آلبومی دیریاب

البته آلبوم قبلی خواجه امیری با عنوان «عاشقانه‌ها» آن قدر انتظارات را بالا برده بود که اگر خواجه امیری آلبومی تا به حد عاشقانه‌ها هم منتشر می‌کرد، باز هم راضی کردن هوادارانش دشوار می‌نمود. مسلما وقتی در عالم هنر، چنین انتظاری در مخاطب ایجاد شود، رسالت هنرمند بسیار سخت‌تر می‌شود. به همین دلیل، شاید اغلب طرفداران خواجه امیری و حتی منتقدان موسیقی، در وهله نخست مواجهه با آلبوم او، ناامید و سرخورده شدند و در میان 12 آهنگ آلبوم جدید، حتی نتوانستند یک آهنگ را هم پیدا کنند که آن را برای چند روز تکرار کنند. یا حتی نتوانستند آهنگی را بیابند که آنقدر به دلشان بنشیند که ترانه‌اش را از بَر کنند. با این حال باید گفت پاییز تنهایی آلبوم پر حوصله‌ها و هواداران صبور است. همان آلبومی که شاید مخاطب را در وهله اول ناامید کند، ولی بعد از چندبار شیندن این قدرت را دارد که به خلوت شنونده رسوخ کند و لحظات پر لذت خلسه واری برایش خلق کند.

در آلبوم جدید، خواجه امیری 12 آهنگ را عرضه کرده است. آلبومی که در مجموع ترانه هایش را سه نفر سروده اند: روزبه بمانی با 9 ترانه، زهرا عاملی با 2 ترانه و حسین غیاثی با یک ترانه.

در آهنگ نخست آلبوم تنهایی که آهنگ حزن انگیزی است، مخاطب با اثر دلنشینی مواجه می‌شود. همان‌طور که از عنوان ترانه برمی‌آید، شنونده با شعری مواجه است که درد و حزن و اندوه و طعم تنهایی را می‌دهد. ترانه‌ای که با صدای با حوصله خواجه امیری از یک ریتم آرام، به سوی یک سمفونی و یک اثر فاخر پیش می‌رود. این آهنگ را می‌توان متفاوت از آهنگ‌های قدیمی خواجه امیری دانست. آهنگی که بعد از یک ترانه جدی، مخاطب را با انبوه پژواک سازهای حزن‌انگیز تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و در ادامه او را در یک فضای پر خلسه رها می‌کند.

در آهنگ دو، مخاطب با نمونه‌ای از احسان خواجه امیری آشنا مواجه می‌شود. آهنگ پاییز که با یک ریتم آرام شروع می‌شود و سپس خواجه امیری با وسعت صدایش اوج می‌گیرد و ریتم مفرح‌تری را می‌خواند. خواجه امیری با ریتمی این آهنگ را می‌خواند که در آلبوم‌های قبلی هم نمونه‌هایی از این دست را از او شنیده‌ایم. در این قطعه از سازهای الکتریک هم استفاده شده است.

«عشق 2» آهنگ شماره 3 این آلبوم است. آهنگی با ترانه زهرا عاملی که باید آن را یکی از بهترین آهنگ‌های آلبوم تلقی کرد. باوجود تنظیم ظاهرا تکراری شروع آهنگ، ترانه آن قدر متفاوت و امروزی است که آهنگ را نه تنها نجات می‌دهد، بلکه از آن یک عاشقانه ماندگار می‌سازد. این آهنگ از هنگام انتشار آلبوم، بازخوردهای زیادی در میان مخاطبان داشته است.«هراس» هم با ترانه‌ای از روزبه بمانی است. همان احسان همیشگی، همان کشش‌ها و تحریرهای تکراری و البته خواننده با صدایی پخته‌تر که در خدمت آهنگ بدون ادا و اطوار به صدایش وسعت می‌بخشد.

آهنگ پنجم «عاشق» است. ترانه سرا، باز هم روزبه بمانی است که در این قطعه از حس و حال و بیقراری عاشق سخن می‌گوید. سازها ملغمه‌ای از حزن و شادی است. این آهنگ، قطعه «نون و دلقک» محمد اصفهانی را به لحاظ آهنگسازی به ذهن متبادر می‌کند.

«حس» با ترانه‌ای از بمانی را هم باید جزو آهنگ‌های موفق این آلبوم قلمداد کرد. به‌نظر می‌رسد زوج احسان و روزبه در این آلبوم، به نگاهی مدارا مدارانه به معشوق دست پیدا کرده‌اند. درست شبیه نگاهی که سعدی در غزل‌های عاشقانه‌اش دارد. «چه روزایی که دلگیرم، چه روزایی که آشفته م‌‌/‌‌ اگه می‌بینی که آرومم، چون این دردو پذیرفتم»

«دیوونگی» با ترانه زهرا عاملی، باز هم از روزهای تلخ جدایی می‌گوید. روزهایی که هر که عاشق را می‌بیند حال و هوای معشوق را از او می‌پرسد. یک خواجه امیری آرام دیگر که هوشمندانه بدون اغراق در صدا، روی یک تنظیم خوب می‌خواند. «ساده»، «چشمامو می‌بندم» و «درد» قطعات هشتم، نهم و دهم آلبوم باز هم از بمانی است. در آهنگ ساده پای ساکسیفون هم به سازها کشیده می‌شود. آهنگی که شاد است و از جذابیت معشوق می‌گوید، اما برخلاف این آهنگ، چشمامو می‌بندم که فضایی شبیه آهنگ «لحظه» در آلبوم قبلی خواجه امیری را دارد، آهنگی غمگین است. جالب است عنوان کل قطعات خواجه امیری در این آلبوم تک کلمه‌ای است جز این آهنگ. «درد» نیز از درد تاوان جدایی است. آن هم در آهنگی که ریتم تندی دارد. شاید این تنها قطعه آلبوم است برای هواداران آهنگ‌های بیس دارِ احسان.

دو آهنگ پایانی آلبوم، «گذشته‌ها» با آهنگسازی مهرداد نصرتی و ترانه حسین غیاثی در قالب تک‌آهنگ و «تاوان» با آهنگسازی علیرضا کهن دیری و ترانه روزبه بمانی در قالب تیتراژ سریال «آوای باران» پیش‌تر منتشر شده بودند.

یک نکته جالب دیگر درباره آهنگسازان آلبوم، این است که به جز آهنگ پاییز که خود خواجه امیری آن را ساخته و دو قطعه پیش‌تر منتشر شده پایانی، آهنگساز همه 9 آهنگ دیگر، علیرضا افکاری است. پس پاییز تنهایی را می‌توان محصول مثلث خواجه امیری، بمانی و افکاری دانست.

سجاد روشنی ‌‌/‌‌ گروه فرهنگ و هنر