حیات وحش در تهدید شکارچیان غیر مجاز

این طمع سیری‌ناپذیر کشتار حیوانات و بهره‌جویی از مرده و زنده آنها به حدی است که گاهی تبعات آن، دامن طبیعت را هم می‌گیرد و خسارات هنگفتی به بار می‌آورد، همچون آتش‌سوزی گسترده شامگاه سه‌شنبه در جنگل‌های گلستان که مدیر دید‌بان محیط‌زیست و حیات وحش ایران احتمال می‌دهد عمدی و توسط برخی شکارچیان غیرمجاز صورت گرفته باشد.

کیوان هوشمند در این‌باره به مهر می‌گوید: ساعت یک و 30 دقیقه بامداد چهارشنبه، هنگامی که تمام محیط‌بانان پارک به منطقه آتش‌سوزی اعزام شده و سرگرم خاموش کردن آتش بودند، شکارچیان متخلف وارد پارک شده و تعداد زیادی از حیات وحش را شکار کردند.

وی با بیان این‌که این شکارچیان از اهالی روستاهای اطراف پارک ملی گلستان و از متخلفان سابقه‌دار هستند که بالغ بر ده پرونده شکار غیرمجاز در پارک گلستان دارند، می‌افزاید: با توجه به سابقه‌دار بودن متخلفان و حضور همزمان آنها با آتش‌سوزی در منطقه برای شکار غیرمجاز، احتمال دارد این افراد به طور عمد به آتش‌سوزی اقدام کرده باشند تا با سوءاستفاده از فرصت اعزام محیط‌بانان برای اطفای حریق، حیات وحش این منطقه را قتل‌عام کنند.

به گفته هوشمند در آتش‌سوزی اخیر، مساحتی بالغ بر 400 هکتار از پارک ملی گلستان کاملا خاکستر شده است که در مقایسه با آتش‌سوزی‌های هفته گذشته پارک ملی گلستان که حدود یک هکتار و ده هکتار برآورد شد، بسیار گسترده‌تر بود.

شکار برای سرگرمی

طی روز گذشته بهروز جعفری، کارشناس مسئول نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط‌زیست خراسان شمالی نیز از گسترش زیستگاه پرنده غیربومی مرغ مینا در این استان و حضور آن در منطقه راز و جرگلان خبر داده؛ اتفاقی که گرچه خوشایند است، اما نگرانی‌های دیگری را رقم زده است؛ نگرانی از فعالیت سودجویان برای زنده‌گیری و شکار این گونه باارزش.

به گزارش ایرنا و به گفته برخی از ساکنان این منطقه مرزی، افراد سودجو بیشتر به دنبال زنده‌گیری جوجه‌های مرغ مینا برای فروش در بازار هستند و هر پرنده مینای پرورش یافته از سوی افراد سودجو تا یک میلیون ریال در بازار داد و ستد می‌شود.

مرغ مینا، توانایی بالایی در تقلید صدا دارد و این توان شگفت‌انگیز در پرنده باعث شده تا افراد سودجو به زنده‌گیری و فروش آن در بازار اقدام کنند.

زنده‌گیری سهره از مناطق مختلف استان لرستان برای فروش در بازار پرندگان هم به تجارتی جدید برای سودجویان تبدیل شده است و اداره کل محیط‌زیست لرستان از تشدید برخوردها با متخلفان خبر می‌دهد. این پرنده به لحاظ رنگ‌آمیزی زیبا و نغمه‌های خوشی که سر می‌دهد، همواره طالبان زیادی در بازار پرندگان دارد و با قیمت‌های مختلف از 20 تا حتی 500 هزار تومان معامله می‌شود.

گرچه بسیاری از این شکارها به دلیل سودجویی و طمع بیشتر صورت می‌گیرد، اما در برخی موارد نیز این شکار توسط مردم بومی و کشاورزان و برای دفاع شخصی و محافظت از دام‌ها صورت می‌گیرد، همچون شکار و آسیب رساندن به پلنگ‌ها در بخش ارم دشتستان استان بوشهر که این روزها نگرانی زیادی در میان مسئولان و دوستداران طبیعت ایجاد کرده است. ظاهرا حمله پلنگان گرسنه به دام‌های اهلی در ماه‌های اخیر در این منطقه افزایش یافته است و دلیل آن نیز کاهش گونه‌های مختلف حیات‌وحش نظیر کل، بز و خرگوش است که منبع غذایی مناسبی برای پلنگ هستند.

لذا پلنگان گرسنه برای به دست آوردن غذا به‌ناچار به مناطق چرای دام‌ها حمله ور شده‌اند و دامداران نیز ناخواسته و صرفا برای نجات جان خود و دام‌ها درصدد مقابله با این حیوان برمی‌آیند.

داوود تاج، یکی از دوستداران و حامیان محیط‌زیست بخش ارم دشتستان با بیان این‌که پلنگ ایرانی در سال‌های اخیر خسارات زیادی به مردم منطقه وارد کرده است، به ایرنا می‌گوید: با استقرار پاسگاه محیط‌بانی و محیط‌بان در برخی از مناطق بخش ارم که زیستگاه و محل تغذیه پلنگ ایرانی است، می‌توان علاوه بر جلوگیری از حضور شکارچیان به منطقه، باعث حفظ محل زیستگاه این گونه کمیاب و جلوگیری از خسارت به دامداران منطقه شد.

به هر روی شنیدن این‌که روزانه در جای جای کشور، شکار گونه‌های مختلف به انحای متفاوت صورت می‌گیرد، نشان‌دهنده این است که با وجود تمام اقدامات انجام شده در جهت جلوگیری از این فرهنگ غلط، برنامه‌ریزی اصولی و دقیق‌تر، شدت عمل بیشتر و حتی اعمال تغییراتی در قانون ضروری است.

به طور مثال نرخ جرایم برای زنده‌گیری پرنده زیبای سهره 40 هزار تومان است، در حالی که این پرنده گاه تا 500 هزار تومان در بازار به فروش می‌رسد، بنابراین به نظر می‌رسد جرایم در نظر گرفته شده برای چنین تخلف‌هایی بازدارنده نبوده و ضروری است در این ارقام تجدید نظری در قانون صورت گیرد.

نجات آهوی زخمی

در کنار این اتفاقات ، اخباری نیز از تلاش و همت محیط‌بانان و طبیعت‌دوستان برای نجات حیوانات از چنگال شکارچیان به گوش می رسد نظیر تعقیب و گریز ماموران اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان مانه و سملقان در خراسان شمالی که موفق به نجات یک راس آهوی زخمی از دست شکارچیان غیرمجاز شدند.

رئیس اداره محیط زیست مانه و سملقان در این باره به ایرنا می‌گوید: ماموران این اداره هنگام گشتزنی در منطقه حفاظت شده قرخود این شهرستان، با شنیدن صدای شلیک‌تیر، به تعقیب شکارچیان پرداختند.

موسی ولی‌زاده با بیان این‌که شکارچیان متخلف با دیدن ماموران، با استفاده از تاریکی شب متواری شدند، می‌افزاید: ماموران پس از یک شب گشت و کنترل در منطقه، صبح روز بعد یک رأس آهوی ماده را که مورد اصابت گلوله قرار گرفته و پایش از ناحیه ران قطع شده بود، پیدا کردند و سپس او را برای مداوا به کلینیک دامپزشکی شهر آشخانه مرکز مانه و سملقان منتقل کردند.به گفته وی، آهوی مصدوم با تلاش ماموران و دامپزشکان مورد جراحی قرار گرفت و اکنون وضعش رو به بهبود است.

نمونه‌های این قبیل گزارش‌های امیدبخش در خصوص حمایت از طبیعت در کشور کم نیست که البته در چند وقت اخیر و با فرهنگسازی‌های صورت گرفته افزایش نیز یافته، به طوری که حتی به مجروح شدن بسیاری از محیط‌بانان منجر شده است. جدا از محیط‌بانان، برخی شکارچیان نیز در سایه تبلیغات گسترده مبنی بر ارزش و حفظ حیات وحش، طی چند ماه اخیر دست از شکار برداشته و حتی در حرکتی نمادین به شکستن سلاح خود اقدام کرده‌اند.