گزارشی متفاوت از اقتصاد کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی

جهان اسلام، سومین اقتصاد دنیا

براساس آمارهای منتشر شده در سال 2016 میلادی، اقتصاد جهان اسلام دارای پتانسیلی معادل 7/5 ‌تریلیون دلار است که این عدد بزرگ‌ترین حجم اقتصادی پس از دو کشور چین و ایالات متحده است. بررسی‌های انجام شده در سازمان‌های معتبر اقتصادی بیانگر آن است که دارایی‌های بالقوه جهان اسلام رقمی معادل 8/4‌تریلیون دلار است که این دارایی‌ها با توجه به پتانسیل‌های موجود، سالانه 15 تا 20 درصد رشد را تجربه خواهند کرد. از سوی دیگر هزینه‌های ساکنان کشورهای اسلامی طی سال گذشته میلادی 1/75 ‌تریلیون دلار بوده است. نکته قابل توجه این که برآوردهای انجام شده درباره نحوه خرج کردن ساکنان این کشورها نشان می‌دهد تا سال 2021 میلادی کل هزینه‌های مسلمانان در 57 کشور عضو سازمان کشورهای اسلامی به رقمی حدود سه‌تریلیون دلار خواهد رسید. بررسی و تحقیق درباره آنچه گزارش‌های معتبر اقتصادی از دودوتای اقتصاد جهان اسلامی می‌گوید بیانگر آن است که اگر سازمان همکاری‌های اسلامی بتواند در شکل یک اتحادیه اقتصادی در جهان وارد شود، قطعا می‌تواند معادلات فعلی اقتصاد دهکده جهانی را دستخوش تغییراتی عمده کند. صندوق بین‌المللی پول به عنوان یکی از نهادهای معتبر اقتصادی به صورت دوره‌ای با انتشار آمارهای دقیق از کشورهای مختلف و سراسر جهان در واقع سنجه‌ای مناسب را در اختیار تحلیلگران و سیاستگذاران اقتصادی دهکده جهانی قرار می‌دهد که توجه به این داده‌ها، می‌تواند آیینه‌ای تمام قد از آنچه جهان اسلام به عنوان قدرتی اقتصادی در اختیار دارد را به نمایش بگذارد. از این رو در گزارش یاد شده سعی کرده‌ایم با استفاده از آمارهای این نهاد بین‌المللی آنچه در توان کشورهای مسلمان است را به تفکیک برایتان بیان کنیم.
کد خبر: ۱۰۷۵۲۱۶

مقایسه‌ای معنادار

میزان تولید ناخالص جهان در سال 2016 میلادی 73962 میلیارد دلار بوده که از این شاخص، سهم کشورهای اسلامی تنها 6368 میلیارد دلار یعنی نزدیک به 9 درصد تعیین شده و باقیمانده هم به کشورهای غیراسلامی اختصاص یافته است.

اما برای دستیابی به پتانسیل موجود در میان کشورهای اسلامی لازم است کمی به عقب‌تر بازگردیم و براساس میزان فراز و فرودهای اقتصادی در این کشورها تحلیلی از اقتصاد این کشورها داشته باشیم.

براین اساس آنچه از سال 2008 میلادی تا امروز در دهکده جهانی روی داده را بررسی می‌کنیم که طی این دوره مشکلات اقتصادی روبه فزونی گذاشت و تقریبا رشد کل اقتصاد جهان به 3/1 درصد طی سال 2011 میلادی رسید.

این درحالی است که پس از آن رفته رفته چشم‌اندازهای مثبت اقتصادی نمایان شد تا دوباره اقتصاد دهکده جهانی روندی مثبت و رشد حداکثر 3/5 درصدی را در سال 2015 میلادی تجربه کند.

به این ترتیب تغییر در معادلات اقتصادی دهکده جهانی بدون تردید اثراتی بر اقتصاد کشورهای اسلامی داشته است به صورتی که نمودارهای ثبت شده از معادلات اقتصادی اعضای سازمان همکاری‌های اسلامی بیانگر آن است که رشد اقتصادی این کشورها از 3/9 درصد سال 2014 میلادی در سال 2015 به 4/3 درصد کاهش یافته است.

اما شیب نزولی نمودارهای اقتصادی کشورهای اسلامی رفته رفته جایش را به صعودی معنادار داد تا فعالیت‌های اقتصادی این کشورها 3/6 درصد در سال 2016 افزایش یابد؛ تاجایی که کارشناسان اقتصادی صندوق بین‌المللی پول رشد اقتصادی 4 درصدی را برای این کشورها طی سال 2017 پیش‌بینی کردند.

از سوی دیگر شرایط فعلی تولید ناخالص کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی بیانگر آن است که از کل تولید ناخالص دهکده جهانی 9درصد مربوطه به اعضای این اتحادیه است، اما نکته قابل تأمل مربوط به افزایش سرانه تولید ناخالص هر یک از افراد ساکن در این کشورهاست؛ به صورتی که سرانه تولید آنها در سال 2011 میلادی تنها 8988 دلار بوده درحالی که همین شاخص چهار سال بعد به رقمی معادل 10244 دلار رسیده است.

خدمات بیشترین سهم تولید ناخالص ملی

برآوردهای اقتصادی از سهم ارزش افزوده تاثیرگذار در تولید ناخالص داخلی جهانی بیانگر آن است که طی سال 2014 میلادی بخش خدمات بزرگ‌ترین سهم را با رقمی حدود 66 درصد به خود اختصاص داده و صنعت در رتبه دوم با سهمی معادل 29/5 درصد قرار گرفته است. این درحالی است که سهم بخش کشاورزی طی چهار سال گذشته نزولی بوده و تنها توانسته در پایان دوره بررسی به رقمی معادل 10/1 درصد از تولید ناخالص جهان دست یابد.

نکته قابل توجه درباره کشورهای اسلامی نیز تشابه شرایط بخش کشاورزی با دیگر کشورهاست به صورتی که سهم 11/8 درصدی آن از تولید ناخالص این کشورها در سال 2014 میلادی به عددی حدود 10/7 رسید ولی در بخش خدمات کشورهای اسلامی سهمی معادل 48/8 درصد و در بخش صنعت نیز این کشورها توانستند به رقمی 41/1 درصد دست یابند.

صادرات کشورهای OIC از سال 1991 تا 2014 میلادی

نزولی شدن همزمان بدهی‌ها و ذخایر خارجی کشورهای اسلامی

در بررسی‌های اقتصادی یک منطقه توجه به میزان بدهی‌های خارجی و همچنین میزان ذخایر خارجی آن می‌تواند تصویری دقیق‌تر و واقعی‌تر از امتیازهای اقتصادی آن در اختیار تحلیلگران و سرمایه‌گذاران قرار دهد که کشورهای اسلامی در این زمینه شاخص‌های قابل توجهی را ثبت کرده‌اند.

مجموع بدهی‌های کشورهای اسلامی روند روبه رشدی نشان می‌دهد به‌صورتی که در پایان سال 2014 میلادی 1/5 تریلیون دلار بدهی برای این کشورها ثبت شده و براساس آن متوسط بدهی آنها نسبت به تولید ناخالص اعضای سازمان همکاری‌های اسلامی به 22درصد رسید. اما نکته قابل توجه در این زمینه میزان کاهش بدهی‌های خارجی کشورهای یاد شده نسبت به تولید ناخالصشان در مقابل کشورهای غیراسلامی درحال توسعه است به صورتی که این عدد از 28/8 درصد در سال 2014، به رقمی معادل 28/2 درصد در شرایط فعلی، کاهش یافته است.

در همین حال نگاهی گذرا به مجموع ذخایر خارجی کشورها که از آن به عنوان وسیله‌ای برای حفاظت از اقتصاد دربرابر نوسان‌های مقطعی یاد می‌شود، بیانگر آن است که در سال 2015 میلادی مجموع ذخایر خارجی جهان 10/6 ‌تریلیون دلار بوده که 1/5 تریلیون دلار آن مربوط به کشورهای اسلامی است، به این ترتیب اگر بخواهیم درصد مجموع ذخایر کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی را در مقابل کشورهای درحال توسعه بررسی کنیم، شاهد نزولی شدن آن از رقم 23/6 درصد در سال 2013 به 21/7 درصد در سال 2015میلادی هستیم.

تولید ناخالص داخلی (میلیارد دلار)

اندونزی

936.955

ترکیه

751.186

عربستان سعودی

618.274

نیجریه

537.966

جمهوری اسلامی ایران

386.12

مصر

330

امارات متحده عربی

325.135

مالزی

309.262

پاکستان

269

بنگلادش

226.257

قطر

170.86

الجزایر

165.974

عراق

148.411

قزاقستان

116.151

مراکش

108.096

کویت

106.212

سودان

93.729

اتیوپی

67.435

ازبکستان

61.649

لبنان

52.797

عمان

51.679

تونس

43.989

اردن

39.795

لیبی

39.315

یمن

37.308

ترکمنستان

35.398

جمهوری آذربایجان

35.141

ساحل عاج

34.668

کامرون

30.296

بحرین

30.079

اوگاندا

24.995

افغانستان

17.275

سنگال

14.572

مالی

14.198

گابن

14.166

موزامبیک

12.505

آلبانی

12.269

بورکینافاسو

11.872

چاد

10.096

برونئی

9.097

بنین

9.062

نیجر

7.51

گینه

6.569

تاجیکستان

6.245

جمهوری قرقیزستان

6.03

اریتره

5.352

موریتانی

4.541

توگو

4.405

سیرالئون

4.095

گویان

3.335

مالدیو

3.282

سودان جنوبی

3.074

جیبوتی

1.903

گینه بیسائو

1.136

گامبیا

0.886

کومور

0.609

منبع: صندوق بین‌المللی پول

عماد عزتی

اقتصاد

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها