دور دنیا با «روبی‌و جوجه‌ها»

یک مزرعه، یک جهان

سریال «روبی و جوجه‌ها»، روایت‌هایش را در یک مزرعه تعریف می‌کند؛ در یک جهان کوچک اما آشنا برای همه کودکان حتی آنهایی که در شهرها و کلانشهرها متولد شده‌اند. شخصیت‌های این مجموعه نیز برای بچه‌ها ملموس هستند؛ از روباه تنها و مجرد گرفته که شب‌زنده‌داری‌ها و پریشانی‌هایش، تصویری از یک انسان مدرن را بازنمایی می‌کند تا خانواده خروس که موقعیتی ایده‌آل را نمایش می‌دهد و اعضای این خانواده ضمن حفظ استقلال فردی، به همدلی و پیوستگی رسیده‌اند. خروس یا همان آقا تلا قدرتمند است و متفکر اما در عین حال اجازه آزمون و خطا و ابتکار عمل را از فرزندانش نمی‌گیرد. کیشکا مادر است به معنای واقعی کلمه و هر صفتی که با عنوان مادر پیوند می‌خورد به او هم ارتباط پیدا می‌کند مانند مهربانی و حمایتگری. جوجه‌ها در خانواده شاد و پرنشاطی زندگی می‌کنند که مناسبات ظاهری آن کاملا واقعی و پذیرفتنی است بدون آن‌که کودکان از ایده‌آل بودن فضای این خانواده و بی‌نقصی آن بویی ببرند. در این جهان بی‌نقص بچه‌ها شادند، شیطنت می‌کنند، فرصت اشتباه کردن و آموختن دارند و با هر قصه همدلی و تعامل را تجربه می‌کنند. در این مزرعه به جز شخصیت‌هایی که ممکن است با یک قصه بیایند و بعد برای همیشه بروند، یک سگ نگهبان هم حضور دارد. هاپی اگرچه نگهبان است و یک سیستم مونیتورینگ مدرن و مجهز دارد اما ترسو، سر به هوا و عاشق سلفی انداختن است. در نتیجه با تمام فوایدش، گاهی دردسرساز است و اسباب زحمت.

کمدی بزن و بکوب

زمین خوردن و بلند شدن، مچاله شدن، آتش گرفتن، پرتاب شدن، ماجراجویی و نقش بر آب شدن نقشه‌ها، اتفاقاتی است که بچه‌ها همیشه از آن لذت برده‌اند و «روبی و جوجه‌ها» پر است از این نوع شوخی‌ها و اتفاقات. به عبارتی این انیمیشن یک کمدی اسلپ استیک یا بزن و بکوب محسوب می‌شود. روباه از دست خانواده خروس به تنگ آمده و حتی تحمل شنیدن صدای آنها را هم ندارد، بنابراین مدام نقشه می‌کشد و همیشه جوجه‌ها با کمک پدر و مادر و سگ نگهبان این نقشه‌ها را نقش بر آب می‌کنند. بلایی نیست که بر سر روبی نیاید و باز او به نقشه کشیدنش ادامه می‌دهد و اسباب تفریح جوجه‌ها را فراهم می‌کند. مثلا روبی در آزمایشگاه مجهزش، دارویی می‌سازد و به کمک آن نامرئی می‌شود که جوجه‌ها را بترساند اما جوجه‌ها حسابی به خدمتش می‌رسند یا یک نقشه گنج به جوجه‌ها می‌دهد که آنها را در دل کوه گرفتار کند اما خودش گرفتار می‌شود. گاهی هم با تجهیزات کاملا مدرن به اعماق زمین می‌رود که تونلی حفر کند و به خانه خروس برسد و آنجا را منفجر کند اما با ترفند جوجه‌ها سر از برکه درمی‌آورد و دست از پا درازتر به خانه‌اش بر می‌گردد. در سریال «روبی و جوجه‌ها» قصه و روایت با رنگ و لعاب بیشتری به کمدی بزن و بکوب اضافه می‌شود و کششی ایجاد می‌کند که علاوه بر جذابیت و خنده، بچه‌ها را سرگرم می‌کند، آنها را به پایان هر قصه می‌کشاند و البته بسیار ظریف و زیرپوستی نکاتی را به بچه‌ها آموزش می‌دهد.

طعم بومی، زبان بین‌المللی

مزرعه‌ای که در مجموعه «روبی و جوجه‌ها» طراحی شده، شبیه مزارع شمال ایران است با همان خانه‌های چوبی و جنگل‌های سبز. روابط اعضای خانواده و مناسبات این جامعه کوچک نیز کاملا ایرانی است. گاهی نمادها و نشانه‌هایی از فرهنگ ایرانی می‌بینیم مانند میل‌های باستانی که خروس و جوجه‌ها به کمک آنها ورزش می‌کنند یا ممکن است گاهی به رسم خودمان پشت مسافر آب بریزند و بدرقه‌اش کنند، ظروف سفالی و ریسه‌های سیر و پیاز هم جزئیات ساده اما تاثیرگذاری هستند برای اعلام جغرافیای این انیمیشن، اما نکته اینجاست که طراحی قصه‌ها و ماجراها به ترتیبی است که هر کسی از هر جای جهان می‌تواند آن را بفهمد و لذت ببرد. این‌که سریال «روبی و جوجه‌ها» بتواند با هر مخاطبی ارتباط بگیرد و برای هر کسی مفهوم باشد، از ابتدای امر در ذهن بابک و بهنود نکویی بوده و اساس این انیمیشن را با همین دیدگاه پایه‌ریزی کرده‌اند.

در میان 20 سریال برتر جهان

جشنواره انسی که در شهر انسی فرانسه برگزار می‌شود، معتبرترین جشنواره‌ انیمیشنی جهان است و بخشی از آن به سریال‌های انیمیشنی اختصاص دارد. امسال در انسی 2018 از سراسر جهان 20 سریال انیمیشنی انتخاب شد که یکی از آنها «روبی و جوجه‌ها» بود. البته این سریال انیمیشنی به جشنواره انیماموندی برزیل هم راه پیدا کرده و اصلا بعید نیست در آینده باز هم مورد توجه جشنواره‌های بین‌المللی قرار بگیرد.

جایزه‌بگیر جشنواره‌های ملی

سال گذشته در دهمین جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران دو جایزه بهترین اثر تلویزیونی ملی و بین‌المللی به «روبی و جوجه‌ها» تعلق گرفت. این اثر در جشنواره جام‌جم در شش رشته نامزد دریافت جایزه شد و تندیس بهترین کارگردانی را از آن خود کرد. جشنواره ملی پویانمایی همدان هم جایزه بهترین متحرک‌سازی را به احسان انصاری، انیماتور «روبی و جوجه‌ها» هدیه کرد و جایزه بهترین اثر سرگرم‌کننده این جشنواره را بابک و بهنود نکویی به خانه بردند.

هدف از ساخت انیمیشن به روایت بابک نکویی

می‌خواهیم برای بچه‌ها خاطره بسازیم

در اختتامیه چهارمین جشنواره جام‌جم، بعد از این‌که بابک و بهنود نکویی روی سن رفتند و جوایزشان را از مدیران رسانه ملی و داوران جشنواره گرفتند، بابک نکویی پشت میکروفن ایستاد و گفت: کودکی نسل ما پر از خاطراتی است که با انیمیشن‌های خارجی داریم ولی ما می‌خواهیم بچه‌های امروز از انیمیشن‌های ایرانی خاطره داشته باشند. او و برادرش بهنود، از دوران کودکی با هدایت و همراهی پدرشان که او هم اهل هنر است، به نقاشی و بعد به انیمیشن‌سازی علاقه‌مند شدند و وقتی استودیوی مستقل خودشان را تاسیس کردند، هدفشان این بود که انیمیشن‌های خاطره‌انگیز بسازند؛ آثاری که در ذهن و خاطره بچه‌های یک یا چند نسل ماندگار شوند. بابک نکویی به جام‌جم می‌گوید: با «روبی و جوجه‌ها» تا اندازه‌ای به هدفمان نزدیک شدیم. من مطمئنم اگر این سریال در تعداد قسمت‌های بالا تولید شود و با برنامه‌ریزی حساب شده به نمایش
در بیاید حتما در ذهن بچه‌ها خواهد ماند. او البته می‌داند رسیدن به این هدف با وجود رقبایی که از سال‌ها پیش صنعت انیمیشن‌سازی را راه‌انداخته‌اند چندان ساده نیست اما به آینده انیمیشن ایران امیدوار است و تاکید می‌کند که تولید انیمیشن نیاز به زمان و هزینه دارد و اگر اثر با کیفیت ساخته شود، تاثیرات به مراتب عمیق‌تری به جا خواهد گذاشت و نتیجه‌اش را نه‌تنها امروز بلکه در آینده می‌توان دید؛ زمانی که بچه‌های امروز بزرگ شده باشند و خاطرات دوران کودکی خود را مرور کنند. احتمالا خاطرات کودکی بابک نکویی نیز با شخصیت‌هایی گره خورده که زمانی تلویزیون از کمپانی دیزنی، اروپای شرقی و ژاپن خریداری می‌کرد. او امیدوار است حالا که مرکز صبا به‌عنوان متولی انیمیشن‌سازی در تلویزیون ایجاد شده و انیمیشن ایران، جانی گرفته و قدم‌هایی برداشته، فرصت برای تولید انیمیشن‌های باکیفیت‌تر و ماندگارتر فراهم شود.

بابک نکویی به جام‌جم می‌گوید: از هیچ تلاشی برای ساخت انیمیشن با کیفیت دریغ نمی‌کنیم و همین‌طور که در تمام این سال‌ها با وجود همه مشکلات و موانع، انیمیشن ساخته‌ و این هنر را زنده نگه داشته‌ایم، در آینده هم برای موفقیت انیمیشن ایران و در تبدیل شدنش به یک صنعت خواهیم کوشید.

توصیف بهنود نکویی از انیمیشن «روبی و جوجه‌ها» ؛

«روبی و جوجه‌ها» لهجه دارد

بهنود نکویی که علاوه بر مدیریت و کارگردانی هنری، مدیر اجرایی استودیو گنبدکبود هم هست، به کشورهای مختلفی سفر کرده و با انیمیشن‌سازانی از کشورهای مختلف مانند روسیه، کره‌جنوبی، مجارستان و فرانسه دیدار و گفت‌وگو کرده است. او می‌گوید که بارها شاهد حیرت انیمیشن‌سازان خارجی در مقابل آثار استودیو گنبدکبود بوده و تحسین آنها را درباره تولیدات این استودیو و البته «روبی و جوجه‌ها» شنیده است. بهنود نکویی به جام‌جم توضیح می‌دهد: مدیران و هنرمندان استودیوهای خارجی از تماشای «روبی و جوجه‌ها» هیجان‌زده می‌شدند چون برای آنها تازگی داشت. مثلا مدیر استودیو کشکه‌مت مجارستان، به من می‌گفت که آثار شما لهجه ایرانی دارد! در واقع او معتقد بود که «روبی و جوجه‌ها» یک کارتون قابل فهم است که در مقایسه با انیمیشن‌های اروپایی و آمریکایی، خاستگاه متفاوتی دارد و با لحن و شیوه بیانی خاص خودش، با مخاطب ارتباط برقرار می‌کند. بهنود نکویی به استناد توصیفاتی از این نوع، به فروش انیمیشن ایرانی در جهان امیدوار است و فکر می‌کند اگر زمینه‌اش فراهم شود، کودکان جهان هم این فرصت را خواهند داشت که انیمیشن‌های ایرانی ببینند و از تماشای آنها لذت ببرند. او تاکید می‌کند که والدین در همه جای دنیا به دنبال کارتون‌ها و برنامه‌های امنی هستند که با خیال راحت فرزندانشان را پای آنها بنشانند. کارگردان «روبی و جوجه‌ها» درباره استقبال مخاطبان داخلی به جام‌جم می‌گوید: بازخوردهایی که از کودکان گرفته‌ایم، عالی و دلگرم کننده بوده است اما این سریال معمولا در ایام نوروز و در میان انبوه برنامه‌های تلویزیونی پخش شده یا در زمان‌هایی نبوده که درصد خیلی زیادی از تماشاگران تلویزیون بتوانند آن را تماشا کنند. «روبی و جوجه‌ها» به دلیل سبک و مخاطبی که دارد، کاملا این امکان را فراهم می‌کند که در تعداد دفعات بیشتر و در زمان‌های مناسب‌تر به نمایش درآید تا بچه‌های بیشتری آن را تماشا کنند. بهنود نکویی به جام‌جم می‌گوید: ما تلاش کرده‌ایم یک اثر با کیفیت در سطح جهانی بسازیم و ضمن ایجاد سرگرمی و ایجاد جذابیت، آموزش به کودکان را فراموش نکرده‌ایم. امیدوارم نتیجه این تلاش‌ها بیشتر از آنچه امروز شاهدش هستیم به بار بنشیند و تلویزیون از این محصول بهره بیشتری ببرد.