لزوم کیفیت گرا بودن در ترویج فرهنگ وقف

نخست آن که وقف به افراد طبقه بالا اختصاص ندارد. در هر سطح و در هر حالی که باشیم می‌توانیم وقف انجام دهیم. کافی است بخواهیم. این نکته از آنجا ضرورت پیدا می‌کند که هرگز نباید منتظر ماند تا دیگری برای رفع مشکلات جامعه قدمی بردارد. شاید گره بعضی مشکلات به دست خود ما باز شود.

دوم این که وقف فقط ساختن مدرسه و مسجد و بیمارستان نیست. بلکه نمونه‌های بسیاری از جنبه‌های مختلف آن در جامعه وجود دارد. هر شخصی بر اساس توانایی و انگیزه‌اش می‌تواند یک مورد خاص را انتخاب کرده و در جاهایی که کمبودی را احساس می‌کند، مال یا چیز دیگری را وقف کند.

سوم، هر شخصی با وقف کردن می‌تواند در جاهایی که به دلایل مختلف از دید مسئولان برای یاری رساندن مغفول مانده، سهیم شده و باری از دوش جامعه برداشته و در خیر عمومی شریک شود.

حجت‌الاسلام علی سرلک، استاد حوزه و دانشگاه به جام‌جم می‌گوید: از آنجا که تلاش انسان‌ها برای جاودانه ماندن بوده و یکی از مصداق‌های بارز آن مساله وقف است، گرایش به این موضوع طبیعی خواهد بود. اضافه بر این، وقف یک امر جاری است، متوقف نیست. یعنی، برکات این عمل در زندگی شخص واقف تا ابد وجود دارد. نکته ظریف‌تر آن که، خداوند متعال با مساله وقف در واقع به همه انسان‌ها از اقشار مختلف نظر کرده است.

به این معنا که، وقف متعلق به طبقه خاصی از جامعه نیست. بسیاری از موقوفات وجود دارند که گرچه ظاهری محدود و کوچک دارند، اما با یک نگاه ابدیت‌گرا و بزرگ می‌توان آنها را به مرحله اجرا درآورد. لذا همه آحاد جامعه می‌توانند از ظرفیت بزرگ وقف و چشمه جوشان جاری شدن و جاودانگی استفاده کنند. از طرفی، با پیچیده‌تر شده مدنیت نیازهای جامعه متنوع‌تر شده است. هر شخصی می‌تواند براساس توانایی‌اش از ظرفیت وقف برای رفع مشکلات جامعه‌ بهره ببرد.

در این مسیر مهم آن است که نیازهای جامعه را بدرستی بشناسیم. بعلاوه، اگر فرهنگ وقف مردمی شود یعنی وقف در میان مردم و جامعه تثبیت و ماندگار شود و ریشه بدواند، تأثیرهای چشمگیری در پی خواهد داشت. ذکر این مورد از آنجا مهم است که گرچه سازمانی با نام اوقاف وجود دارد، ولی مردم به‌ هیچ ‌وجه نباید احساس کنند چنین سازمانی هست و آنها هیچ تکلیفی در این زمینه ندارند. البته این تنها یکی از وظایف این سازمان است که به نوع ارتباطش با متن جامعه توجه ویژه‌ای داشته باشد. وظیفه مهم دیگر این سازمان می‌تواند ترویج موقوفات خُرد در سطح جامعه باشد. دست گذاشتن روی کمیت‌های به‌ظاهر کوچک مولد یک کیفیت بزرگ خواهد بود. معنایش آن است که مردم سعی کنند کمیت‌گرا نباشند بلکه کیفیت‌گرا باشند. برای نمونه نیاز به ازدواج در جامعه ما یک نیاز بسیار حیاتی و مهم است. به همین سبب گروهی از واقفان محترم می‌توانند سالن‌هایی را برای جشن‌های عروسی رایگان وقف کنند، عده‌ای دیگر می‌توانند ماشین‌هایی به‌عنوان ماشین عروس وقف کنند، برخی می‌توانند برای سال‌های نخست ازدواج جوانان مسکن‌هایی را وقف کنند و مسائلی از این دست.