وقتی نوزاد از شیر مادر محروم می‌شود

جام جم سرا: شیرمادر به دلیل خصوصیات منحصر به فردش با شیر خشک قابل مقایسه نیست و حاوی لاکتوفرین و موادمعدنی و ویتامین‌ها و آنزیم‌هاست. خصوصیات این شیردر روزهای اول تولد با بقیه زمان‌ها متفاوت است، به این ترتیب که در روزهای اول زندگی میزان مواد ایمنی بخش و مواد مکمل و فاکتوررشد و پروتئین و ویتامین E بیشتر و کربوهیدرات و لیپید و پتاسیم کمتر است.

نوزاد با مصرف شیرمادر نیازهای تغذیه‌ای خود را کاملا برطرف می‌کند و احتمال ابتلای او به بیماری‌های عفونی که در محیط شایع است به دلیل عبور آنتی‌بادی از شیرمادر کمتر می‌شود. ادرار کردن نوزاد به میزان هشت بار در روز یا بیشتر و دفع مدفوع حداقل سه الی شش بار در روز در کنار وزن‌گیری نوزاد بعد از سن ده روزگی و آرام شدن و خوابیدن نوزاد بعد از شیرخوردن می‌تواند نشانه‌ای از کفایت شیرمادر باشد.

از طرف دیگر زرد نشدن نوزاد هم می‌تواند مبنی بر کفایت شیر باشد، ولی ممکن است حتی در صورت کفایت شیرمادر، نوزاد به دلیل مواد موجود در شیرمادر مبتلا به زردی شود که این نوع زردی نسبت به سایر علل زردی کمتر باعث صدمه به مغز نوزاد خواهد شد.

بعد از تولد نوزاد بخصوص در فرزند اول یا نوزادانی که به هر علتی برای مدت طولانی در بیمارستان بستری می‌شوند یا در صورت کم وزن بودن نوزاد یا وزن‌گیری ناکافی مادر در طول بارداری ممکن است شیردهی ناموفق باشد. البته برخی از بیماری‌ها نیز منع مصرف شیر مادر دارند که از مهم‌ترین این بیماری‌ها می‌توان از عفونت شدید، نارسایی قلب و کلیه، مصرف بعضی از داروها، بیماری‌های شدید روانی در مادر و بیماری‌های متابولیک مادرزادی در نوزادان را نام برد. بلافاصله بعد از تولد آموزش چگونگی شیردهی و توصیه به شیردهی مکرر با صبر و حوصله، به تداوم شیردهی کمک می‌کند.

در صورتی که وزن نوزاد طبیعی بوده و قدرت مکیدن داشته باشد توصیه می‌شود بنا به دلخواه نوزاد به او شیر داده شود یا اگر مدت زیادی رادر چند روز اول تولد در خواب می‌گذراند، حداقل هر دو تا سه ساعت، شیردهی انجام شود.

بر این اساس، به مادران توصیه می‌شود، بخصوص با شروع فصل گرما کودکان خود را بیش از حد نپوشانند و بجز شیر مادر در صورت گرمی هوا به نوزاد آب جوشیده سرد شده را با قطره چکان یا سرنگ بدهند. موفقیت در شیر دهی کامل حداقل در شش ماه اول زندگی کمک به جلوگیری از بسیاری بیماری‌ها مانند دیابت و فشار خون و چاقی و سکته قلبی و آلرژی در کودک می‌کند و ضریب هوشی کودک را در سنین بالاتر بیشتر خواهد کرد.(دکتر فریبا شیروانی - متخصص اطفال و فوق‌تخصص عفونی اطفال)