او گوش شنوایی داشت برای آنهایی که مشکل نان نداشتند اما شرایط برایشان دشوار بود و روزگارشان بسختی میگذشت.
این معلم اخلاق معمولا همه را به صبر توام با عدالت و انصاف دعوت میکرد، همین منش اخلاقی باعث شده بود هر زمان به تلویزیون دعوت میشد و در گفتوگو و مباحثهای شرکت میکرد، با طمانینه صحبت میکرد و مردم را به دینداری توصیه کرده و گاهی نیز وقتی درباره رحمانیت پروردگار سخن میگفت، اشکش جاری میشد.
شاید همین دلدادگی باعث شد تا در اولین جمعه ماه رمضان به خاک سپرده شود و در چنین روز مبارکی دعوت حق را اجابت کند. با حجتالاسلام سیدرضا اکرمی و حجتالاسلام مرتضی ادیبیزدی که از دوستان نزدیک او بودند همصحبت شدیم تا درباره ویژگیهای حجتالاسلام سید مهدی طباطبایی برایمان بگویند.
حجتالاسلام مرتضی ادیبیزدی: مردخدا بود و مردمدار
زندهیاد حجتالاسلام طباطبایی به مردمداری شهرت داشتند، از این ویژگی ایشان برایمان بگویید؟
ایشان جزو رجل اخلاقی، سیاسی و اجتماعی بودند.حدود 38 سال با این مرد بزرگوار دوست بودم. مهمترین ویژگی ایشان وجهه مردمی او بود. در خانه ایشان در تمام شبانهروز روی مردم باز بود و همه ایشان را در دل و جان خود احساس میکردند. هرگز مانعی بین خودش و مردم ایجاد نکرد و علنا گلایه میکرد از روحانیونی که با مردم مراوده درستی نداشته و خدمتگزار مردم نیستند. ایشان غمخوار مردم بود. به مستمندان و یتیمان بشدت رسیدگی میکرد و با حوصله بینظیر پای صحبت همه آنهایی که به خانهاش میآمدند، مینشست و در حد توانش مشکلات مردم را حل و فصل میکرد. حاج آقا با رفتاری حکیمانه خودش را در بازیهای سیاسی اسیر نکرد و تابع قضایای متغیر سیاسی نبود. همیشه آنچه مصلحت اسلام، نظام و مردم بود را با کمال شجاعت بیان میکرد. سرسپرده جریانهای سیاسی نبود و به ناحق کسی را نمیکوبید و یا کسی را بزرگ نمیکرد. هرگز وارد تونلهای سیاه سیاسی که خطی مبهم داشتند، نشد.
حتی زمانی که نماینده مجلس بودند نیز از همین رویه استفاده میکردند؟
بله! در آن دوران هم بسیار آزاده بود. برخی از سیاسیون به محض اینکه پست سیاسی میگیرند اولین چیزی را که قربانی میکنند، آزادگی است! اما ایشان نه عزت نفسش را از دست داد و نه آدم بیاختیاری شد.
ایشان به عنوان معلم اخلاق نیز بین مردم شهرت داشتند، چه خصلتهایی باعث شد مردم به زنده یاد طباطبایی این صفت را بدهند؟
مردمی بودن است که انسان را محبوب میکند. ایشان بدون هیچ چشمداشتی و ایجاد موقعیتهایی به نفع شخص خودش، با مردم همراهی میکرد و همین باعث شد به عنوان اسطوره اخلاق بین مردم به شهرت برسد. از نظر سیاسی ایشان بسیار فهیم و نکتهسنج بود. همه جریانهای سیاسی را میشناخت و به مبدا و مقصد همه آنها واقف بود، اما آنقدر روح بزرگ و والامقامی داشت که هم پدر اخلاقی عموم مردم و هم معلم اخلاق سیاستمداران محسوب میشد. از همه جناحهای سیاسی در اطراف ایشان آدمهایی حضور داشتند، اما او آنقدر بر نفس خود مسلط بود که خودش را فدای یک سلیقه نمیکرد. این نشان از زیرکی و حکمت مرحوم طباطبایی داشت.
میگویند رقیقالقلبی باعث میشود اشک آدمها زود روان شود، ما چندین بار اشک ریختن ایشان را در برنامههای تلویزیونی دیدیم ....
بله! وقتی اشک ایشان جاری میشد مسئولان و سیاستمداران کشور را از اختلاف برحذر میداشت.
ایشان بشدت مخالف ایجاد اختلاف بین مردم و سیاستمداران بود. نمیخواست حق را به جانب کسی بدهد فقط به مردم توصیه میکرد در کنار هم بمانند و حرف یکدیگر را درک کنند. گفتمان سیاسی داشته باشند و یکدیگر را تحمل کنند تا خدای نکرده دشمن بر کشور مسلط نشود. حجتالاسلام طباطبایی همیشه در شرایط حساس حرف حق را میزد و از هیچ تهدیدی ابایی نداشت و برای گفتن حرف حق از این نمیترسید که نکند موقعیتش را از دست بدهد.
حجتالاسلام سید رضا اکرمی: گرهگشا و مشکلگشا بود
مرحوم طباطبایی بعد از شهادت آیتا... سعیدی جای ایشان را گرفت و خلأ ایشان را بر طرف کرد. سه دوره نماینده مجلس از مشهد و تهران بود.منزل ایشان تبدیل شده بود به پایگاهی برای فعالیتهای دینی، اجتماعی و سیاسی.ارتباطات مردمی ایشان بسیار قوی بود و در مجالس مذهبی حضوری فعال داشت و به بهترین شکل، دین اسلام را تبلیغ میکرد. در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز حضور پررنگی داشت. مثلا در زمان انتخابات، خیلیها برای گرفتن مشورت نزد ایشان میرفتند. حجتالاسلام طباطبایی تلاش میکرد با اخلاق حسنه، کدورتها را برطرف کرده و جلوی تندیها را بگیرد و همه را به معروف و شایستگی دعوت کند.
آقای طباطبایی به دلیل مسجد و محرابی که داشت، تلاش میکرد بیشتر از جاذبه خود استفاده کند و کمتر پیش میآمد به سمت نیروی دافعه برود. مشکلات سیاسی، اجتماعی، فردی و .... را حل میکرد.گاهی در صدا و سیما با ایشان مصاحبه میکردند و گاهی هم نشریات با او به گفتوگو مینشستند. از طریق مصاحبههایش تلاش میکرد اخلاق محمدی (ص) را ترویج کند. مردی بود برای مقابله با تندیها و نزدیک کردن آدمها به یکدیگر. همیشه گرهگشا و مشکلگشا بود.
بسیار مردمدار بود و در اجتماعات برای سخنرانی شرکت میکرد و همه تلاش خود را به کار میبست تا مشکلات را حل کند. زمانی که در هیات رئیسه مجلس بودم و ایشان نماینده بودند، بیشتر اوقات دیر به صحن علنی میرسیدند، وقتی دلیل را از ایشان جویا شدم، جواب داد: قبل از اینکه به مجلس بیایم، دو، سه جا سخنرانی داشتهام! بسیار فعال و پرتحرک بود و سخنرانی و دادن مشورت راهی بود تا مشکلات عموم مردم و سیاستمداران را برطرف کند.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد