روحانی: پژوهش باید در‌ چارچوب ارزش‌ها باشد

به گزارش ایرنا، حسن روحانی در جشنواره ملی تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر کشور افزود: اگر ما در کشوری زندگی می‌کنیم که فتوای رهبری آن بر این است که استفاده از سلاح‌های هسته‌ای، تولید، نگهداری و بهره‌برداری آن حرام و ممنوع است، آیا پژوهشی که بخواهد ما را منتج به‌سلاح کشتار جمعی کند، برای ما قابل قبول و احترام است؟

وی یادآور شد: کشور ما نه‌تنها از نظر اعتقادی و منافع ملی به دنبال سلاح‌های کشتار جمعی نبوده و نیست بلکه از دیدگاه باورهای دینی هم این ملت به دنبال سلاح کشتار‌جمعی نیست و آن را جزو منافع ملی و حتی دکترین دفاعی خود نمی‌بیند.

رئیس‌جمهور با تاکید بر این که پژوهش مقدس است و باید مورد احترام همگان باشد، گفت: گاهی پژوهش خبرساز نیست، اما سرنوشت‌ساز است.

روحانی افزود: محصول پژوهش باید مورد احترام همگان باشد و خلاقیت فقط در سایه آزادی ممکن است.

وی با تاکید بر ضرورت اولویت‌بندی در انجام طرح‌های پژوهشی و تحقیقاتی یادآور شد: نمی‌توان به پژوهشی متقن دست یافت، مگر آن که پژوهشگر خلاق باشد و خلاقیت فقط در سایه آزادی، امکانپذیر خواهد بود.

رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: ما باید در سایه بردباری و تساهل، زمینه را برای شکوفایی استعداد اندیشمندان، و پژوهشگران آماده کنیم.

روحانی تصریح کرد: از سوی دیگر، نتیجه پژوهش نیز احتیاج به بردباری جامعه دارد. ممکن است پژوهشگری به نتیجه‌ای برسد که خوشایند این و آن نباشد، اما اگر در چارچوب اصول و در مسیر تحقیق به یافته‌ای رسیده، آن یافته محصول پژوهش است.

رئیس‌جمهور تاکید کرد: امروز ممکن است پژوهش، ما را به نتیجه‌ای برساند؛ اما در یک، دو یا پنج سال دیگر تحقیقات جدید ما را به مطلوب دیگری برساند.

روحانی ادامه داد: اما بدانید اگر کشور می‌خواهد در مسیر پیشرفت قرار گیرد، زمینه این پیشرفت محیط امن، مساعد و آزاد برای پژوهشگران است.

رئیس‌جمهور گفت: ایران نه تنها از نظر اعتقادی و منافع ملی به دنبال سلاح‌های کشتار جمعی نبوده و نیست، بلکه از دیدگاه باورهای دینی هم این ملت به دنبال سلاح‌های کشتار جمعی نیست و آن را جزو منافع ملی خود نمی‌بیند.

روحانی با بیان این که مقصد عالی پژوهش، پاسخگویی به نیازها و مطالبات بحق مردم است و نه یک حزب و گروه خاص، افزود: از این که در گوشه‌ای ببینم برخی تحقیقات برای پاسخ به مطالبات یک گروه خاص به انجام می‌رسد، خوشحال‌کننده نیست.

وی خاطرنشان کرد: آنگاه که پژوهش به نیازها و مطالبات مردم و بهبود کیفیت زندگی جامعه و بشر منتج شود برای ما ارزشمند است.

منابع ما در پژوهش کمیاب است

رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود با یادآوری منابع محدود برای انجام پژوهش تاکید کرد از نظر نیروی انسانی، توان اقتصادی، محیط پژوهش، ابزارها و کارگاه‌ها دارای منابع فراوان و ارزان نیستیم.

روحانی افزود: حتی کشورهایی که در رشد اقتصادی قرار دارند نیز توان محدودی برای انجام پژوهش دارند.

وی تصریح کرد: استفاده بهینه از منابع محدود برای دستیابی به اهداف مطلوب باید سیر ما در پژوهش باشد.

رئیس قوه مجریه همچنین بر ضرورت اولویت‌بندی طرح‌های پژوهشی تاکید کرد و گفت: در آغاز کار دولت از یکی از وزیران درباره تعداد طرح‌های پژوهشی در دست انجام آن وزارتخانه سوال کردم که تعداد آن را بیش از 2500 عنوان ذکر کرد.

روحانی یادآور شد: تعداد عناوین آن به تنهایی یک‌کتاب می‌شد که به این وزیر گفتم مگر چقدر پول و نیروی انسانی دارید.وی، وضع پژوهش‌های کشور را شبیه به نیمه‌کاره‌ماندن طرح‌های عمرانی توصیف و اظهار کرد: ما در طرح عمرانی همه جا را زخمی و رها کردیم و برای تکمیل طرح‌های عمرانی 400 هزار میلیارد تومان پول نیاز داریم ؛ در تحقیق هم همین کار را انجام می‌دهیم، طرح‌ها را زخمی و رها می‌کنیم.

رئیس‌جمهور افزود: ما در شرایطی هستیم که نیازهای فوری و حتی گاهی نیازهای حیاتی داریم و باید پژوهش‌ها را اولویت‌بندی کنیم.

روحانی تصریح کرد: پژوهشگر به دنبال پژوهش‌هایی است که در مسیر مرزهای دانش باشد؛ من می‌دانم که کدام پژوهش تشویق (سوت و کف) دارد و کدام پژوهش، پژوهشی است که سر و صدا دارد.

تقاضا در بخش پژوهش را افزایش می دهیم

رئیس‌جمهور گفت: دولت تدبیر وامید مصمم است تقاضا برای انجام پژوهش را بویژه از سوی بخش خصوصی افزایش دهد.

روحانی افزود: باید بررسی شود که چگونه می‌توان تقاضا را در بخش پژوهش بالا برد، البته این مردم هستند که دولت را باید به این کار مجبور کنند.

وی ادامه داد: دولت پاسخگو ناچار است درباره ناکارآمدی خود به مردم پاسخ دهد و برای کارآمد کردن به باورم راهی جز پژوهش نیست. درواقع این پژوهش است که مدیریت ما را کارآمد می‌کند.

به قله های دانش هسته‌ای دست یافته‌ایم

رئیس‌جمهور همچنین به دستیابی ملت ایران به دانش هسته‌ای اشاره کرد و گفت: ایرانیان امروز به قله‌هایی از دانش هسته‌ای دست یافتند و آن را بومی کرده اند که جدایی آن از ملت امکان‌پذیر نیست.

روحانی افزود: ما در بخش فرهنگ، اقتصاد و مسائل اجتماعی نیازمند پژوهش‌های آزاد، دانشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها و پژوهشگران هستیم و باید از آنها استفاده کنیم.

وی خطاب به پژوهشگران تصریح کرد: دولت باید این تقاضا از سوی پژوهشگران را بالا ببرد و خود پژوهشگران نیز باید این تقاضا از دولت را افزایش دهند تا پژوهش در کشور در مسیر صحیح و دقیق قرار گیرد.

رئیس قوه مجریه بر ضرورت توجه به توانمندی بخش پژوهش کشور تاکید کرد و گفت: برخی از تحقیقات هم گران‌قیمت است و هم با مجموعه امکانات و زیربناهای علمی کشور و دستیابی به آنها تقریبا بسیار دشوار است.

همه پشت سر شعار ما می‌توانیم حرکت کنیم

رئیس‌جمهور همچنین اظهار کرد: شعار ما می‌توانیم که رهبر معظم انقلاب بر آن تاکید دارند یک شعار بحقی است که همه باید پشت سر این شعار حرکت کنیم، اما این «مامی‌توانیم» باید در چارچوب برنامه و نقشه جامع پژوهش کشور باشد.

روحانی تصریح کرد: در مسیری حرکت می‌کنیم که ده‌ها سال زمان نیاز دارد تا به آن برسیم، درحالی که در یک‌مسیر و پژوهش دیگر ممکن است با یک زمان کوتاه به آن نتیجه دست یابیم.

وی تاکید کرد: البته من توجه دارم که تحقیقات مهم زمان بر هستند، این طبیعی است که با پژوهش جهشی و آنی ظرف دو ماه و شش ماه نمی‌توان کارهای مهمی انجام داد.

دستیابی به دانش هسته‌ای ، غیر قابل باور بود

رئیس‌جمهور تصریح کرد: در همین دانش هسته‌ای، از روزی که ما در این زمینه قدم برداشتیم یعنی در سال 1367 که اولین بار سانتریفیوژ را دیدیم، همه تلاش ما این بود که چگونه آن را کپی‌سازی کنیم و بسازیم.

روحانی با بیان این که در آن روز یک دستگاه سانتریفیوژ در اختیار ما بود، ادامه داد: تا امروز که 25 سال طول کشیده، این پژوهش و فناوری قدم به قدم جلو آمده است.

وی یادآور شد: امروز به جایی رسیده‌ایم که شاید روز اول برای ما باورکردنی نبود یا بسیار سخت بود که باور کنیم.

رئیس‌جمهور با یادآوری این که از روز اول بنای دانش هسته‌ای در ایران، شخصا در تمامی کارهای دانشمندان ایرانی حضور و نظارت داشته است، خاطرنشان کرد: ما وقتی می‌خواستیم بحث یوسی‌اف (UCF) را دنبال کنیم عده‌ای از استادان دانشگاه پیش من آمدند و گفتند این کار امکان ناپذیر است و بعد توضیح دادند و دلایل خود را مطرح کردند.

روحانی ادامه داد: اما این کار امکان پذیر شد و همه مواردی که بسیار سخت و پیچیده بود و به ظاهر امکان پذیر نبود؛ امکان پذیر شد.

وی تصریح کرد: کشور ایران امروز در زمینه فناوری هسته‌ای بویژه در عرصه غنی‌سازی به نقطه‌ای رسیده است که رئیس‌جمهور آمریکا بصراحت می‌گوید: «این‌که این فناوری را از مردم ایران بگیریم، کاری غیرممکن و ناشدنی است.»

رئیس دولت یازدهم با تاکید براین که جداکردن فناوری هسته‌ای از ملت ایران امکان ناپذیر است، تاکید کرد: این افتخاری بزرگ برای کشور است که در یک فناوری مرحله به مرحله پیشرفت کرده و به قله‌ها دست یافته و آنها را بومی کرده است.

باید رانت‌های بخش پژوهش را از بین ببریم

وی با بیان این که در بخش پژوهش نیاز به نظارت داریم، تصریح کرد: پژوهش نیاز به نظارت دارد؛ برخی از منابع مالی به نام پژوهش در گذشته اتلاف شده است و بخش‌های دیگری از پژوهش که نیاز به منابع برای تکمیل داشته، محروم مانده‌اند.

رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: کلمه خوبی نیست ولی متاسفانه در این وادی مقدس هم گاهی رانت وجود داشته است و باید ما این رانت‌ها را از بین ببریم.

روحانی ادامه داد: باید به محصول نگاه کنیم، ما در بودجه امسال وقت کافی برای این گونه امور نداشتیم ولی در سال‌های آینده این کار را انجام خواهیم داد و بودجه باید برمبنای محصول کار باشد.

رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: ما باید منابع ملی و پول این ملت را بر مبنای محصول به یک پژوهشگاه، یک پژوهشکده، یک دانشگاه و حتی یک مدرسه تخصیص دهیم و این کار یک ضرورت است.