ضد و نقیض واردات تجهیزات در صنعت نفت

به گزارش جام‌جم، وجود دلالان در هر حوزه‌ای بحثی تازه نیست و برخی تولیدکنندگان نسبت به این موضوع اعتراض دارند و معتقدند رانت واردات قدرت بالاتری دارد به طوری که سیاستگذاران را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

جلوگیری از واردات کالاهای دارای مشابه داخلی، یکی از راهکارهای کلیدی حمایت واقعی از تولید داخل و رونق آن محسوب می‌شود و دولت‌های اخیر مصوبات متعددی در این زمینه داشته‌اند و بارها رهبر معظم انقلاب هم بر این موضوع تاکید کرده‌اند. با این وجود، در صحنه عمل همچنان این مصوبات دولت دور زده می‌شود و واردات کالاهای مشابه داخلی در بخش‌های مختلف ادامه دارد.

یکی از کالاهای پرمصرف در صنعت نفت کشور که توانایی زیادی برای تولید آن در داخل کشور هم ایجاد شده است و از دیدگاه وزارت نفت جزو ده قلم کالای استراتژیک این صنعت محسوب می‌شود، «شیرهای کنترلی» هستند. در تولید این کالای استراتژیک، بعضی از شرکت‌های داخلی با اتکا به دانش و توان متخصصان کشور اقدامات قابل اعتنا و مهمی انجام داده‌اند. به عنوان مثال توانمندی‌های یکی از شرکت‌های داخلی تولیدکننده انواع شیرآلات کنترلی و ابزار دقیق که در لیست سازندگان داخلی وزارت نفت قرار دارد، آنقدر بالاست که به تأیید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رسیده و دارای نشان «دانش بنیان» است. این شرکت داخلی باتوجه به کیفیت بالای محصولاتش، نقش مهمی در تولید شیرآلات کنترلی بسیاری از پروژه‌های ملی داشته است. چنان که به‌عنوان مثال، تولید و نصب بیش از 5000 عدد شیر کنترلی در فازهای 6 تا 8و 12 تا 24 پارس جنوبی در کارنامه این شرکت دیده می‌شود. واحد تحقیق و توسعه این شرکت داخلی شامل نخبگان علمی و فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های شریف، امیرکبیر و تهران بوده که توانسته‌اند دانش و فناوری تولید شیرآلات کنترلی و ابزار دقیق را طی پنج سال اخیر بومی‌سازی کنند.

با توجه به سوابق متعدد این شرکت داخلی و دانش‌بنیان در زمینه ساخت شیر کنترلی، این تولیدکننده داخلی به مدیران پروژه پالایشگاه گاز بیدبلند 2 معرفی شده و پیشنهادهای فنی خود را به شرکت پیمانکار که کنسرسیوم دو شرکت خصوصی مشهور با نام‌های «س» و «ج» است، ارائه کرده است. با این حال، شرکت‌های مذکور به دلایل نامعلومی از ادامه مکاتبات با این تولیدکننده داخلی خودداری کردند و پس از مدتی مشخص شد در حال خرید و وارد کردن شیرآلات کنترلی پروژه مذکور از کشور آلمان به واسطه شرکت‌های فرانسوی هستند.

زور زیاد دلالان

در حالی شاهد واردات کالاهای مشابه داخلی در پروژه پالایشگاه گاز بیدبلند 2 با چند برابر قیمت تولیدات داخلی هستیم که منابع لازم برای احداث این پالایشگاه از طریق منابع داخلی و به واسطه بانک سپه تأمین می‌شود و سازندگان این پالایشگاه مکلف به خرید داخلی هستند. با این حال، شرکت‌های پیمانکار این پالایشگاه که نماینده شرکت پالایش گاز بیدبلند
خلیج فارس برای احداث این پالایشگاه هستند، با تاکید بر این که خصوصی هستند، اعلام می‌کنند الزامی برای استفاده از توانمندی‌های داخلی ندارند. همچنین آنها ادعا دارند بخشی از تأمین منابع مالی این پروژه از طریق یک خط اعتباری یوزانس خارجی صورت می‌گیرد. این در حالی است که در هر صورت این پروژه عملا متعلق به دولت و شرکت‌های شبه‌دولتی است و خصوصی یا دولتی بودن پیمانکار ارتباطی با اجرای قانون حداکثر استفاده از توان داخل ندارد.

محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم در حاشیه نامه مورخ 19 اردیبهشت یکی دیگر از شرکت‌های ایرانی درباره عدم استفاده از توان داخلی در زمینه تأمین شیرآلات پالایشگاه بید بلند 2 خطاب به نژاد سلیم، مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به عنوان کارفرمای این پروژه نوشته بود: با سلام و با توجه به تاکید رهبر معظم انقلاب بر حمایت از تولیدات داخلی، با هر گونه خرید خارجی شیرآلات طرح پالایشگاه گاز بیدبلند 2 مخالفیم و اجازه واردات داده نخواهد شد. لطفا دستور فرمایید از سازندگان داخلی خریداری شود.

پیگیری خبرنگار جام‌جم از شرکت هلدینگ خلیج فارس نشان داد نژاد سلیم به توان داخلی اهمیت زیادی می‌دهد و روی این موضوع تاکید فراوانی دارد.

با وجود این، همچنان خبری از استفاده از توانمندی‌های آن شرکت داخلی و
دانش بنیان برای تأمین شیرهای کنترلی پروژه پالایشگاه گاز بیدبلند 2 نیست و اخبار موجود حاکی از نهایی شدن قرارداد شرکت پیمانکار این پروژه با شرکت‌های دلال فرانسوی در این زمینه است.

از توان داخلی بهره می‌بریم

محمود امین نژاد، مدیرعامل شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس (پالایشگاه گاز بید بلند 2) در گفت‌وگو با خبرنگار جام‌جم گفت: طبق قانون ما باید نزدیک 59 درصد از توان داخلی بهره ببریم که اقدامات شرکت پالایش گاز خلیج فارس بیش از این رقم است.

وی با اطمینان از رویه فعالیت شرکتی که مدیرعاملیت آن را در اختیار دارد، گفت: هر شرکتی که بتواند استانداردها را رعایت کند و در مدت زمان معین کالا را تحویل دهد،ما خریدار محصولات هستیم. اما در برخی موارد پروژه‌های ملی معطل یک کالا می‌مانند که ما مجبور به واردات هستیم و نمی‌توانیم پروژه‌های بزرگ را برای معطلی کارخانه‌های تولیدی متوقف کنیم. اگر تولیدکنندگان استانداردها و مدت زمان را رعایت کنند، ما خریدار محصولات آنها هستیم.