگان با مشکلاتی چون کمردرد، پا درد، دردهای عضلانی، تاول‌ها و زخم‌های پوستی مواجه هستند. در فصول پاییز و زمستان، مشکلاتی چون سرماخوردگی و آنفلوآنزا دیده می‌شود، ابتلا به مشکلات گوارشی، اسهال و استفراغ نیز در برخی از افراد وجود دارد. همچنین مبتلایان به بیماری‌های مزمن نظیر پرفشاری خون، دیابت، آسم و مشکلات قلبی نیز گاهی مراجعه می‌کنند .

به عنوان سوال آخر، چه توصیه‌ای برای زائرین عازم کربلا دارید؟

با توجه به این‌که در فصول زیارتی ازدحام زیاد است، افراد بیمار یا ناتوان جسمی، سعی کنند در ساعاتی که ازدحام کمتر است برای زیارت بروند تا دچار مشکل نشوند. افراد مبتلابه بیماری‌های مزمن، دیابت، فشار خون و بیماری‌های قلبی و عروقی، پیش از عزیمت با پزشک خود مشورت کنند. افراد بیمار، حتما 50 درصد بیش از مدت زمان اقامت خود در عراق، با خود دارو ببرند تا بنا بر هر دلیل با کمبود دارو مواجه نشوند. زائران فقط از مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که مسؤولان کاروان در اختیارشان قرار می‌دهند، استفاده کنند تا دچار مشکل نشوند. زائران در فصول گرم سال از بیرون آمدن در ساعت‌های گرم اجتناب کنند و حتما آب آشامیدنی بهداشتی به میزان کافی بنوشند که دچار عوارض کم آبی و گرمازدگی نشوند. همچنین استحمام روزانه حائز اهمیت است و افراد مبتلا به دیابت نیز باید کفش مناسب بپوشند تا دچار زخم در ناحیه پا نشوند.

هیچ تفاوتی بین زائران قائل نیستیم

دکتر وحید حمیدی، جراح و پزشک داوطلب: حدود ده سال است که در ایام مختلف مانند عرفه، نیمه‌شعبان، اربعین و عاشورا، به عنوان پزشک داوطلب هلال احمر به کربلا می‌روم. از سال 1386، دو کارگروه برای ارائه خدمات پزشکی به عراق رفتند که در سال 1388 این مساله جدی‌تر و کامل‌تر پیگیری شد و خوشبختانه تعداد زیادی پزشک در ایام مختلف در کربلا حضور دارند و به زائران خدمات پزشکی ارائه می‌دهند. حال و هوای کربلا در ایام مختلف، متفاوت است ولی در محرم بویژه در عاشورا و اربعین، تعداد مراجعات بسیار بالاست و پزشک‌های داوطلب، به‌صورت شیفتی خدمات ارائه می‌دهند. شاید خیلی از افراد تصور کنند که پزشکان تنها به زائران ایرانی خدمات ارائه می‌دهند در حالی‌که این تصور اشتباه است و هر فردی که به ما مراجعه کند، تحت درمان قرار می‌گیرد و هیچ تفاوتی بین زائران قائل نیستیم و به همه زائران خدمات ارائه می‌کنیم. در سال‌های اول، انجام کارها کمی سخت بود چون هنوز به کارها تسلط پیدا نکرده بودیم و حجم کار هم خیلی زیاد بود ولی به مرور و به لطف الهی، به کار مسلط شدیم و توانستیم خیلی پر انرژی‌تر و بهتر، به تعداد زیادی مراجعه کننده رسیدگی کنیم.

پانیذ پیراسته