خانه‌های قدیمی و سبک زندگی ایرانی - اسلامی

از آن زمان تاکنون نهادها و سازمان‌های زیادی روی این موضوع متمرکز شده‌‌‌اند. یکی از این سازمان‌ها که نقش موثری در این زمینه دارد، سازمان صدا و سیماست که فراگیر است و مردم زیادی برنامه‌‌های دیداری و شنیداری آن را پیگیری می‌کنند. رادیو تقریبا هر روز در برنامه‌‌های گفت‌وگومحور با حضور کارشناسان و متخصصان به این موضوع می‌پردازد و مردم را تشویق و ترغیب می‌کند که از گرایش به سمت زندگی غیرایرانی پرهیز کنند، چون هر کشوری بنا به فرهنگ، مذهب و تمدنی که دارد باید مقید به سبک زندگی خاص خود باشد. اما تلویزیون در کنار برنامه‌‌های ترکیبی و گفت‌وگومحور در فیلم‌ها و سریال‌های داستانی نیز پرداختن به سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی را در اولویت قرار داده و روی آن کار می‌کند. در برنامه‌‌های گفت‌وگومحور این موضوع تحلیل می‌شود و علاقه‌مندان و مخاطبان می‌توانند با استفاده از این تحلیل‌‌ها در ذهن خود این نوع سبک زندگی را طراحی و آن را اجرایی کنند. اما در آثار نمایشی سازندگان اثر برای ارائه این پیام تصویر طراحی کرده و به مردم نشان می‌دهند که سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی چنین است و باید این‌گونه زندگی کرد تا در این چارچوب قرار گرفت. این تصویرسازی به همان میزان که موثر است، می‌تواند بازدارنده هم باشد.

سازندگان آثار نمایشی باید به این نکته دقت کنند که زندگی ایرانی و سنتی‌ای که ارائه می‌کنند با شرایط روز و مقتضیات محیطی و زیستی همخوانی داشته و کاربردی باشد. همه ما می‌دانیم شرایط آپارتمان‌نشینی از مقتضیات زندگی امروز است و نمی‌توان نه آن را نهی کرد و نه منکر آن شد، این مساله در کلانشهرها عمومیت بیشتری دارد و مردم مجبورند به اقتضای شرایط در آپارتمان‌های کوچک زندگی کنند. بنابراین در این شرایط اگر سازندگان یک سریال ترویج سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی را بر محور زندگی در ‌خانه‌های قدیمی و حیاط‌دار قرار دهند، نه فقط در این راه قدمی برنداشته‌اند، بلکه باورپذیری داستان را نیز کم کرده‌اند و خود را در معرض این سوال قرار داده‌‌اند که مگر هنوز هم این خانه‌‌ها هم وجود دارند؟ شاید بهتر باشد سازندگان این‌گونه سریال‌ها به‌جای هزینه کردن و بازسازی خانه‌‌های قدیمی برای استفاده از آنها به‌عنوان لوکیشن، سبک زندگی ایرانی – اسلامی را در آپارتمان به تصویر بکشند که فراگیری بیشتری نیز دارد.

طاهره آشیانی / دبیر گروه رادیو و تلویزیون