پذیرایی از بهار در گوشه آپارتمان

تهران که باشی و سالهای سال همدم دود و ترافیک و شلوغی و ازدحام، آن‌وقت بهار را با نمادهای آشنای دیگری می‌شناسی. بهاری که به زنده شدن طبیعت معروف است، این تهران چند میلیون نفری برای ما با چیزهای دیگری خاطره ساز شده است. تا همین چند سال پیش از اواسط اسفند ماه پیرمرد‌های آشنا با گاری‌های کوچکی در خیابان‌ها فریاد می‌زدند: «گلی ... گل» گاری‌هایی که پر بودند از انواع گلدان‌های کوچک و بزرگ شمعدانی و رز و اقاقیا و جعبه‌های چوبی کوچک پر از بنفشه و پامچال‌های رنگارنگ و ... پیرمردهایی که مشتریشان بیشتر خانه‌دارهایی بودند که دلشان می‌خواست گلدان‌های کنار حوض را صفایی بدهند و دستی به سر و روی باغچه بکشند. آنها کلنگی می‌زدند و درخت‌های باغچه را هرس می‌کردند و گل‌های جدید را از گلدان‌ها در می‌آوردند و در دل حیاط خانه‌ها جا می‌دادند.
این روزها دیگر خبری از آن خانه‌های حیاط دار بزرگ که بشود نگران گلکاری‌های حیاط‌ آنها بود نیست. حالا نهایت ذوق ما برای آمدن بهار خریدن چند گلدان کوچک است آنقدر که بتوان آنها را کنار پنجره جا داد و نهایت چند بوته گل در حاشیه باریک حیاط کوچک آپارتمان‌ها.

بهاری در آستانه پاییز شدن

هر چند بعضی از شهروندان تهرانی به عادت هر سال با آمدن فصل بهار به گلکاری و حتی درختکاری منازل، آپارتمان‌ها و باغچه‌های حیاط‌های خانه‌هایشان می‌پردازند اما به جرات می‌توان گفت هنوز هم خیلی از همین مردم، بی‌اعتنا از کنار بهار می‌گذرند در حالی که این روزها وقت باز گذاشتن در و پنجره‌ها برای آمدن بهار است. هر کس با هر توان و البته هر فضای محدودی هم که در تراس یا پشت بام یا حیاط آپارتمانش وحتی لبه پنجره‌ها دارد هم می‌تواند در این روزها میزبان بهار و گل‌های رویایی‌اش باشد. موضوع مهم دیگر اینکه بسیاری از این گلکاری‌ها و تلاش‌هایی که برای بهاری کردن هر چه بیشتر خانه‌ها صورت می‌گیرد عمر زیادی ندارند و درست بعد از چند هفته، بیشتر این گل‌ها یا خشک می‌شود و یا پلاسیده شده و از بین می‌رود.
سوال مهمی ‌که در این بین مطرح است اینکه چرا ما در انتخاب این بهار کوچکی که قرار است مهمان خانه‌های آپارتمانی ما باشد در نهایت بی‌اطلاعی دست به انتخاب‌هایی می‌زنیم که عمر طولانی ندارند و بعد از دست کم چند هفته دوباره همان خزان همیشگی به این باغچه‌ها باز می‌گردد؟
گل‌ها و گیاه‌هایی که در این فصل انتخاب می‌شوند اکثراً مشابه هم هستند اما اطلاع یافتن از مشخصات این گل‌ها و نحوه کاشت آنها در باغچه‌های آپارتمانی آن هم قبل از انتخاب و کاشت می‌تواند بسیار موثر باشد.
با یک برنامه‌ریزی مناسب و رسیدگی کافی به خاک و کود باغچه و زیر و رو کردن آن و البته کمک افراد با تجربه می‌توان کاشت یا همان نشاء گیاهان را آغاز کرد. یکی از گل‌های مرسوم و مناسب گلکاری در این فصل پامچال است. بنفشه، سنبل،لاله و انواع گل‌های آبشاری و دیواری نیز در این فصل به وفور در بیشتر باغ گل‌ها و گلخانه‌ها در دسترس است.

مهندس رعنا عظیم پور (کارشناس کشت گل‌های زینتی) درباره بهترین انتخاب‌ها و نحوه کاشت گل‌های بهاری خانگی می‌گوید: «در واقع ما برای کاشت و آماده کردن باغچه‌های خانگی با دو موضوع روبه رو هستیم. اول یک سری گل‌هایی که در این ایام مرسوم است و در اکثر باغچه‌های شخصی و یا شهری دیده می‌شود مثل بنفشه و پامچال و شب بو و ... و دسته دیگر بوته‌های گل‌هایی که به صورت دائم و غیر فصلی می‌توان در باغچه‌های کاشت مثل انواع رز و گیاهان رونده مانند پیچک و ... اما کاشت این گل‌های ریز هم فوت و فن‌هایی دارد که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت. پامچال‌ها معمولاً به صورت نشاءهای آماده، تقریباً در همه جا پیدا می‌شود. کافی است یک جعبه گل آماده را از بیرون بخرید و بعد درون باغچه یا گلدان‌های کوچک و بزرگ بکارید. بعضی از پامچال‌ها به صورت گل داده و کاشته شده در جعبه موجود است اگر این گل‌ها را تهیه کردید بهتر است برای جدا کردنش بیشتر دقت کنید که حتماً به گل‌های توی جعبه آب کافی بدهید تا خاکش نرم و مرطوب شود و راحت بتوانید گل‌ها را با ریشه‌های شان از خاک جدا کنید».
او اضافه می‌کند: «همچنین بهتر است از قبل داخل گلدان هم قدری کود برگ یا کود حیوانی پوسیده بریزید و بعد خاکش را زیر و رو کنید تا کاملاً یکدست شود. اما پامچال فقط مختص کاشت در باغچه نیست و می‌توانید در انواع گلدان‌های کوچک و بزرگ هم آنها را بکارید. برای این کار بهتر است صبر کنید تا زمان گل دهی تمام شود، بعد اقدام به این جابجایی کنید. این گل زیبا به آب زیاد و روشنایی کافی نیاز دارد اما پامچال آپارتمانی بهتر است در سایه آفتاب قرار بگیرد.»
وی درباره گل بنفشه که یکی دیگر از گل‌های کاشته شده مرسوم در این ایام است می‌گوید: «بنفشه‌ها هم در بیشتر ایام سال گل می‌دهند اما باز هم به گل بهار معروف است. اگر می خواهید در یک گلدان نسبتاً بزرگ چند رنگ بنفشه بکارید، بهتر است فاصله ۱۰ سانتی میان آنها را رعایت کنید تا گل‌هایشان فضای کافی برای رشد کردن داشته باشند. آب کافی و نور مستقیم اما ملایم بهترین کار برای افزایش طول عمر گل‌های بنفشه است. بر خلاف باور عموم عمر این گل در صورت رعایت همه نکات مهم بسیار بالا است و گاهی تا چند ماه هم دوام می‌آورد. گل‌های مرسوم دیگری نیز در این ایام برای کاشت موجود است مثل انواع رونده‌ها. در بین آنها هم گیاهان گلدار بالارونده یکی از بهترین گزینه‌ها برای پوشاندن دیوارهای زشت و مناظر نامتعارف شهری هستند. گل‌هایی مثل کلماتیس، گلیسین و رز آبشار طلا از گیاهان گلدار بالارونده‌ای هستند که هر ساله در فصل بهار جلوه متفاوتی در شهرها و خانه‌ها ایجاد می‌کند.»

نقشه‌ای برای سبز کردن باغچه‌ها

جدای از اینکه نحوه مناسب کاشت و نگهداری گل‌ها در این فصل به چه شکلی رایج است باید از جای خالی بهار در خانه‌های شهر زده یاد کنیم. خانه‌های کوچکی که فقط از عرض بالا می‌روند و از زمین و بهاری که در آن ریشه دوانده است، سهم زیادی ندارند. این روزها بهار و گلدان‌های خانگی از همان حیاط‌های باریک و تراس‌های کوچک هم کوچ کرده است. حالا تنها کاری که می‌شود برای مهمان کردن بهار در خانه‌ها انجام داد همان گلدان‌ها و باکس‌های گل‌های بهاری است.
این روزها که تمام گلخانه‌ها و فضای سبزها پر است از گلهای همیشه بهار و پامچال و بنفشه و مینای چمنی و نرگس و لاله و ... با کمی‌ هزینه و البته اطلاعات و استفاده از تجربه دیگران براحتی می‌شود بهار را بار دیگر مهمان خانه‌های آپارتمانی کوچک کرد. داشتن یک فضای سبز کوچک اما بهاری در گوشه همین خانه‌ها، کار چندان سختی نیست به شرط اینکه خودمان را بسپاریم به دستان پر گل بهار... (پریا خداقلی‌زاده/ هفت)