دوران طلایی باروری را دریابید

متاسفانه تعویق زمان بارداری گاهی تا اواخر دوران باروری تداوم می‌یابد و بر اثر آن سال‌های طلایی باروری خانم سپری می‌شود بدون این که اقدامی برای بارداری صورت گرفته باشد و حتی زوجین فرصتی پیدا نمی‌کنند بفهمند قدرت باروری‌شان چقدر است.

حتی به گفته دکتر آمنه لاهوتی، متخصص زنان و زایمان این روزها به طور مکرر مشاهده می‌شود زن وشوهری که در سنین 30 ـ 25 سال از دواج کرده‌اند با این هدف که ابتدا زندگی خود را تثبیت کنند و بعد فرزند بیاورند، این اقدام را حتی تا حوالی 40 سالگی به تعویق می‌اندازند و وقتی به پزشک مراجعه می‌کنند و متوجه کاهش شدید شانس باروری می‌شوند که در بسیاری موارد، هیچ راهی برای جبران سال‌های از دست رفته نیست.

این متخصص نازایی با اشاره به خطر بروز ناهنجاری‌های جنینی در بارداری‌های بالای 35سال می‌افزاید: در سنین بالای 35 جدا از این که میزان باروری کم می‌شود، میزان اختلالات کروموزومی تخمک و ناهنجاری‌های جنینی منجر به سقط نیز بیشتر می‌شود. به همین دلیل حتی اگر بارداری در سن بالا اتفاق بیفتد احتمال سقط جنین به علت اختلالات کروموزومی بیشتر از سنین پایین است. به همین میزان نسبت تولد فرزند نیز کاهش می‌یابد.

کاهش احتمال بارداری پس از 40 سالگی

بهترین سن باروری برای یک زن، 25 تا 30 سالگی است.

دکتر لاهوتی با تاکید بر این که باروری خانم‌ها در حدود 20 سالگی به بعد افزایش می‌یابد وحوالی 25 سالگی به اوج خود می‌رسد، می‌گوید: از 30 سالگی به بعد میزان باروری کاهش می‌یابد و از 35 سال با شیب تندتری این میزان کم می‌شود. به طوری که بعد از 40 و بخصوص 42 سالگی میزان باروری چه به صورت خودبه‌خود و چه با روش‌های کمک باروری بشدت کاهش می‌یابد. با این حساب حاملگی در سن بالای 40 و بخصوص 44 نادر است، هرچند غیرممکن نیست.

افزایش خطر سقط جنین

جدا شدن زودرس جفت و جفت سرراهی یعنی جفتی که در دهانه رحم قرار گرفته از عوارضی است که سلامت بارداری زنان را در سنین بالا تهدید می‌کند. البته این موارد به دلیل بیماری‌های مزمن مادر اتفاق می‌افتد. حتی افزایش احتمال سقط خود به خود در مادران مسن، معمولا به بیماری‌های زمینه‌ای مادر مثل دیابت یا ناهنجاری‌های ژنتیک جنین نسبت داده می‌شود.

این متخصص زنان با بیان مطالب فوق تاکید می‌کند: ناگفته نماند احتمال بروز بیماری‌های مزمن در مادر مثل بیماری دیابت، افزایش فشارخون، بیماری‌های قلبی و مشکلات مفصلی نیز با افزایش سن مادر افزایش می‌یابد که هریک از بیماری‌ها به نوبه خود می‌تواند بارداری را با خطراتی مواجه و سلامت مادر و جنین را تهدید کند.

سن؛ مهم‌ترین عامل حفظ سلامت بارداری

سن خانم‌ها در میان همه عواملی که برای باروری تخمک وجود دارد مهم‌ترین عامل و تنها فاکتوری است که می‌تواند تمام عوامل دیگر را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال در دوخانم با شرایط یکسان که فقط از لحاظ سن باهم تفاوت دارند در خانمی که سن بالاتری دارد میزان باروری بشدت افت می‌کند و هیچ راهی برای بازگرداندن کیفیت تخمک به وضعیت قبلی وجود ندارد.

دکتر لاهوتی در این باره آمار جالبی ارائه می‌کند: در افرادی که زن و مرد مشکل بارداری ندارند، شانس بارداری موفق در هر ماه فقط 30 درصد است، درحالی که شانس بارداری طبیعی در خانم‌های بالای 40 سال کمتر از 7 درصد، در 42 ساله‌ها 5 درصد و در 44 ساله‌ها فقط 2 درصد است.

وی توصیه می‌کند: زوجین پس از ازدواج در اولین فرصت ممکن اقدام به بارداری کنند و حداقل اولین فرزند خود را به دنیا بیاورند. چون تا قبل از وقوع بارداری بی‌هیچ وسیله‌ای نمی‌توان ثابت کرد آیا زوجین کاملا سالم‌اند و صاحب فرزند خواهند شد یا خیر. چه بسا در مواردی همه فاکتورهای مورد بررسی سالم است، اما باز هم بارداری اتفاق نمی‌افتد. مسلما اگر این موارد زود‌تر تشخیص داده شوند درمانشان هم زود‌تر صورت خواهد گرفت. در صورتی که اگر سن خانم بالا رفته باشد، بجز مشکل اصلی، سن خانم هم به مشکلات اضافه می‌شود وکیفیت تخمک را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

بارداری را به تعویق نیندازید

توجه داشته باشید آنچه گفته شد هرگز به این معنی نیست که بارداری در سن بالا غیر ممکن است. خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی، عوارض بارداری در سنین بالا به نسبت گذشته کمتر و سلامت عمومی مادران بیشتر شده است و زنان سنین بالاهم می‌توانند صاحب فرزند شوند و بارداری بدون مشکلی داشته باشند. هدف این است که دوران طلایی باروری خانم‌ها یاد‌آوری شده و به اقدام برای بارداری در سنین پایین‌تر تاکید شود تا فرزند‌آوری که در سنین پایین‌تر براحتی قابل دسترسی است در سنین بالا کم نشود وزوجین در زمان مناسب بتوانند صاحب فرزند شوند.

خطر بروز سندرم داون را جدی بگیرید

ناهنجاری‌های ژنتیک یکی از عوارض جدی بارداری درسن بالای 35 سال است که بخصوص در سنین بعد از 35سالگی نیز افزایش می‌یابد. به طوری که در بارداری‌های بالای 35سالگی از هر 132 تولد ممکن است یک نوزاد مبتلا به سندرم داون به دنیا بیاید.

جالب آن که در 36سالگی این میزان به یک مورد از هر 105 تولد می‌رسد و این روند با افزایش هر سال از سن ادامه دارد، به طوری که در40 سالگی مادر، احتمال بروز سندرم داون، یک مورد از هر 40 تولد است.

مجبورید به سزارین تن دهید!

یکی از عوارض بارداری در سنین بالا، افزایش احتمال زایمان به شیوه سزارین است. چرا که در سنین بالای 35سال، بافت‌های مادر توانایی و قابلیت ارتجاعی لازم را برای انجام زایمان طبیعی بدون عارضه ندارد و هم این که شانس بارداری بدون عارضه بعدی به دلیل سن بالای مادر کم است و در نتیجه پزشک متخصص و مادر ترجیح می‌دهند عمل سزارین را انتخاب کنند.

احتمال این که یک زن باردار بالای 40 سال مجبور به سزارین شود، دو برابر زنان باردار زیر این سن است، زیرا دربیشتر موارد به دلیل دیابت بارداری، انجام زایمان طبیعی سخت می‌شود. گاهی نیز به دلیل پرفشاری خون، جنین ضعیف‌تر و کوچک‌تر از آن است که بخواهد به طور طبیعی متولد شود. همچنین در زنان بالای 40 سال، احتمال خونریزی شدید به دلیل جمع شدن سخت‌تر فیبرهای رحمی پس از زایمان بیشتر است.

پونه شیرازی - دانش و سلامت