گزینه‌های ترمیم

از ابتدای پیروزی دوباره روحانی در انتخابات و تشکیل دولت دوازدهم، اوضاع اقتصادی کشور حال و روز خوبی نداشت و با از رمق افتادن برجام، امیدهای دولت برای حل مشکلات اقتصادی از طریق همکاری‌های خارجی نیز روز‌به‌روز کمرنگ‌تر شد. واقعیت این بود که چه در دولت یازدهم و چه در دولت دوازدهم، ترکیب کابینه روحانی از میانگین سنی بالایی برخوردار بود و رئیس‌جمهور هم با اذعان به این مساله تاکید داشت که شرایط کشور به‌گونه‌ای است که باید از افراد با تجربه بهره برد. اما این میانگین سنی بالا و روحیاتی که در میان اغلب اعضای کابینه روحانی وجود داشته و دارد باعث شد تا حضور اعضای کابینه در عرصه‌های مختلف، بروز و نمود کمتری داشته باشد تا جایی که حتی فردی مثل غلامحسین کرباسچی، دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی که از حامیان روحانی در انتخابات بود در مصاحبه‌ای می‌گوید: «اگر بخواهم تعبیر محترمانه‌ای را در خصوص وزرا به کار ببرم این است که وزرای ما یک مقدار خسته‌اند و حوصله تمام عیار برای پیش بردن کارها را ندارند. بالاخره یک وزیر باید یک بخشی از بار‌مسئولیت را به دوش بکشد.» با وجود چنین انتقاداتی، روحانی زیر بار تغییر کابینه نرفت تا این‌که در 18 اردیبهشت‌ماه با خروج آمریکا از برجام، کاملا ورق برگشت و شرایط تغییر کرد. همزمان با این اتفاق، سیر صعودی قیمت‌ها که از قبل آغاز شده بود روند سریع‌تری به خود گرفت و با آشفته شدن بازار طلا و ارز و همچنین پیش‌بینی ادامه این شرایط با توجه به بازگشت تحریم‌های آمریکا از اواسط مرداد، رئیس‌جمهور و اطرافیانش پذیرفتند که دیگر با تیم فعلی نمی‌شود از پس این شرایط برآمد. در تائید این مطلب می‌توان به سخنرانی رئیس‌جمهور در تاریخ ششم‌تیرماه در جمع مدیران ارشد دولتی اشاره کرد که تاکید کرد اگر در شرایط جدید با روش گذشته کار کنیم، موفق نخواهیم بود. وی با بیان این‌که شرایط متفاوت شد گفت: دولتمردان باید به‌دنبال مشاوران و کارشناسان جدید باشند. وی صحبت خود را کمی مصداقی کرد و افزود: اگر تا امروز روزانه هشت‌ساعت کار می‌کردیم، نباید فردا نیز همین هشت‌ساعت و با همین سبک و شیوه مدیریتی کار کنیم. اکبر ترکان، عضو حزب اعتدال و توسعه هم چند روز قبل در مصاحبه‌ای با اشاره به تلاش آمریکا برای اعمال دور جدید تحریم‌ها علیه کشورمان گفت: این شرایط، شرایط خاصی است. ما باید مردانی را که برای مقابله با تحریم‌ها مناسب هستند به عرصه بفرستیم. آنهایی که می‌خواهند از لباس زیر تا کاسه و بشقابشان از خارج بیاید، مردان این عرصه نیستند.

اولویت‌های تغییرات

از ماه‌ها قبل که انتقاد از عملکرد دولت روحانی در سر و سامان دادن شرایط اقتصادی، اوج گرفته گمانه‌زنی‌هایی هم در خصوص اولویت‌های تغییر در کابینه در جریان است. در همین زمینه شاید بتوان از رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد به عنوان افرادی یاد کرد که بیشترین گمانه‌ها متوجه آنهاست. همچنین گمانه‌هایی نیز در مورد برخی وزارتخانه‌های مرتبط با فعالیت‌های اقتصادی و کسب و کار از قبیل وزارت راه‌ و شهرسازی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نفت، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان برنامه و بودجه بصورت جسته‌و گریخته مطرح می‌شود.

غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با جام‌جم علاوه بر این دو نفر، رئیس سازمان برنامه و بودجه و مشاور اقتصادی را هم نیازمند تغییر عنوان کرد و گفت: باید کسانی به میدان بیایند که رویکرد آنها اقتصاد انقلابی زمان جنگ باشد. وی اقتصاد مقاومتی را نسخه‌ای شفابخش برای بهبود شرایط اقتصادی کشور خواند و گفت: ما به اقتصادی نیاز داریم که بتواند در شرایط فعلی، مسائل را مدیریت کند.

کابینه نیازمند افراد هوشمند

علاءالدین بروجردی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هم در گفت‌وگو با جام‌جم، مهم‌ترین مشکلات امروز کشور را بیکاری و ناهنجاری‌های اقتصادی از قبیل نوسانات قیمت ارز، سکه و مسکن عنوان کرد و گفت: این آشفته بازاری است که در عرصه اقتصاد کشور به وجود آمده است. وی ادامه داد: با توجه به این‌که مسئولیت امور اقتصادی با تعداد مشخصی از وزارتخانه‌هاست و بانک مرکزی در این زمینه مسئولیت مهمی بر عهده دارد افکار عمومی انتظار شکل‌گیری تغییرات در جهت حل مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم را دارد. بروجردی تاکید کرد: تغییرات کابینه باید به‌طور طبیعی در زمینه‌هایی که ذکر شد صورت پذیرد.عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار کرد: باید همانند دوران جنگ که از تمام ظرفیت‌ها برای مقابله با دشمن متجاوز استفاده می‌شد در حال حاضر نیز که با جنگ اقتصادی مواجه هستیم تمام ظرفیت‌های نظام متوجه مقابله با دشمن متجاوز باشد. وی افزود: در چنین جنگ اقتصادی می‌بایست افرادی وارد کابینه شوند که با قاطعیت و هوشمندی تدبیر کنند و وضعیت داخلی و کنترل قیمت‌ها را ساماندهی کنند و همچنین به برقراری ارتباط بیشتر با همسایگان و کشورهای منطقه بیندیشند. نماینده مردم بروجرد در مجلس با بیان این‌که تعداد قابل توجهی از عوامل در وضعیت اقتصادی ما تاثیر‌گذارند، افزود: باید حلقه‌های متعدد این زنجیره اقتصادی بهبود یابد که لازمه آن حضور افرادی کاردان و هوشمند است.