کلاس ورزشی تابستانی، به چه قیمت؟

هر سال از نیمه خرداد که می‌گذرد، کلاس‌های ورزشی بسیاری در سطح شهرها تبلیغات گسترده‌ای راه می‌اندازند تا خانواده‌ها را برای ثبت نام فرزندانشان در این کلاس‌ها قانع کنند. کلاس‌های تابستانی والیبال، بسکتبال، فوتبال، مینی‌گلف، شنا، شطرنج، بدمینتون، اسکیت، کاراته، فوتسال، بولینگ، تنیس، اسکواش، ژیمناستیک و بسیاری دیگر از ورزش‌ها در این فصل از سال رونق زیادی دارند که می‌خواهند جای مدارس آموزش و پرورش را که خلأ برنامه‌های ورزشی در طول یک سال تحصیلی در آن دیده می‌شود، طی کمتر از سه ماه پر کنند.

این در شرایطی است که فعالیت بدنی منظم در تمام دوران زندگی، بویژه کودکی و نوجوانی اهمیت زیادی دارد و اثرات مفید آن را بر رشد جسمانی، فکری و روانی کودکان و نوجوانان نباید نادیده گرفت. اگر کلاس‌های ورزشی تابستانی با ارائه الگوی مناسبی که عوامل آمادگی جسمانی و حرکتی، ترکیب بدنی و میزان تغییرات انعطاف‌پذیری و تکنیکی اعضا در آن لحاظ شده باشد، ماه‌های گرم سال را پشت سر بگذارند و در ادامه فعالیت‌ها به بچه‌ها آموزش تخصصی بدهند، آن وقت می‌توان گفت هدفی که خانواده‌ها از فرستادن فرزندان خود به این کلاس‌ها دنبال می‌کنند، تامین شده است.

متاسفانه در سال‌های اخیر برخی تحقیقات میدانی نتایج اسفباری از تعدادی کلاس‌های ورزشی تابستانی ارائه کرده است که این موارد به خانواده‌ها یادآوری می‌کند در انتخاب کلاس‌ها برای فرزندان خود بیشتر دقت کنند. بر اساس یافته‌های آماری و نتایج به دست آمده، کلاس‌های ورزشی تابستانی‌ بدون الگوهای آموزشی تخصصی بر عوامل آمادگی جسمانی، حرکتی وترکیب‌ بدنی،همچنین رعایت سلسله مراتب آموزشی برای تکنیک فردی در رشته‌های مختلف، اثری ندارد که برای ساماندهی این کلاس‌ها باید چاره‌اندیشی شود. فاجعه زمانی است که کلاس‌های ورزشی تابستانی بدون در نظر گرفتن شرایط سنی و تقسیم‌بندی اعضا، آموزش‌های غیرتخصصی ارائه می‌دهند که این کار به بچه‌ها آسیب جدی می‌زند. در شرایطی که علم ورزش می‌گوید کودکان 7 تا 11 سال به تفکیک شرایط سنی باید در گروه‌های ویژه آموزش ببینند که در آن با کمک مربی فعالیت‌ها را اجرا کنند و برنامه‌های آنها بیشتر جنبه سرگرمی و تفریح داشته باشد، متاسفانه گاه دیده‌شده فشار تمرینی روی این گروه‌ها از حد مجاز بیشتر است و سبب آسیب جدی به آنها می‌شود. در مورد 12 تا 14 سال نیز کمبود فضاهای ورزشی، افراد مسئول در کلاس‌ها را وادار کرده برنامه‌ریزی برای این سنین را همزمان با سنین 7 تا 11 سال دنبال کنند که تفاوت فیزیولوژیکی در برخی از این کلاس‌ها کاملا مشهود بوده و نیازمند توجه و رسیدگی به این قبیل تخلفات است.

خوشبختانه در سال‌های اخیر کلاس‌های تابستانی فقط جنبه ورزشی ندارد زیرا بسیاری از مراکز با محوریت برنامه‌های ورزشی، دوره‌های آموزش در زمینه‌های دیگر از جمله کلاس‌های هنری راه انداخته‌اند.

در آگهی‌های تبلیغاتی این مراکز، آموزش تخصصی رشته‌های ورزشی همراه با تفریح، بازی و سرگرمی برای کودکان دیده می‌شود. مشاوره ورزشی تشخیص ناهنجاری‌های اسکلتی ـ عضلانی و تجویز حرکات اصلاحی در کنار مشاوره تغذیه، سرویس رفت و آمد، ناهار و کلاس‌های موسیقی از جمله مهم‌ترین بخش‌هایی هستند که در کنار شهریه‌ای مناسب و استثنایی(!) درتبلیغات این مراکز به چشم می‌خورد.

پول بی‌جهت نپردازید

خانواده‌های زیادی در رویارویی با حجم گزینه‌های کلاس‌های آموزشی تابستانی با تبلیغات گسترده که سرگرمی‌های داخل منزل مانند دنیای مجازی را هم باید به آنها افزود، در انتخاب کلاس‌ها و برنامه‌ریزی برای اوقات‌فراغت بچه‌ها سردرگم هستند که ادارات و نهادهای ذیربط باید پاسخگوی نیازهای خانواده‌ها در فرستادن فرزندان خود به این قبیل مراکز و کلاس‌های آموزشی تابستانی باشند. طبق اطلاع گروه ورزش جام‌جم از استان‌های مختلف، ادارات ورزش و جوانان در سراسر ایران متولی برنامه‌های ورزشی تابستانی هستند که در این زمینه تمهیدات لازم از ابتدای سال 1394 به کارگرفته شده است.

حسن میرزاآقابیگ، معاون ورزشی اداره ورزش و جوانان استان تهران درباره میزان پاسخگویی این اداره درخصوص تخلفات احتمالی برخی کلاس‌های ورزشی تابستانی می‌گوید: اداره ورزش و جوانان استان تهران نظارت دقیقی روی برنامه‌های ورزشی مدارس و کلاس‌های ورزشی تابستانی دارد و خانواده‌ها در صورت بروز هر گونه مشکلی می‌توانند با این اداره تماس بگیرند.

معاون ورزشی تهران در پاسخ به این پرسش جام‌جم که اصولا نحوه نظارت اداره ورزش و جوانان استان تهران در این کلاس‌ها به چه ترتیبی است، می‌گوید: ما علاوه بر بازرسان اداره ورزش و جوانان از تعدادی دانشجوی تربیت بدنی دعوت کرده‌ایم در نظارت از مدارس و کلاس‌های ورزشی به ما کمک کنند. این نیروها جذب اداره ورزش و جوانان شده و سرکشی به اماکن ورزشی را آغاز کرده‌اند. آنها به محض مشاهده مشکل یا تخلفی، بلافاصله آن را به اداره ورزش و جوانان گزارش می‌کنند.

یکی از آسیب‌های کلاس‌های ورزشی تابستانی، شهریه بالاست. در سال‌های گذشته مدیران کلاس‌ها در قبال تبلیغات و شهریه‌های گزافی که از خانواده‌ها دریافت می‌کردند، سرویس‌دهی مناسبی بویژه در زمینه آموزش تخصصی نداشتند، اما میرزا آقابیگ با اشاره به کنترل و نظارت بر قیمت‌ها می‌گوید: اداره ورزش و جوانان تهران قیمت مصوب را اعلام کرده است و مراکز ورزشی ملزم به رعایت این قیمت‌ها هستند. خانواده‌ها می‌توانند با تماس یا مراجعه به این اداره، فهرست قیمت‌ها را در رشته‌های ورزشی متعدد دریافت و از دادن شهریه‌های غیرمصوب خودداری کنند.

در قیمت مصوب توسط شورای نرخ‌گذاری، شهریه‌های مدارس ورزشی و کلاس‌های آموزشی در مناطق مختلف تهران یکسان نیست. به طور مثال کلاس‌های واقع در شمال شهر تهران گران‌تر از نقاط جنوبی است.

میرزاآقابیگ درباره این اختلاف قیمت توضیح می‌دهد: مبنای نرخ‌گذاری، نوع سرویس‌دهی و کیفیت مراکز ورزشی است. حتی باشگاه‌های جنوب تهران با داشتن امکانات مناسب، باید همان شهریه باشگاه با کیفیت شمال تهران را دریافت کنند. بنابراین هیچ تفاوتی بین شهریه باشگاه‌های مدرن شمال و جنوب تهران نیست؛ اما از آنجا که تعداد باشگاه‌های ورزشی مدرن با امکانات در شمال تهران بیشتر است، این گونه تصور می‌شود که باشگاه‌های این مناطق در گرفتن شهریه بیشتر از اعضای خود مجاز هستند. همان‌گونه که اشاره کردم هیچ باشگاهی نمی‌تواند بدون قیمت مصوب یا بدون هماهنگی با اداره ورزش و جوانان تهران، میزان شهریه‌ها را دستکاری کند.

معاون ورزشی تهران درباره افزایش قیمت کلاس‌های ورزشی می‌گوید: کلاس‌های دولتی بر اساس قیمت سال گذشته بوده و تغییری نکرده است، اما در بخش خصوصی شاهد رشدی 10 درصدی هستیم. در این میان مجموعه ورزشی انقلاب بر اساس قیمت مصوب اداره ورزش و جوانان تهران ثبت نام می‌کند و حتی شرکت توسعه و تجهیز نیز با این اداره هماهنگ است.

میرزاآقابیگ از نظارت سخت تر اداره ورزش و جوانان درباره وضع مدارس ورزشی بویژه در رشته‌های فوتبال، والیبال، شنا و بسکتبال خبر می‌دهد و می‌گوید: این مدارس از نظر فنی، نظارت دقیق‌تری دارد و بر همین اساس، مربیان این مدارس باید ابتدا مجوز اداره ورزش و جوانان و سپس هیات‌های مربوطه را دریافت کنند.

برنامه اجباری بی‌نتیجه است

برنامه‌های ورزشی برای پرکردن اوقات‌فراغت بچه‌ها باید برای آنها جذابیت داشته باشد و خانواده‌ها باید به این نکته توجه کنند هر چقدر فرد در انتخاب رشته ورزشی دخیل باشد، میل و رغبت او برای ادامه فعالیت ورزشی بیشتر است. این طور نیست که خانواده‌ها نقشی در انتخاب نوع فعالیت ورزشی فرزندان خود ندارند، زیرا آنها باید نقش نظارتی و حمایتی خود را در ثبت نام فرزندان در کلاس‌های تابستانی داشته باشند و فرصت‌ها و تهدیدهای یک رشته ورزشی را برایشان بازگو کنند. این کلاس‌ها اگر به شیوه درستی برگزیده شود بچه‌ها را در اوقات‌فراغت از حالت کسالت بار خارج می‌کنند و به جای این که بچه‌ها از سر بیکاری به رفتارهای نابهنجار روی آورند، مهارت‌هایی می‌آموزند که ممکن است زمینه‌های مناسبی را برای ادامه فعالیت در آنها به وجود آورد.

بارها دیده شده بچه‌ها نه از سر علاقه، بلکه به خاطر فشار والدین به کلاس‌های ورزشی تابستانی می‌روند که این کار نتیجه‌ای ندارد. بنابراین ورزش در اوقات‌فراغت با چشم و همچشمی همسایگان و فامیل یا سبقت‌جویی در شهریه‌های بالا منافات دارد و اگر خانواده‌ها برای اوقات‌فراغت بچه‌ها این برنامه را نیز تکلیف بدانند، نتیجه چندانی به بار نمی‌آید زیرا مهم‌ترین نکات در اوقات‌فراغت، برنامه‌ریزی مناسب خانواده‌ها برای فعالیت بچه‌هاست.

محمد رضاپور / گروه ورزش