کودتای ناموفق گروهی از نظامیان ارتش ترکیه در شب پانزدهم جولای یک بار دیگر موضوع گروه خدمت و یا گروه گولن به رهبری فتح‌الله گولن را در ترکیه سر زبان‌ها انداخته انگشت اتهام براندازی به سمت این گروه نشانه رفته است.
کد خبر: ۹۲۵۲۷۸

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه که از 17 دسامبر 2015 علیه این گروه مبارزه‌ای را آغاز نموده این بار در پی کودتای نافرجام، جنگ گسترده‌ای را در سطح کشور علیه آنان دنبال کرده و با بهانه قرار دادن این کودتا به دستگیری و پاکسازی وسیع در ارتش، قوه قضاییه، آموزش و پرورش، نیروهای انتظامی و ادارات دولتی دست زده که در تاریخ ترکیه بی‌سابقه است.

محرمی که مجرم شد

دولت حزب عدالت و توسعه و اردوغان در این کودتا بطور مستقیم گروه فتح‌الله گولن و به طبع آن آمریکا و سازمان‌های جاسوسی سیا و موساد را متهم می‌سازند، اما جالب است که گروه گولن در اوایل تشکیل دولت عدالت و توسعه یکی از مدافعان و حامیان اصلی دولت بوده و همکاری نزدیک در پیشبرد اهداف دولت اردوغان داشته است. دلیل این کار نیز حمایت این گروه از کودتای پست مدرن در 28 فوریه 1997 علیه دولت آقای اربکان، رهبر حزب سلامت ملی بود. زیرا یکی از اهداف اربکان قطع نفوذ ناتو و آمریکا از ترکیه و پیگیری سیاست‌ها مستقل مبتنی بر اتحاد کشورهای اسلامی بود که این نیز خوشایند آمریکا نبوده و به پیروی از آمریکا گروه خدمت به رهبری فتح‌الله گولن نیز در برابر آن قرار داشتند که این موضوع باعث حمایت گولنیست‌ها از کودتای پست مدرن 1997 شده و پس از پیروزی حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان که از گروه اربکان منشعب گشته با دولت جدید همکاری وسیع و گسترده‌ای را آغاز کردند.

پشت پرده کودتا

اما کودتای نافرجام اخیر، برای براندازی دولت منتخب مردم در ترکیه اولین کودتا نبوده و به احتمال زیاد با تداوم شرایط و سیستم موجود آخرین کودتا نیز نخواهد بود. کما این‌که هم اکنون دولتمردان ترکیه نیز با اعلام وضع اضطراری اعلام می‌کنند که خطر کودتای مجدد وجود دارد. تاریخ کودتا در ترکیه که تاکنون 5 کودتا را پشت‌سر گذاشته، همراه با تاریخ حضور ناتو در این کشور است. زیرا ترکیه سال 1952 به عضویت ناتو در آمده و اجازه داد نظامیان آمریکا و سایر کشورهای عضو ناتو در ترکیه حضور داشته باشند و سال 1954 نیز حزب دموکرات به رهبری عدنان مندرس با آرای بیش‌از 58 درصد مجددا بقدرت رسید و دست به اصلاحات در امور کشور زد که خوشایند نظامیان حامی ناتو و آمریکا نبوده و اولین کودتای خود علیه دولت منتخب مردم عدنان مندرس در سال 1960 صورت گرفت و بعد از آن تاریخ ارتش ترکیه با حمایت و هدایت ناتو و آمریکا هر ده سال یک بار علیه دولت‌های منتخب مردم اقدام به انجام کودتا کرده و دولت‌های را سرنگون ساخته‌اند. براساس قراین موجود در پشت کودتای نافرجام عوامل گروه گولن نیز به احتمال زیاد سازمان سیا و ناتو قرار داشته و در جلسه اخیر رهبران ناتو در ورشو پاره‌ای از اقدامات دولت اردوغان خوشایند آمریکا نیامده و در مورد تغییر رویه و همخوانی با سیاست‌های کلی ناتو به ترکیه هشدار داده شده بود. از آن جمله نزدیکی مجدد ترکیه به روسیه و عادی سازی روابط خود با مسکو و نیز اعلان نزدیکی به سوریه و عراق باعث اعتراض آمریکا شده بود. همچنین طبق افشاهای صورت گرفته قرار بوده در جلسه شورای عالی ارتش که قرار است در ماه آگوست برگزار شود تمامی عوامل منسوب به گروه گولن تصفیه گردند که افشای این موضوع باعث احساس خطر این گروه شده و کارشناسان اعتقاد دارند این گروه دست به کودتای زود رس زده تا اجازه ندهند دولت برای پاکسازی کامل آنان اقدامی انجام دهد.

غفلت کودتاچیان از نقش مردم

اما برای اولین بار یک ملت برای دفاع از دموکراسی و انتخاب خود دست به کار شده و برای مقابله با کودتاگران به صحنه آمده‌اند. اما کودتاگران حضور مردم را حساب نکرده بودند. اکنون برای مردم ترکیه محرز شده که این ناتو و آمریکا بود که از طریق پایگاه انجیرلیک سلاح و مهمات در اختیار کودتاگران قرار داده بودند و برای همین نیز در اولین ساعت کودتا به بستن پایگاه انجیرلیک اقدام کردند. بنابراین خواست مردم ترکیه قطع دست ناتو و عوامل آن از خاک ترکیه است و این اراده روزبه‌روز در حال افزایش است و اکنون بر دولتمردان است که برای تضمین آینده کشور تن به خواست مردم خود داده و در کنار تصفیه عوامل داخلی همزمان دست توطئه‌گران و کودتاگران خارجی را به طور کامل قطع نمایند. خود آقای اردوغان رئیس‌جمهور اعتراف دارد که عوامل بحران در روابط ترکیه و روسیه و سرنگونی هواپیمای جنگی روسی به احتمال زیاد همین کودتاگران و حامیان اصلی آنان بوده و دوست ندارند تا ترکیه روابط دوستانه خود را با کشورهای همجوار، همسایه و اسلامی را گسترش دهد.

حرکت اخیر مردم ترکیه در مقابله با کودتا در عین حال دارای خصوصیاتی بود که نشانگر تاثیر انقلاب اسلامی ایران در رفتار مردم ترکیه و منطقه دارد. مردم در ساعت اولیه آغاز کودتا با پوشیدن کفن یا پرچم‌های ترکیه در صحنه حضور داشته و همسان مردم ایران در دوران انقلاب با سردادن شعار الله‌اکبر علیه آمریکا و دیگر کشورهای تروریست پرور شعار دادند. نقطه بارز مشترک مردم ترکیه و ایران در مبارزات خود معرفی آمریکا به عنوان دشمن اصلی بوده که به‌ نظر می‌رسد به‌طور جدی این وجه شباهت افزایش می‌یابد.

مالک کایا - کارشناس مسائل ترکیه

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها