از «سیب» بپرسید

دکتر محمدرضا وفا
متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

تغذیه مناسب همان‌طور که اشاره کردید برای خانم‌های باردار و جنین‌شان بسیار مهم است. درباره تغذیه ابتدا باید به میزان کالری دریافتی دقت کرد. گرچه معمولا میزان کالری دریافتی براساس نیازهر فرد تعیین می‌شود تا مادر دچار اضافه وزن نشود، اما به‌طور کلی هر خانم باردار باید روزانه 300 کیلوکالری انرژی بیش از نیاز روزانه‌اش دریافت کند.

این سهم را می‌توان به این شکل تقسیم‌بندی کرد: 3 واحد لبنیات، 2 واحد گوشت که جمعا معادل 120 گرم است، 3 واحد سبزیجات و 5‌/‌2 واحد میوه و 9 واحد از انواع غلات شامل ماکارونی، برنج و دانه غلات که بهتر است از انواع غلات کامل باشد.مصرف مواد غذایی حاوی انواع ویتامین‌ها یکی دیگر از نیازهای زنان باردار است. استفاده از انواع میوه و سبزی با رعایت تنوع رنگی آنها بهتر است. به این دلیل که آنتی‌اکسیدان‌های بیشتر و متنوع‌تری در اختیار زنان باردار قرار می‌گیرد، بنابراین مصرف میوه‌ها و سبزی‌هایی شامل انواع سبز مانند کلم بروکلی، مارچوبه؛ قرمز مانند گوجه فرنگی و گیلاس؛ انواع نارنجی مانند هویج، خرمالو، نارنگی و پرتقال؛ انواع زرد مانند لیموترش، لیموشیرین و انواع زرد ـ‌ نارنجی مانند گریپ‌فروت باید در برنامه غذایی روزانه مادر قرار گیرد.

نوشیدن مقدار کافی آب و دیگر نوشیدنی‌های طبیعی مانند انواع آبمیوه نیز ضروری است. به این دلیل که حجم خون بین 40 تا 45 درصد درطول دوران بارداری در بدن مادر افزایش می‌یابد. درباره نوشیدنی‌ها، بهترین نوشیدنی آب و سپس آبمیوه‌های طبیعی است و باید از نوشیدنی‌های کافئینی خودداری کنید، زیرا باعث تشدید تشنگی مادر می‌شود و برای جنین مناسب نیست.

درباره دریافت انواع ویتامین‌ها بویژه DوC دقیق باشید. علاوه بر مصرف موادغذایی حاوی این منابع ویتامینی باید با متخصص مشورت کرده و درصورت لزوم از مکمل‌های حاوی این موادغذایی استفاده کنید. نیاز بدن به کلسیم نیز باید با مصرف انواع لبنیات تامین شود.

روی، از نیازهای بدن مادر باردار است که باید با مصرف موادغذایی حاوی این عنصر مانند آجیل‌ها نیاز بدن تامین شود. اسیدفولیک (فولات) یکی دیگر از نیازهای زنان باردار است، بنابراین باید مصرف منابع حاوی این ترکیب نیز فراموش نشود. این نکته را هم به‌خاطر داشته باشید که مادران باردار باید مکمل اسیدفولیک مصرف کنند، اما شیوه مصرف آن باید تحت نظر متخصص باشد تا میزان مصرف آن از حد نیاز کمتر یا بیشتر نشود. این نکته را به خاطر بسپارید که در طول دوره بارداری مصرف هرگونه دارو بدون مشورت با پزشکی که تحت نظر او هستید، خطرناک است. درباره مکمل‌ها نیز باید مصرف‌شان کاملا مطابق با برنامه تعیین‌شده از سوی متخصص باشد. رعایت تنوع غذایی یکی از روش‌های مناسب برای دریافت موادغذایی مورد نیاز مادر و جنین است. از مصرف موادغذایی کنسروی، فرآوری‌شده، شور، تند، ادویه‌دار و غذاهایی که به هر شکل از سلامت آنها مطمئن نیستید، خودداری کنید.

مهتاب خسروشاهی