سـرد و محافظه‌کارانه

به گزارش خبرنگار جام‌جم، در حالی که همگان انتظار داشتند با اعلام نتیجه مذاکرات، قیمت سکه و ارز بسرعت و به طور انفجاری سقوط کند، این اتفاق نیفتاد و حتی قیمت این دو کالا که در روزهای اخیر کاهش یافته بود با اعلام نتیجه مذاکرات معکوس شد و افزایش قیمت یافت.

وضعیت بورس نیز همین گونه بود. با وجود این‌که شاخص کل بورس افزایش یافت، اما این افزایش هم درحد انتظار نبود به طوری که رشد 239 واحدی روز دوشنبه با رشد حدود 1500واحدی یکشنبه هفته جاری قابل مقایسه نبود.

در نتیجه حتی می‌توان واکنش بازار را به اعلام بیانیه دیروز، سرد، احتیاط‌آمیز و محافظه‌کارانه توصیف کرد؛ زیرا ظاهرا برداشت اقتصاد ایران این بوده که اعلام بیانیه مشترک دیروز برای اجرایی شدن به راهی طولانی نیاز دارد و فعلا اتفاق خاصی در این میان نخواهد افتاد.

ظاهرا نظر کارشناسان اقتصادی نیز همین است و آنان نیز معتقدند تا اثر اجرای بیانیه قرائت شده دیروز مشخص نشود نمی‌توان به تاثیر عملی آن در اقتصاد ایران امید بست.

بورس و طلا روی نوار صعودی

با پایان یافتن مذاکرات هسته‌ای و قرائت بیانیه مشترک، بسیاری از سهامداران منتظر بودند تا شاخص کل بورس در عددها و رکورد‌های بالاتری، رنگ سبز به خود بگیرد، اما این شاخص تنها 239 واحد رشد داشت و به 69 هزار و 433 واحد رسید.

این در حالی است که یکشنبه هفته جاری شاخص کل بورس حدود 1500 واحد افزایش یافته بود و خیلی‌ها انتظار داشتند رشد بورس در همان حد و اندازه‌ها باشد که این اتفاق نیفتاد.

در همین حال قیمت طلا و سکه نیز دیروز نسبت به روز دوشنبه هفته جاری به جای کاهش و برخلاف تصورها، روند صعودی را طی کرد، به طوری که سکه تمام بهار آزادی از 872 هزار تومان به 895 هزار تومان رسید.

نیم سکه نیز از 458 هزار تومان به 463 هزار تومان رسید که افزایش 5000 تومانی را نشان می‌دهد. ربع سکه هم با رشد 5000 تومانی به 263 هزار تومان رسید.

سکه گرمی در بازار آزاد هم با قیمت 167 هزار تومان بدون تغییر قیمتی مورد معامله قرار گرفت. هر گرم طلای 18 عیار با قیمت 90 هزار و 900 تومان در بازار به فروش رسید که رشد حدود 1700 تومانی را به دنبال داشت.این در حالی بود که قیمت سکه در ده روز اخیر و پیش از قرائت بیانیه دیروز کاهشی بود.

رشد قیمت ارزها؛ برخلاف تصور

همچنین قیمت دلار نیز دیروز با تغییرات افزایشی همراه بود. بر این اساس دلار در بازار آزاد با قیمت 3232 تومان مورد معامله قرار گرفت و یورو نیز در بازار با قیمت 3580 تومان عرضه شد.

به این ترتیب دلار 19 تومان نسبت به روز دوشنبه افزایش داشت و یورو بدون تغییر ماند. این در حالی بود که همگان در انتظار کاهش انفجاری قیمت ارز بودند و بخشی از این کاهش هم ساعاتی قبل از اعلام بیانیه مشترک اتفاق افتاد، اما بازار بلافاصله پس از قرائت بیانیه روند افزایشی در پیش گرفت و تا ساعات پایانی معاملات این روند ادامه یافت.

برخی فعالان بازار دلیل این امر را افزایش تقاضا در بازار طلا و سکه و ارز عنوان و اظهار کردند: زمانی که قیمت‌ها به کف خود می‌رسد افراد بیشتری تمایل دارند تا آن کالا را خریداری کنند و به نظر می‌رسد طلا و ارز هم به پایین‌ترین قیمت خود رسیده ‌بود و همین امر، افزایش تقاضا و رشد مجدد قیمت‌ها را باعث شد. در همین حال کارشناسان اقتصادی نیز می‌گویند باید در برخورد با تحولات سیاسی دیروز بااحتیاط برخورد کرد.

اقتصاد یک‌شبه تغییر نمی‌کند، زمان لازم است

در همین حال دکتر سیدحمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با جام‌جم اظهار کرد: بیانیه مشترکی که قرائت شد، در بهبود وضعیت اقتصادی و زیرساخت‌های پایدار بسیار موثر است، اما هیچ اتفاقی یک‌شبه نمی‌افتد و برای تغییرات مثبت نیاز به زمان داریم.

وی افزود: افزایش شاخص کل بورس در روزهای اخیر ناشی از تاثیر روانی مذاکرات است و امکان دارد این روند تا سه روز آینده ادامه داشته باشد. تاثیر قطعی و قابل تامل پایان مذاکرات در اقتصاد را بعد از اجرای سیاست‌های برنامه ششم توسعه و اجرای برنامه‌های دولت در شرایط بعد از تحریم شاهد خواهیم بود و همه این موضوعات در مدت کوتاه عملی نخواهد شد.

میرمعینی تصریح کرد: بعد از رفع عملی تحریم‌‌ها، دریچه جدیدی در اقتصاد باز می‌شود و بازار سرمایه نیز از این موضوع منتفع خواهد شد. ایران اکنون وارد دور جدیدی از مبادلات و مراودات اقتصادی با دنیا شده که تاثیر همین خبر می‌تواند برای بازار مفید باشد.

وی با اشاره به سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران افزود: بسیاری از سرمایه‌گذاران منتظر رفع تحریم‌ها برای ورود به بازارهای ایران بودند و لذا قرائت بیانیه مشترک دیروز برای آنها بسیار خوشایند است، اما بحث اصلی اینجاست که اگر برنامه‌ای در این زمینه نداشته باشیم، تولیدات کشور و به تبع آن بازار سرمایه رشد لازم را نخواهد کرد. هم‌اکنون عرضه‌هایی که در بازار سرمایه صورت می‌گیرد، از سوی حقوقی‌ها صورت می‌گیرد و مطمئنا این عرضه‌ها به‌دلیل کمبود نقدینگی است که ورود جریان تازه نقدی به بازار موتور محرک بورس را روشن خواهد کرد.

هزینه‌ها و قیمت‌ها کاهش می‌یابد

همچنین دکتر حسین راغفر، کارشناس ارشد مسائل اقتصادی درباره تاثیر پایان مذاکرات هسته‌ای بر اقتصاد ایران به جام‌جم گفت: تحولات سیاسی دیروز برای اقتصاد ایران مثبت خواهد بود و این موضوع دلیل روشنی دارد.

وی افزود: به نظر من، بسیاری از هزینه‌های معاملاتی که در اثر تحریم‌ها به وجود آمده بود و تولیدکنندگان برای تهیه برخی مواد اولیه مجبور بودند از کشورهای دیگر به عنوان واسطه استفاده کنند، از بین خواهد رفت و در نهایت کاهش هزینه‌ها و کاهش قیمت‌ها را شاهد خواهیم بود.

راغفر تصریح کرد: فعالان اقتصادی کشور نیاز دارند تا وارد بازارهای جهانی شوند و ورود به این بازار نشان‌دهنده‌ این موضوع خواهد بود که کیفیت محصولات داخلی به‌زعم رفع تحریم‌ها و همچنین کاهش هزینه‌های تولید افزایش یابد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: ورود سرمایه‌گذاران خارجی به ایران نباید بدون چارچوب و به‌صورت آزاد باشد؛ بلکه این ورود باید به همراه تکنولوژی و تولید ارزش افزوده برای کشور باشد.

آغاز خروج شرکت‌های ایرانی از فهرست تحریم‌های آمریکا

شرکت تایدواتر خاورمیانه به عنوان بزرگ‌ترین اپراتور بنادر ایران که از سال 91 تحت تحریم‌های خزانه‌داری دولت آمریکا قرار داشت، دیروز و با انتشار متن بیانیه مشترک ایران و کشورهای 1+5 از فهرست تحریم‌های آمریکا خارج شد.

با قرائت بیانیه مشترک ایران و کشورهای 1+5 امیدواری‌ها به خارج‌شدن فهرست شرکت‌های ایرانی از تحریم‌های بین‌المللی افزایش یافت و مشخص شد شرکت تایدواتر خاورمیانه همراه با تعداد زیادی از شرکت‌های کشتیرانی ایرانی از فهرست تحریم‌ها خارج شد.

بر این اساس از دیروز تحریم‌های مختلف اعمال شده علیه شرکت تایدواتر خاورمیانه رسما لغو شده و این شرکت مذاکرات جدی خود را با طرف‌های خارجی علنا آغاز خواهد کرد.

ایجاد شغل و کاهش تورم تاثیر مذاکرات را نشان می‌دهد

دکتر محمد طبیبیان، کارشناس ارشد اقتصادی درباره تاثیر بیانیه مذکور در اقتصاد به خبرنگار ما گفت: بیانیه مشترکی قرائت شده، اما هنوز اتفاقی را در اقتصاد ملی در کوتاه مدت شاهد نخواهیم بود و تا زمانی که در کشور شاهد ایجاد شغل، کاهش تورم و رفع تحریم‌های بانکی برای مبادلات تجاری نباشیم، نمی‌توانیم تحولات سیاسی را مثبت تلقی کنیم.

وی افزود: اکنون برخی افراد هستند که برای تجارت به کشورهای حاشیه ایران مانند دوبی رفتند و تجارت خود را از آن طریق انجام می‌دهند، اما اعمال تحریم‌ها علیه ایران و افراد ایرانی باعث می‌شد تا حساب این افراد بسته شود. حتی برخی دانشجویان که در کشورهای غربی مشغول تحصیل بودند به دلیل مسدود شدن حساب‌های بانکی نمی‌توانستند مبادلات پولی را براحتی انجام دهند و این موضوع برای ایران فشارآور است.

این کارشناس ارشد اقتصادی اظهار کرد: ما منتظر هستیم تا ببینیم این مشکلات چه زمانی رفع می‌شود. هر زمان که هر فرد معمولی و همچنین تجار بخش خصوصی بتوانند با دنیا معامله داشته باشند، می‌توانیم بگوییم تحریم‌ها برداشته شده و مذاکرات به ثمر رسیده است.

طبیبیان تصریح کرد: ارتباط با سرمایه‌گذاران خارجی که دارای فناوری هستند، برای کشور می‌تواند روند مثبتی را رقم بزند. اگر تنها با سرمایه‌گذارانی که در فکر سود هستند، ارتباط برقرار کنیم، شاهد از دست دادن منابع و متحمل شدن هزینه‌های گوناگون خواهیم بود. این‌که ما از رفع تحریم‌ها خوشحال باشیم و نفت بیشتری را بفروشیم، اصلا خوشایند نیست و باید همه پول‌های نفت را برای بهبود وضع اقتصادی کشور و ایجاد اشتغال هزینه کنیم.

گروه اقتصاد - روزنامه جام جم