دوستان حسین (‌ع) در هندوستان

محسن اسلام‌زاده مستندساز، عباس موزون کارگردان، نویسنده و راوی این مستند و محسن صادقی و سیدمحمد صادقی، تهیه‌کنندگان این اثر از جمله حاضران در این نشست بودند.

مجموعه مستند هندِ دوستان در سه قسمت به ارتباط معنوی بین شیعیان، اهل سنت، هندوها و مردم و دولت هند با امام حسین(ع) و نفوذ فرهنگ عاشورا در عمق باورهای آنان می‌پردازد و به شیوه روایت و کنکاش، مخاطب را در سفری به هندوستان و جست‌وجو برای آگاهی بیشتر از باورهای آنان نسبت به این واقعه ماندگار تاریخ همراهی می‌کند. نمایش تصاویری از عزاداری‌های مردم هندوستان در طول ایام محرم، صحبت با شیعیان هندوستان و نیز مصاحبه با یکی از برهمن‌های برجسته هندی درخصوص علاقه‌اش به امام علی(ع) و امام حسین(ع) از جمله بخش‌های اصلی روایت شده در این مجموعه مستند است.

بعد از نمایش بخش‌هایی از نسخه اولیه این مستند برای حاضران، جلسه نقد و بررسی با حضور عوامل برگزار شد. در ابتدا سیدمحمد صادقی، تهیه‌کننده این اثر که از جمله روحانیون جوان است، با اشاره به چگونگی توجه به هندوستان و نسل شیعیان آن گفت: من مدت‌هاست در زمینه‌های مختلف تربیت فرهنگی و تبلیغات فعالیت دارم. از جمله ضروریات تبلیغات اسلامی، توجه به رسانه در عصر جدید است و شایسته است در زمینه ساخت آثار مستند بیشتر فعالیت داشته باشیم.

محسن صادقی که او هم روحانی و از تهیه‌کنندگان اثر است، ادامه داد: سال‌هاست بر بحث تبلیغ و فرهنگ تاکید داریم و در این مجموعه مستند هم کوشیدیم معارف و اعتقادات شیعه را به شکل یک هنر برتر نشان دهیم.

عباس موزون کارگردان، نویسنده و راوی این اثر نیز با تاکید بر نقش روحانیون در حوزه فیلمسازی و رسانه و ورود آنان به مباحث فرهنگی گفت: سال‌ها پیش در مشهد متوجه شدم روحانی شیعه ساکن در هند داریم. این برایم خیلی جالب بود و نظرم را به هند جلب کرد. وقتی بیشتر به مطالعه پرداختم، متوجه شدم امام حسین(ع) بشدت مورد توجه آنان است و دوستش دارند اما ما این موضوع را خیلی در رسانه‌هایمان انعکاس نداده‌ایم و اکثرمان فقط تک‌جمله‌ای را که گاندی در خصوص امام سوم شیعیان گفته، می‌دانیم.

ما در هندوستان توجه و علاقه بیش از یک میلیارد نفر را به فرهنگ عاشورا داریم و فقط از یک جمله سخن می‌گوییم. این موضوع آزارم می‌داد و بهانه‌ای برای ساخت هندِ دوستان شد.

موزون ادامه داد: تحقیقات من از زائران شیعه هندوستان آغاز شد و بعد دوستان گفتند در مراسم راهپیمایی اربعین، موکبی را هم از شیعیان هندوستان دیده‌اند. نکته ناگفته دیگری که وجود داشت و دلم می‌خواست به آن تاکید کنم، این بود که فراتر از دایره شیعه حرکت کنیم و بر اهل سنت و هندوها هم تمرکز داشته باشیم. جالب است بدانید ما متوجه شدیم در عاشورا، هند تعطیل است و حتی دسته‌های عزاداری از مقابل مجلس آن کشور حرکت می‌کنند؛ اما این نکته جایی در رسانه‌ها ندارد و به آن پرداخته نشده است.

این کارگردان تاکید کرد: اقیانوس عظیم هند شامل 200 میلیون مسلمان است که پشت سد عظیم رسانه‌ها راکد مانده‌اند. هندوستان بزرگ‌ترین کشور از حیث جمعیت مسلمان است، گرچه گرفتن آمار مذهبی افراد در هند ممنوع است، اما در واقعیت هند، جمعیت مسلمان بیشتر از اندونزی دارد.

به گفته عوامل گروه، فیلمبرداری این اثر در هندوستان با دشواری‌های متعددی مواجه بوده است.

موزون توضیح داد: آثار رحمانی همیشه مانع زیاد دارند و ما هم مستثنا نبودیم. از آنجا که ما در ایام جشن استقلال هند به آن کشور سفر کرده بودیم، فضا تا حدی امنیتی شده بود و اجازه فیلمبرداری حتی به خود هندی‌ها داده نمی‌شد. لذا تصویربرداری‌هایمان پارتیزانی بود و در آن گرمای بمبئی، با سختی کار کردیم.

کارگردان هندِ دوستان در رابطه با اسم مجموعه هم توضیح داد: در ابتدا بنا بود نام مجموعه را «سلامِ بمبئی» بگذاریم، اما چون فیلمی با همین نام ساخته شد، دیدیم که باید اسم تازه‌ای پیدا کنیم.

ما همه فکر می‌کنیم هند را می‌شناسیم، اما واقعیت این است که منبع درست رسانه‌ای نداریم؛ بالیوود تصویری تکثیر شده از اقلیتی در هندوستان را نمایش می‌دهد و ما فقط مصرف‌کننده تولیداتشان هستیم. باید با این فاصله‌ای که در جهان اسلام انداخته شده، مبارزه کرد. ما با ساخت این مستند به هندی‌ها بابت عشق و علاقه‌شان آفرین گفتیم و تشویق، بخشی از گسترش موضوع است.

مجموعه مستند هندِ دوستان در سه قسمت بزودی از شبکه افق سیما روی آنتن خواهد رفت.