نماد پایتخت ایران بار دیگر تغییر می​کند

پل طبیعت نمونه‌ای است بی‌نظیر در خاورمیانه، بزرگ‌ترین پل عبور و مرور غیرخودرویی کشور با 7000 مترمربع مساحت با شرایطی منحصربه‌فرد، یکی از مقاصد گردشگری شهر تهران و دست آخر هم نماد جدیدی برای پایتخت. وقتی زمین‌های عباس‌آباد طراحی می‌شد دو پل به‌عنوان گذرگاه پیاده برای اتصال دو جبهه شرقی و غربی بزرگراه مدرس در نظر گرفته شده بود. این دو پل با یکدیگر تلفیق و به صورت یک پل در چند سطح در آمد و به این ترتیب پل طبیعت شکل گرفت.

حالا پل طبیعت همه تعاریفی را که از گذشته درباره یک پل وجود داشت، تغییر داده است. پلی که در آن مسیرهای پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و عبور کالسکه طراحی شده، طبیعی است که جذابیت گردشگری هم داشته باشد.

در طراحی این پل از معماری پل‌های ایرانی مانند پل خواجو الهام گرفته شده و یک سازه کاملا سازگار با محیط‌زیست و طبیعت است که نمونه مشابه آن در پارک‌های ملی و طبیعی کشورهای فرانسه، کانادا، هلند، بلژیک، مالزی و استرالیا ساخته شده است. اگر کمی در طراحی این پل دقیق شوید شاخه‌های در هم تنیده درختان پیش چشم‌تان مجسم می‌شود و بر همین اساس به‌دلیل وسعت کارکرد و دیگر شاخص‌های فنی و اجرایی می‌توان آن را به‌عنوان یکی از نمادهای جدید پایتخت معرفی کرد.

سازه‌ای کم‌نظیر در قلب پایتخت

پل طبیعت در نقطه‌ای واقع شده که محل تلاقی شریان‌های اصلی پایتخت است و بزرگراه‌های مدرس، همت، حقانی و رسالت در تیررس آن قرار دارد.

مختصات جغرافیایی این پل زمانی مهم‌تر به نظر می‌آید که ببینیم منطقه‌ای که در دو سوی بزرگراه مدرس قرار دارد، از نظر فضای سبز یکی از شاخص‌ترین مناطق شهر تهران محسوب می‌شود به ویژه این‌که با قرار گرفتن روی این پل منظره جنگلی بوستان طالقانی، برج‌های آتش بوستان حضرت ابراهیم(ع)، فانوس دریایی بوستان بنادر، گنبد شیشه‌ای آسمان‌نما و نیز دامنه جنوبی رشته کوه البرز نگاه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.

اردشیر نوریان، مدیرعامل شرکت نوسازی عباس‌آباد به جام‌جم می‌گوید: فعالیت‌های عمرانی و شیوه اجرایی این پل با توجه به فرآیند برشکاری، مونتاژ قطعات، نصب و جوشکاری در کنار بهره‌مندی از سازه‌های فضایی در ارتفاع 40 متری در کل کشور منحصربه‌فرد است که در نهایت موجب شده سازه‌ای بزرگ در پهنه فضای سبز میانی بزرگراه مدرس نمایان شود. وزن کل سازه فلزی پل بیش از 2000 تن بوده و در ساخت آن بیش از 14 هزار قطعه فولادی با بیش از 102 کیلومتر جوشکاری به هم متصل شده است. در مجموع وزن کل بتون‌ریزی انجام شده حدود 15 هزار تن است.

پل طبیعت یک پل سه پایه برای تردد پیاده از بالای بزرگراه مدرس، مکث و دیدار از مناظر پیش‌رو و همچنین تجربه آرامشی فوق‌العاده در ارتفاع 40 متری از سطح زمین است. مساحت این پل 7000 مترمربع است که 720 متر آن به فضای سبز و 480 متر آن به رستوران‌ها، کافی‌شاپ و دیگر فضاهای فرهنگی و تفریحی اختصاص خواهد داشت.

شهروندان می‌توانند روی کفپوش‌های چوبی پل با مساحتی حدود 5100 متر مربع پیاده روی کرده یا از مسیرهای دوچرخه‌سواری و کالسکه‌سواری لذت ببرند.

پلی برای دست‌کم 100 سال

سال 89 شرکت نوسازی عباس‌آباد مسابقه‌ای برگزار کرد که در آن از همه طراحان داخلی و خارجی دعوت شد تا ایده‌های خود را درباره بزرگ‌ترین پل عبور و مرور غیرخودرویی کشور، رو کنند. مدیرعامل شرکت نوسازی عباس‌آباد با یادآوری آن روزها می‌گوید: در این مناقصه ده شرکت طراحی داخلی و خارجی شرکت کرده بودند که در نهایت پس از بررسی طرح‌ها، یک شرکت طراحی داخلی که هم طرح و هم از لحاظ اجرا با شرایط ما سازگار بود، انتخاب شد البته این شرکت طراحی داخلی از مشاوران خارجی نیز برای اجرای طرح بهره گرفته است.

به گفته نوریان، برای ساخت پل از مصالح ویژه و لوله‌های خاصی استفاده شده و بالاترین استانداردها و ضریب ایمنی برای آن در نظر گرفته شده و براساس قولی که پیمانکار اجرایی طرح داده پل طبیعت از زمان بهره‌برداری صد سال عمر خواهد کرد و در برابر حوادث و بلایای طبیعی حتی زلزله بالای هفت ریشتری تهران که سال‌هاست انتظارش را می‌کشیم، مقاوم است.

آن روزهای سخت

علاوه بر پیچیدگی‌های اجرای طرح، تحریم‌هایی که کشور درگیر آن بوده، دامنگیر پل طبیعت هم شد به‌طوری که گاهی برای واردات برخی قطعات که امکان تولید آن در داخل کشور هم وجود نداشت طرح با مشکلات جدی مواجه می‌شد که کمترین تاثیر آن از دست رفتن زمان بود. نوریان از روزهایی می‌گوید که کار اجرای طرح به‌دلیل مشکلات به‌کندی پیش می‌رفت: همین بزرگراه مدرس با هزاران خودرویی که در طول شبانه‌روز در آن تردد می‌کنند به‌عنوان بزرگ‌ترین مشکل کافی بود تا جلوی پیشرفت کار سنگ بیندازد.

حتما قبول دارید که نمی‌شد به بهانه ساخت این پل، یکی از پرترددترین بزرگراه‌های شهر را بست و گره ترافیک را کور کرد، پس چاره‌ای نبود جز این‌که همه سازه در جای دیگری ساخته شود و سپس با انتقال به زیر پل از اینجا با جرثقیل‌های بزرگ در ارتفاع 40 متری از سطح زمین​ نصب شود. این مشکل بزرگ را بگذارید کنار باران پاییزی و سرمای چند درجه زیر صفر زمستان گذشته که کار در ارتفاع 40 متری را برای کارگران و مهندسان این مجموعه شبیه کار با اعمال شاقه کرده بود. مدیرعامل شرکت نوسازی عباس آباد می‌گوید: اگر این مشکلات نبود حتی می‌شد پل طبیعت اواخر سال گذشته افتتاح شود، اما این مشکلات روند اجرای پروژه را ناخواسته با کندی‌هایی مواجه کرد تا کار طبق برنامه پیش نرود، اما حالا اگر اتفاق غیرمنتظره‌ای پیش نیاید شهروندان می‌توانند پایان خرداد امسال شاهد افتتاح پل طبیعت باشند.

مقصد گردشگری شهری

پل طبیعت به یکی از نمادهای جدید شهر تهران تبدیل خواهد شد تا جایی که در حوزه گردشگری شهری، توسعه فضاهای فرهنگی و تفریحی و ایجاد درآمد پایدار برای شهر حرف‌هایی برای گفتن خواهد داشت.

این پل مقصدی برای گردشگران است که با عبور از آن وارد بوستان طالقانی و محوطه‌های فرهنگی مانند باغ هنر، باغ کتاب و باغ موزه دفاع مقدس می‌شوند.

این‌طور که نوریان توضیح می‌دهد، پل طبیعت سه طبقه دارد، طبقه اول 1450، طبقه دوم 2870 و طبقه سوم 571 متر مربع است. همچنین قرار است در طبقه سوم انواع فضاهای تفریحی از نمایشگاه و کافی‌شاپ گرفته تا گالری و رستوران‌های متنوع به‌عنوان یک مقصد گردشگری جذاب ایجاد شود. روی پل به تفکیک سه مسیر مشخص اسب‌رو و کالسکه‌رو، دوچرخه‌رو و انسان‌رو در نظر گرفته شده است. پیش‌بینی فضاهای مکث روی پل و طراحی مبلمان شهری مناسب و هماهنگ با ویژگی‌های این سازه از نکاتی است که در طراحی این پل مد نظر بوده است.

اینجا اولویت با پیاده‌هاست

این پل متعلق به همه است، از کودک و نوجوان و جوان گرفته تا سالمندان، افراد معلول، جانبازان و حتی نابینایان.

در طراحی این پل سرعت پیاده‌روی انسان و عوامل موثر بر آن همراه مشخصات فیزیکی بدن دو گروه از شهروندان مد نظر بوده است: اول ابعاد فیزیکی افراد معمولی و بدون نقص عضو و دوم افراد معلول و کم توان که بنا به ویژگی جسمانی خاص خودشان از عصا، چوب دستی یا صندلی چرخدار استفاده می‌کنند.

می‌توانید به کمک این پل به بوستان طالقانی که تنها پارک جنگلی مرکز شهر تهران است و از یک پوشش گیاهی منحصربه‌فرد برخوردار است، برسید. آلاچیق‌ها و میز و صندلی‌های متعددی که در جای جای این بوستان قرار دارد مکان‌های مناسبی برای پیک‌نیک‌های دوستانه است. از روی این پل به سومین پرچم بزرگ دنیا که در بوستان طالقانی به اهتزاز درآمده مشرف هستید.

وقتی روی پل طبیعت ایستاده باشید علاوه بر دسترسی به امکانات مختلف رفاهی می‌توانید بسیاری از نقاط شهر را با مناظر طبیعی در نماهای مختلف شبانه‌روز ببینید همچنین نیم نگاهی به قله دماوند داشته باشید. (البته اگر شانس بیاورید و آن روز آسمان تهران آبی و هوا آلوده نباشد)

از کجا برویم؟

اگر می‌خواهید از بوستان آب و آتش از پل طبیعت گذر کنید باید از معابر فرعی ضلع شرقی خیابان آفریقا استفاده کنید یا بعد از گذشتن از چهارراه جهان کودک وارد خیابان دیدار جنوبی شده و به بوستان آب و آتش وارد شوید. اگر هم بوستان طالقانی را برگزیده‌اید باید از ایستگاه متروی حقانی استفاده کنید یا از محور غرب به شرق بزرگراه حقانی به این بوستان جنگلی وارد شوید و پس از عبور از مسیرهای پیاده راه طراحی شده در این بوستان به پل طبیعت قدم بگذارید.

پوران محمدی ‌/ گروه جامعه