ضرورت پالایش محتوای فضای مجازی

چنانچه برای مثال می‌توان به طور قطع و یقین گفت هیچ پدیده ای نیست که در طول تاریخ تا پایان به همان صورتی بوده باشد که در آغاز بوده است. در دوره فرهنگ الکترونیک (الکترونیک کالچر) که امروز بیشتر تحت عنوان پدیده های نوین مخابراتی از آن یاد می شود که اینترنت قسمتی از این فرهنگ الکترونیک به شمار می آید، براساس تعریف یاد شده دارای محاسن و در عین حال شامل معایبی نیز هست. محاسن این پدیده در این است که نیازهای آنی و عاجل طالبان آگاهی را برطرف می سازد. یعنی کاربر اینترنت می تواند برای مثال سرعت فضانورد کاوشگری مثل کاسینی را که بتازگی پس از گذشت 20 سال با سرعت 112 هزار کیلومتر بر ساعت به سوی سیاره کیوان (زحل) طی طریق کرد در یک چشم برهم زنی با مراجعه به موتورهای جست‌وجوی اینترنتی به آسانی بیابد. ولی کسب چنین اطلاعاتی تا پیش از پدید آمدن اینترنت نیاز به روزها صرف وقت داشت. از این رو این پدیده نوین خدمتی به پویندگان طریق دانش و معرفت کرده است. اما به رغم چنین هنرهایی که در مراجعه به اینترنت هست، بری از عیب هم نیست. بزرگ ترین ایراد کسب اطلاعات از اینترنت برای نسل کنونی که باید او را نسل اینترنت نامید، این است که ذهن جوانان را از پویایی و جست‌وجوی عمیق و دقیق بازمی دارد. زیرا کسب این اطلاعات در چشم برهم زدنی خاطر مراجعه کنندگانی را که تعمق و اطلاعات کافی از آن موضوع ندارند اقناع می کند و در نتیجه اکثر کاربران اطلاعات نه چندان موثق را به عنوان تحقیقات قابل قبول در ذهن خود جای می دهند. دیگر آن‌که این پدیده به قول حافظ به عرصه «هر که خواهد گو بیا و هر چه خواهد گو بگو» بدل شده است و در نتیجه فضای مجازی به بازار آشفته ای تبدیل شده که پرداختن به در صد قابل توجهی از مطالب آن چیزی جز اتلاف وقت نیست و از همین اتلاف وقت است که برخی از جامعه شناسان و مربیان تعلیم و تربیت نه در دنیای شرق بلکه در مغرب زمین نیز به این نتیجه رسیده اند که باید برای این پدیده راهی به منظور پالایش یافت تا بتوان گفت که به معنای واقعی سودمندخواهد بود.

دکتر محمد بقایی ماکان

نویسنده و پژوهشگر