مضرات افراط در خوردن مکمل‌های ویتامین

در حالی که در بیشتر مواقع تنها عوارض مصرف بی‌رویه و غیرضروری ویتامین‌ها هدر دادن پول است و ویتامین مازاد بدن به راحتی از راه ادرار دفع می‌شود اما مصرف میزان افراطی ویتامین‌های غیرضروری با پیامدهای جدی برای سلامتی همراه است. گاهی افراد با این سوال روبه‌رو می‌شوند که آیا مصرف زیاد مکمل‌های ویتامینی می‌تواند کشنده هم باشد؟
مدیکال دیلی دراین‌باره منتشر کرد؛ ویتامین‌ها ترکیب‌های ارگانیکی به حساب می‌آیند که میزان محدودی از آنها برای سلامت بدن ضرورت دارد. بدن به‌طور معمول میزان ضروری آنها را از طریق رژیم غذایی دریافت می‌کند اما در برخی مواقع فرد با کمبود ویتامین‌ها مواجه می‌شود که البته تشخیص آن به عهده متخصص و پس از انجام آزمایشات لازم است.
«ماریسا پولئو»، متخصص تغذیه از پنسیلوانیا گفت: مصرف میزان زیادی از ویتامین‌ها و مکمل‌ها پیامدهای منفی به دنبال دارد. اگرچه بسیاری از ویتامین‌های قابل حل در آب زمانی که به میزان زیادی مصرف شوند دفع می‌شوند اما انواع دیگر آنها در بدن باقی می‌مانند. این ویتامین‌ها می‌توانند سمی شوند و عوارض جانبی جدی برای بدن داشته باشند. عوارض مصرف بی‌رویه برخی از پرمصرف‌ترین ویتامین‌ها به شرح زیر است:

-آهن:
کم‌خونی، بیماری‌ای است که به دلیل نبود میزان کافی گلبول‌ قرمز در خون به وجود می‌آید. گلبول‌های قرمز مسئول رساندن اکسیژن کافی به بافت‌های بدن هستند. این کمبود در میان زنان شایع‌تر است و می‌تواند موجب بروز علایمی همچون خستگی و احساس کسالت شود. پزشکان به افراد توصیه می‌کنند خود اقدام به تشخیص این بیماری نکرده و به‌خصوص از خوددرمانی پرهیز کنند. مازاد آهن غیرضروری در بدن انباشته می‌شود و می‌تواند به سطح سمی افزایش پیدا کند. همچنین زیاده‌روی در مصرف آهن با گذشت زمان موجب تغییر رنگ پوست، بزرگ شدن کبد، درد شکمی، ریتم نامرتب قلب و عوارض دیگر می‌شود.
در زنان باردار مصرف میزان فزاینده‌ای از آهن شایع است. یک تحقیق در هند نشان می‌دهد مصرف بالای آهن در زنان سالم می‌تواند به مشکلاتی همچون تولد نوزاد با وزن پایین، تولد نوزاد نارس، رشد ناقص جنین منجر شود.

پزشکان به افراد توصیه می‌کنند به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن ٢٠ میلی‌گرم آهن مصرف کنند و مصرف میزان بیشتری از آن می‌تواند منجر به درد شکم، استفراغ، تند شدن نفس و حتی کما شود.

- ویتامینC :
این ویتامین بدون‌شک یکی از شناخته‌شده‌ترین و پرمصرف‌ترین انواع ویتامین‌ها به حساب می‌آید. کمبود ویتامین C موجب از دست رفتن دندان، آکنه،‌ خستگی و حتی مرگ می‌شود. همچنین مصرف ویتامین C می‌تواند با سرماخوردگی مقابله کند. توصیه می‌شود ویتامین C‌ مورد نیاز بدن از طریق مصرف مواد خوراکی حاوی آن تأمین شود. به گفته پزشکان مصرف پیش از حد ویتامین C خطری را متوجه فرد نمی‌کند. به‌طور معمول محدوده مصرف ویتامین C‌ حدود ٢٠٠٠ میلی‌گرم در نظر گرفته می‌شود. اگرچه مصرف زیاد این ویتامین کشنده نیست اما افرادی که در طول یک روز این میزان ویتامین را مصرف می‌کنند ممکن است دچار علایمی چون استفراغ، سردرد،‌ بی‌خوابی و ترش کردن شوند. هرچند مصرف بیش از ١٠٠٠ میلی‌گرم از این ویتامین نیز می‌تواند منجر به اسهال شود.

- ویتامینA:
این ویتامین به دلیل تاثیرگذاری بر قدرت بینایی شناخته شده است. همچنین به شکل‌گیری و حفظ سلامت پوست، دندان،‌ بافت اسکلتی و نرم بدن کمک می‌کند. بررسی‌ها حاکی از آن است افرادی که میزان کافی ویتامین A دریافت نمی‌کنند بیشتر مستعد بیماری‌های عفونی و اختلالات بینایی هستند. با این حال مصرف بیش از حد ویتامین A با عوارض جانبی همچون حالت تهوع، اسهال،‌ استفراغ، از دست رفتن اشتها، خستگی، سردرد، تاری دید، درد استخوان،‌ از دست رفتن مو و آسیب دیدن کبد همراه است. حتی مقدار زیاد آن در افراد سیگاری خطر بروز سرطان ریه را تشدید می‌کند. یکی از مشکلات مصرف بیش از حد ویتامین A‌ این است که میزان مازاد آن از بدن دفع نمی‌شود بلکه در کبد انباشت می‌شود.

- مولتی ویتامین:
بررسی‌ها نشان می‌دهد مصرف میزان بالایی از این نوع ویتامین‌ها برای سلامت خوب نیست. به‌طورکلی مصرف بیش از حد مولتی‌ویتامین‌ها به خودی خود خطرناک است حتی اگر به شکل مولتی‌ویتامین‌های پاستیلی میوه‌ای باشد که اغلب نیز برای اطفال تجویز می‌شوند.
بنابراین گاهی مصرف بدون کنترل و نظارت یک ویتامین ساده می‌تواند فرد را تا مرز کما ببرد و جان او را به خطر بیندازد. پس نوبت بعد اگر تصمیم گرفتید مکمل ویتامینی بخرید توصیه می‌کنیم برای این‌که سلامت خود را به خطر نیندازید حتما به یک متخصص مراجعه کرده و طبق تجویز او، ویتامین مصرف کنید. (شهروند)