کار فرهنگی و جذابیت ابتذال

مسئولانی که چنین اثر پر از کاستی را تهیه کرده بودند، با خوشحالی و افتخار، می‌گفتند که توانسته‌اند از ترانه‌سرایی که بیشتر برای خوانندگان خارج از کشور کار می‌کند، ترانه‌ای برای تیم ملی بگیرند و طبیعی است که باید دستمزدی گزاف به ایشان بپردازند.

این شیوه چندی است میان برخی مدیران فرهنگی رایج شده، که بر سر جلب همکاری کسانی که دلشان برای آن سوی مرزها می‌تپد، یا عمده فعالیت و شهرتشان به دلیل تولید آثار نازل و مبتذل است، با هم رقابت می‌کنند.

در نگاه این‌گونه مدیران، ایجاد جاذبه برای جلب نظر مخاطبان پرشمار، فقط با تن دادن به ابتذال و استفاده از هیاهو و حاشیه‌های مربوط به فعالان بازار آثار نازل و سطحی میسر می‌شود.

هر یک از ایشان که بتواند نظر یکی از فعالان بازار آثار مبتذل و ضدفرهنگی را برای همکاری جلب کند، تصور می‌کند که توفیق بزرگی نصیبش شده و با این ترفند، از شهرت و حواشی و غوغای آن بازار مکاره ابتذال به نفع دستگاه تحت مدیریت خود بهره برده است.

در این میان، بازی شگفت و بی‌معنای ممنوعیت نام‌ها و مجاز و غیرمجاز کردن آثار نیز بیش از آن که برای کسی محدودیت ایجاد کند، بخشی از همان غوغای خبرسازی و حاشیه‌پردازی است که در نهایت، نام‌های ممنوع را بر سر زبان‌ها می‌اندازد تا نرخ دستمزدها را بالا ببرد و برای دلالان دستگاه‌های فرهنگی مجالی فراخ‌تر ایجاد کند تا از ریزه‌های این خوان گسترده، بهره‌ای ببرند.

فرهنگ و هنر دیرسال ایران، آن‌قدر پُر برگ و بار است و آن‌قدر گنجینه‌های ناشناخته دارد که برای ایجاد جاذبه، هیچ نیازی به ابتذال و هیاهو نیست؛ بلکه آنچه ضروری است، شناخت امکانات و قابلیت‌های فرهنگ ملی و دینی مردم ایران و آشنایی با گنجینه بی‌پایان هنر و هنرمندان این سرزمین است.

افزون بر این موارد، اهلیت و تخصص کسانی که در حوزه‌های فرهنگی و هنری تصمیم‌گیرنده هستند، مانع گرایش آنها به راه‌حل‌های دم‌دستی و تبعیت از موج‌های هیاهو و ابتذال خواهد بود؛ روش‌هایی زودبازده و چمشگیر، اما بدون تاثیر پایدار و بدون پشتوانه‌ای از مبانی فرهنگ و هنر و اندیشه این سرزمین که خاکش سرچشمه هنر است.

اسماعیل امینی - شاعر و مدرس دانشگاه