ترخیص کالاهای اساسی از گمرک آغاز شد

به گزارش جام‌جم، در روزهای اخیر صدها تن کالای اساسی از جمله غذا و دارو در گمرک‌های کشور معطل مانده و در سایه اختلافات بین بانک مرکزی، گمرک و وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال فاسد شدن است. این کالاها در شرایطی وارد کشور شده که تشدید روزافزون تحریم‌های اقتصادی، فرآیند خرید، حمل و نقل و مبادله پول را برای فعالان اقتصادی بسیار دشوار کرده است. اما با وجود همه مشکلات، کالاهای مذکور به مرزهای کشور وارد شده و پشت در گمرکات معطل مانده است. معطلی که علت آن اختلاف در تعیین نرخ ارز برای این کالاهاست و پایه و اساس آن قانون بودجه و الزام آن بر حذف نرخ ارز مرجع است.

بانک مرکزی با استناد به همین قانون، مانع از ترخیص کالاها با ارز مرجع می‌شود و تأکید دارد که واردکنندگان باید مابه‌التفاوت نرخ مرجع تا مبادلاتی را بپردازند تا اجازه ترخیص کالا برای آنها صادر شود. وزارت صنعت، معدن و تجارت هم به دلیل نداشتن اعتبار کافی زیر بار این موضوع نمی‌رود و این امررا وظیفه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور می‌داند که براساس قانون بودجه 92 ملزم به تامین این مابه‌التفاوت است. این معاونت نیز تاکنون سکوت کرده است.

در این میان، گمرک نیز گرچه پیشنهاداتی برای تسهیل در امر ترخیص کالا دارد اما منتظر رفع اختلافات بین بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت مانده است.

در چنین شرایطی شورای عالی امینت ملی کشور برای ترخیص کالاهای اساسی از گمرک مصوبه‌ای را ابلاغ کرده.

دیروز معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از صدور مجوز ترخیص 2.5 میلیارد دلار کالاهای اساسی و دارو با ارز ۱۲۲۶ تومانی توسط شورای عالی امنیت ملی خبر داد و گفت: از این رقم 1.5 میلیارد دلار به مواد غذایی و نهاده‌های دامی و بقیه آن به دارو و کود اختصاص یافته است.

عباس قبادی در گفت‌وگو با تسنیم اظهار کرد: از 2.5 میلیارد دلاری که برای این منظور در نظر گرفته شده، 1.5 میلیارد دلار به مواد غذایی و نهاده‌های دامی و یک‌میلیارد دلار نیز برای دارو و کود برای جهادکشاورزی درنظر گرفته شده است.

مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران در مورد این مساله که آیا ترخیص کشتی‌های کالاهای اساسی که قرار است از این 2.5 میلیارد دلار استفاده کنند چه زمانی شروع می‌شود، گفت: با صدور این مجوز ترخیص کالاهای اساسی از جمله مواد غذایی، نهاده‌های دامی، دارو و کود که به دلیل مشکلات ارزی در بنادر مانده بود، از هم اکنون شروع‌شده‌است.

همچنین دبیر انجمن روغن نباتی در گفت‌وگو با فارس، در پاسخ به این پرسش که وضع ذخایر روغن در کشور چگونه است، گفت: در حال حاضر مشکلی نداریم و تاسه‌ ماه ‌آینده ذخایر روغن خام وجود دارد، اما بیش از دوسوم ذخایر به دلیل مشکلات ارزی هنوز ترخیص نشده است.

قاسم فلاحتی افزود: با بخشنامه جدید بانک مرکزی تمامی کالاها باید با ارز 2477 تومانی ترخیص شود. وی گفت: با پیگیری وزارت صنعت و برای جلوگیری از شوک قیمتی روغن، شورای عالی امنیت ملی مصوبه‌ای داشته است تا مابه‌التفاوت ارز 1226 و 2477 برای ترخیص کالاهای اساسی با اختصاص اعتبارلازم پرداخت شود، به‌نحوی که بانک مرکزی برای کالاهای اساسی ارز 1226 داده و مابه‌التفاوت آن را از محلی که شورای امنیت ملی تعیین کرده است برداشت کند.

فلاحتی گفت: برخی از تولید‌کنندگان کالاهای وارداتی مجبور می‌شوند با ارز 2477 کالا وارد کشور کنند و این به‌معنای افزایش قیمت مواد اولیه است و لذا با توجه به این‌که تحمل واحدهای تولیدی برای افزایش قیمت مواد اولیه تا حدی امکان‌پذیر است، ممکن است در آینده با کاهش تولید روغن در کشور مواجه شویم.

این گزارش حاکی‌است، بانک مرکزی اخیرا بخشنامه‌ای را به همه بانک‌های عامل کشور ابلاغ کرده تا بر اساس آن کالاهای اساسی با ارز مبادله‌ای 2477 تومان ترخیص شود و هیچ بانکی بدون دریافت مابه‌التفاوت ارز 1226 تومان را برای ترخیص کالاها ندهد.

تسهیلات جدید بانک مرکزی برای ترخیص کالا

حال سئوال این است که تکلیف مازاد کالاهای اساسی مانده در گمرک که احتمالا مشمول مجوز 2.5 میلیارد دلاری شورای‌عالی امنیت ملی نمی شود، چه خواهد شد.

رئیس کل بانک مرکزی در توضیح تصمیمات جدید اتخاذ شده از سوی بانک مرکزی در این باره اعلام کرد: بر این اساس، صاحبان کالاهای وارداتی می‌توانند با تعهد پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز پس از فروش کالا، کالاهای خود را وارد و ترخیص کنند. محمود بهمنی درباره علت ترخیص نشدن برخی کالاها از گمرکات کشور گفت: عده‌ای می‌خواهند کالایشان را با ارز 1226 تومان وارد کشور کنند و بدون پرداخت مابه‌التفاوت، آن را با قیمت ارز آزاد بفروشند اما بانک مرکزی طبق قانون این اجازه را نخواهد داد.

وی افزود: هیچ واردکننده‌ای نباید انتظار داشته باشد درحالی که کالایش با ارز مرجع وارد کشور شده بدون پرداخت مابه‌التفاوت آن را ترخیص و با نرخ ارز آزاد یا مبادله‌ای در بازار بفروشد. رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: از اول تیرامسال براساس مصوبه مجلس بانک مرکزی ارز 1226 تومان نمی‌تواند اختصاص دهد و از این‌رو کالاهایی که وارد می‌شود با یک نرخ ترخیص می‌شود.

وی گفت: وظیفه بانک مرکزی این است که اگر کالایی با ارز 1226 وارد شده و صاحب کالا بخواهد در بازار آن را با نرخ ارز 3100 یا 2500 تومان بفروشد جلوی آن را بگیرد و از سوءاستفاده و رانت و فساد جلوگیری کند. بهمنی با بیان این‌که بانک مرکزی ارز کالاهای مورد مناقشه را پرداخت کرده است، افزود: اکنون انتظار دارند این بانک تفاوت قیمت ارز را هم پرداخت کند.

وی گفت: اگر آنها مشکل پرداخت تفاوت دارند نحوه پرداخت آن در قانون بودجه مشخص شده و باید دولت تسهیلات را در اختیارشان بگذارد، اما بانک مرکزی نمی‌تواند از بیت‌المال این پول را پرداخت کند. به گفته بهمنی، اکنون مشکل ایجاد شده با دادن تعهد و پرداخت تفاوت حل شده و کالاها قابل ترخیص است.

هشدار به سایر واردکنندگان کالا

با وجود این، اداره نظارت بانک مرکزی در ابلاغیه‌ای عملا اختصاص ارز 1226 تومانی به کالاهایی را که پیش از این ثبت سفارش آنها انجام شده ولی ترخیص نشده‌اند، باطل کرد.

به گزارش ایسنا، بانک مرکزی در ابلاغیه‌ای به بانک‌ها اعلام کرد با توجه به ابلاغ قانون بودجه سال 1392 و ضرورت استفاده از نرخ روزانه بانک مرکزی جهت واردات کالا و خدمات، کلیه ثبت سفارشاتی که ارز آنها پیشتر از سوی این بانک تامین شده (فروخته شده)، لیکن کالای مربوطه ترخیص نشده است (اعم از کالاهای اساسی، دارو، مواد اولیه دارویی، تجهیزات پزشکی و...)، صدور کد تخصیص ارز به نرخ مرجع برای آنها مقدور نبوده و کدهای صادره قبلی به نرخ مزبور (مرجع) نیز ابطال تلقی می‌شود.

از این رو بانک‌ها به منظور اخذ کد تخصیص ارز با نرخ روزانه بانک مرکزی و ایجاد شرایط لازم جهت ترخیص کالا، می‌توانند نسبت به پرداخت مابه‌التفاوت نرخ مرجع، تا نرخ روزانه این بانک در تاریخ تائید گواهی ثبت آماری (ارائه کد تخصیص ارز) مبادرت کنند.

براساس این ابلاغیه، در مواردی که کد تخصیص ارز به نرخ مرجع دریافت شده، لیکن ارز مربوطه خریداری نشده و کالا نیز ترخیص نشده است، گواهی ثبت آماری به نرخ مرجع باطل تلقی شده و بانک‌ها می‌توانند نسبت به ارائه تقاضای صدور گواهی آماری ثبت جایگزین به نرخ روزانه بانک مرکزی اقدام کنند.

افزایش داروی دپو شده در گمرک فرودگاه امام

در همین حال از گمرک خبر می‌رسد که میزان داروی دپوشده در گمرک فرودگاه امام(ره) در حال افزایش است. پیش از این معاون امور گمرکی گمرک در گفت‌وگو با خبرنگار ما این میزان را 150 تن اعلام کرده بود. این در حالی است که وی روز گذشته خبر از افزایش این رقم به 330 تن داد.

محمدرضا نادری با اعلام این خبر گفت: گمرک حاضر است اجازه ترخیص این داروها را با تعهد وزارت بهداشت صادر کند.

او در گفت‌وگو با ایسنا درباره آخرین وضع داروهای انباشت شده در گمرک‌های داخلی توضیح داد: هم‌اکنون حجم زیادی دارو در گمرک فرودگاه امام خمینی (ره) وجود دارد که بخشی از آن نیز در حال ترخیص است. رئیس کل گمرک به وزارت بهداشت نامه‌ای ارسال و اعلام کرده است که گمرک حاضر است داروهای انباشت شده را با تعهد وزارت بهداشت ترخیص کند.

وی افزود: ظاهرا تاکنون تنها یک درخواست از سوی رئیس سازمان غذا و دارو به منظور ترخیص داروهای یک شرکت به گمرک ارسال شده و درخواست دیگری هنوز به دست گمرک نرسیده است.

نادری خاطرنشان کرد: گمرک پیشنهاد داده است که 50 درصد کالاهای انباشت شده در گمرک ترخیص و روانه بازار شود تا واردکنندگان این کالاها بعد از فروش محصولاتشان نقدینگی لازم را به دست آورند و بعدا بتوانند مابه‌التفاوت نرخ ارز مرجع و مبادله‌ای را پرداخت کنند.

پیشتر نیز رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو با اشاره به این‌که شرکت‌های واردکننده دارو با کمبود نقدینگی شدید به منظور تامین ارز موردنیاز برای واردات دارو مواجه شده‌اند، گفته بود که بین 60 تا 70 میلیون دلار انواع دارو و محصولات دارویی در گمرک‌های داخلی انباشت شده و به آنها اجازه ترخیص داده نمی‌شود.

ناصر ریاحی در عین حال هشدار داده بود که در صورت ادامه روند موجود ممکن است داروهای انبار شده در گمرک به مرور فاسد شده و از بین برود.